W dzisiejszych czasach prawie każda osoba korzysta z możliwości udzielania się w social mediach. M.in. to dzięki nim możemy pozostawać na bieżąco z pędzącym światem. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę z tego, że udostępnianie w Internecie pewnego rodzaju treści może wiązać się z naruszaniem praw autorskich.
Poniższy artykuł omawia regulaminy portali takich jak Facebook i Instagram w świetle obecnie obowiązujących przepisów o ochronie praw autorskich.
Aktualny stan prawny
Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo do danego utworu przysługuje twórcy.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. Ustawy: „Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej”.
Utworem jest natomiast każda forma indywidualnej działalności twórczej. Jako przykłady dzieła można wskazać: zdjęcie, grafikę, film, tekst.
Skoro już wiadomo, że każdy utwór przysługuje twórcy i jest chroniony prawem autorskim, to warto wskazać, że rozpowszechnianie w social mediach treści, które z pozoru wydają się treściami, z których może korzystać każdy w dowolnym zakresie, może skutkować odpowiedzialnością prawną.
Zakładając konta w popularnych social mediach takich jak Facebook, czy Instagram składa się oświadczenie o zapoznaniu się z Regulaminem. W rzeczywistości jednak zaledwie mały procent użytkowników tych portali faktycznie czyta zamieszczone tam regulaminy, przez co naraża się na odpowiedzialność z tytułu naruszeń praw autorskich.
Zgodnie z regulaminem użytkownik Facebooka posiada prawa autorskie do wszystkich treści, które tworzy lub udostępnia za pomocą serwisu. Udostępniając treści objęte prawem własności intelektualnej użytkownik udziela jednak bezpłatnej i niewyłącznej licencji serwisowi.
Oznacza to, że udostępniając swoje zdjęcia, wpisy, czy filmy użytkownik Facebooka udziela dobrowolnej zgody na udostępnianie treści innym użytkownikom czy dostawcom usług obsługujących serwis. Ważne jest, że licencja udzielana jest jednak samemu serwisowi, a nie innym użytkownikom Facebooka.
Licencja na korzystanie z udostępnionych przez użytkownika Facebooka treści może wygasnąć w momencie ich usunięcia. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli treści zostały już wykorzystane przez inne osoby, to pozostaną one w systemie Facebook.
Podsumowując pomimo, że prawo autorskie chroni twórców utworów, to zgodnie z regulaminem Facebook, twórca (czyli Użytkownik) udziela serwisowi bezpłatnej niewyłącznej licencji na korzystanie z jego utworów.
Regulamin Facebook można znaleźć pod tym linkiem.
Z treści regulaminu Instagrama wynika, że:
„Nie można postępować w sposób niezgodny z prawem, wprowadzający w błąd, oszukańczy ani realizować nielegalnych bądź bezprawnych celów.”
Zakładając konto na Instagramie i publikując na tym portalu treści, udziela się, zgodnie z regulaminem portalowi licencji niewyłącznej, bezpłatnej, przenoszalnej, obejmującej prawo do udzielania dalszych licencji. Oznacza to, że Instagram ma prawo do obsługiwania, wykorzystywania, modyfikowania, kopiowania, naszych treści a także ma prawo do tworzenia na ich podstawie utworów zależnych.
Należy również zwrócić uwagę na wykorzystywanie muzyki na Instagramie. Zgodnie z jego regulaminem, użytkownik Instagrama ponosi odpowiedzialność za publikowane przez siebie treści.
„Wykorzystywanie muzyki, w szczególności do celów komercyjnych lub innych niż prywatne, jest zakazane bez uzyskania stosownych licencji.
Nie można wykorzystywać filmów w naszych Produktach do słuchania muzyki.”
Każde wykorzystanie muzyki, niezgodne z regulaminem naraża użytkownika na wystąpienie przeciwko niemu o naruszenie praw autorskich przez osobę trzecią.
Regulamin Instagram można znaleźć pod tym linkiem.
Jak publikować, by nie naruszać prawa autorskiego?
Po pierwsze zawsze należy zapoznać się z regulaminem platformy. Na wyżej wymienionych przykładach widać, że każda z nich posiada odrębny regulamin, przewidując różne możliwości zamieszczania wpisów i korzystania z nich. Zapoznanie się z regulaminami pozwoli na uniknięcie odpowiedzialności z tytułu naruszeń.
Przy każdej publikacji postu warto (o ile jest taka możliwość) zapytać autora o zgodę na dalszą publikację. Należy pamiętać, że to że dany materiał został udostępniony przez grono osób nie powoduje możliwości korzystania z utworu w sposób dowolny i nieograniczony – wręcz przeciwnie nieuprawnione wykorzystanie utworu może narażać każdą z tych osób na odpowiedzialność prawną z tytułu naruszeń praw autorskich.
Podstawa prawna
1. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dz.U. 1994 Nr 24, poz. 83, t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2509.
Stan prawny na dzień 7 września 2023 r.
Klaudia Kowalczyk,aplikantka radcowska w Kancelarii Radcy Prawnego Małgorzaty Gach
https://digiartia.com/product/legal-power-law-firm-html-template/
https://digiartia.com/product/justitia-multiskin-lawyer-legal-wordpress-theme/
