Instytucja przedawnienia znana jest wierzycielom oraz dłużnikom. W świetle art. 117 par. 1 Kodeksu cywilnego przedawnieniu ulegają roszczenia majątkowe, czyli „zmierzające do zaspokojenia osoby uprawnionej (wierzyciela)”. [1]
Pierwsza część artykułu zawiera krótkie omówienie przepisów obowiązujących od dnia 9 lipca 2018 r., które dotyczą skrócenia terminów przedawnienia roszczeń majątkowych.
O nadchodzących zmianach w obszarze przedawnienia pisaliśmy w dwóch artykułach:
Windykacja roszczeń – będą istotne zmiany – https://lexagit.pl/windykacja-roszczen-beda-istotne-zmiany/
Korzystna zmiana w prawie ! Krótszy termin przedawnienia roszczeń https://lexagit.pl/korzystna-zmiana-prawie-krotszy-termin-przedawnienia-roszczen/
Ustawa zmieniająca – jakie zmiany wprowadza do przedawnienia roszczeń
Od dnia 9 lipca 2018 r. obowiązują przepisy Ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1104). Ustawa nowelizująca która wprowadza istotne zmiany w prawie cywilnym 2018. Z mocy niniejszej ustawy został:
- skrócony z 10 do 6 lat podstawowy termin przedawnienia dla roszczeń majątkowych,
- zmiana sposobu obliczenia upływu terminu przedawnienia,
- skrócony z 10 do 6 lat termin przedawnienia dla roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu (wyrok, nakaz zapłaty, ugoda sądowa).
Ogólne roszczenia majątkowe przedawniają się po 6 latach
Długość terminów przedawnienia określa art. 118 K.c. Z dniem 9 lipca 2018 r. w artykule tym ustawodawca wprowadził 6 – letni ogólny termin przedawnienia roszczeń majątkowych. Dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej okres przedawnienia pozostał bez zmian. W dalszym ciągu wynosi 3 lata.
Przykłady:
1 Roszczenie z tytułu umowy pożyczki zawartej pomiędzy osobami fizycznymi przedawni się po upływie sześciu lat, a jeżeli udzielił jej bank w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – po upływie lat trzech. Zakładamy, że bieg terminu przedawnienia nie został zawieszony ani przerwany.
Przeczytaj także:
SN: Przedawnienie opłaty za studia – 3 lata – https://lexagit.pl/sn-przedawnienie-oplaty-studia-3-lata/
2. Czynsz jest świadczeniem okresowym. Potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2009 r. w sprawie II CSK 409/2008 : „(…) świadczenie najemcy z tytułu czynszu stanowi świadczenie okresowe, polegające na przekazywaniu określonej kwoty pieniężnej w oznaczonych odstępach czasu”. Jeżeli w dniu 12 lipca 2018 roku upłynął termin zapłaty czynszu wówczas przedawni się on po 3 latach tj . 31 grudnia 2021 roku.
Zmienia się sposób obliczania terminu przedawnienia
W art. 118 K.c. ustawodawca zmienił sposób obliczania terminu przedawnienia. Zgodnie z jego dyspozycją przedawnienie zobowiązań finansowych nastąpi z ostatnim dniem roku kalendarzowego w którym kończy się okres przedawnienia, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Przykład:
Przedsiębiorca świadczący usługi remontowe wystawił fakturę osobie fizycznej. Faktura powinna być zapłacona do dnia 12 lipca 2018 r. Okres przedawnienia rozpocznie się 13 lipca 2018 r. Przedawnienie nastąpi w dniu 31 grudnia 2021 r.
Sposób obliczania terminu przedawnienia dla roszczeń krótszych niż 2 lata pozostaje natomiast bez zmian. Oznacza, to, że koniec terminu przedawnienia niniejszych roszczeń nastąpi od dnia podanego jako ostateczny termin zapłaty należności pieniężnej.
Przykład:
Pracownik otrzymał mandat za jazdę bez ważnego biletu komunikacji miejskiej. Mandat ten przedawni się „z upływem roku” od dnia wymagalności jego zapłaty (art. 77 ust. 1, ust. 3 pkt 4 Prawo przewozowe). [2]
Krótszy okres przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem
Z art. 125 par. 1 K.c. wynika, że nastąpiło również skrócenie z 10 do 6 lat roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd.
Przykład:
Pracownik wniósł powództwo o zasądzenie zaległego wynagrodzenia. Wyrok uprawomocnił się w dniu 11 lipca 2018 r. Koniec terminu przedawnienia przypadnie na 31 grudnia 2024 r., jeżeli nie dojdzie do przerwania jego biegu.
W drugiej części artykułu zostaną omówione zmiany w zakresie praw ochrony konsumentów wprowadzone przez ustawę zmieniającą.
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1104)
– art. 118, art. 125 par. 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. 2018. 1025)
Objaśnienie:
[1] Wyrok SN z dnia 12 lutego 2002 r., I CKN 527/00
[2] Art. 77 Ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (tekst jedn. Dz.U.2017.1983)
Stan prawny na 16 lipca 2018 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu
Masz pytania związane z tematem artykułu, bądź chcesz skonsultować swój problem prawny z zakresu prawa lub podatków?
