Obraz Kevin Schneider z Pixabay
Dwuosobowa spółka z o.o. w której występują duże dysproporcje jej udziałach nie zapłaci składek na ubezpieczenie społeczne. W dniu 21 lutego 2024 r. Sąd Najwyższy to potwierdził. Sprawdźmy!
Zobaczmy przepisy
Z dyspozycji art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych t.j. Dz.U . z 2023 r. poz. 1230 (ustawa o sus) wynika że działalność gospodarcza prowadzi wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Stąd też na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o sus obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Tak było gdy spółka z o.o. posiadała dwóch wspólników …
Dwuosobowa spółka z o.o. nie zawsze mogła uniknąć opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Tak było w przypadku, gdy jeden z jej wspólników posiadał wysokoprocentowy udział w kapitale zakładowym spółki. ZUS traktował go wtedy tak jak „prawie jedynego wspólnika” w jednoosobowej spółce z o.o. Natomiast wspólnik, który posiadał niskoprocentowy udział był „wspólnikiem iluzorycznym”, czyli niejako „dopisanym” do spółki.
W postanowieniu wydanym w dniu 22 czerwca 2022 r. (sygn. akt III USK 484/21) Legalis, SN wyjaśnił, że zwroty „prawie jedyny wspólnik” oraz „iluzoryczny wspólnik” nie wywodzą się z języka prawnego, są zaś wyrazem opisu stanu faktycznego danej sprawy. Nie podlegają wykładni tak jak przepisy prawa.
…co na to sąd?
W judykaturze przyjęto:
„że wtedy, gdy udział innych wspólników w kapitale zakładowym spółki jest tak mały, że pozostaje w istocie iluzoryczny, np. nie przekracza kilku procent, z perspektywy prawa ubezpieczeń społecznych tego rodzaju spółkę należy traktować jak spółkę jednoosobową”-tak Sąd Apelacyjny w Szczecinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w uzasadnieniu wyroku z dnia 31 marca 2023 r.( sygn. III AUa 457/22), Legalis
Powyższe oznaczało, że tzw. wspólnik większościowy w dwuosobowej spółce z o.o. powinien opłacać należne składki na ubezpieczenie społeczne.
Przykład z orzecznictwa:
„W judykaturze Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który posiada część udziałów zapewniającą mu prawo do samodzielnego decydowania o wynikach zgromadzenia wspólników i niemal wyłączne prawo do zysku oraz który – wskutek pełnienia funkcji jednoosobowego zarządu – ma nieskrępowaną możliwość samodzielnego decydowania o bieżącej działalności spółki, podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2019 r., II UK 24/18, LEX nr 2690846)” – tak Sąd Najwyższy (SN) w uzasadnieniu Postanowienia z dnia 21 czerwca 2023 r. w sprawie o sygn. akt sygn. akt III USK 232/22, Legalis.
Tożsamy pogląd wynika ze stanowiska SN w wyroku z dnia 3 lipca 2019 r. (sygn. akt II UK 24/18), Legalis.
Tak jest od dnia 21 lutego 2024 roku …
W dniu 21 lutego 2024 r. 3 sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN rozpatrywało następujące zagadnienie prawne:
„Czy wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów zapewniających mu możliwość swobodnego kształtowania treści uchwał na zgromadzeniu wspólników i podejmowania decyzji dotyczących działalności spółki podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych?
W tym dniu SN wydał następującą Uchwałę (sygn. akt III UZP 8/23):
„Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230”.
Podsumujmy
Niniejsza Uchwała zabezpieczy wspólników kilkuosobowych spółek z o.o. przed uznaniem ich przez ZUS za spółki jednoosobowe. SN skupił się tutaj na przepisach prawnych regulujących obowiązek opłacania składek zusowskich. Powinny być one przestrzegane przez ZUS, a nie interpretowane dowolnie. Nie znamy jeszcze uzasadnienia niniejszej uchwały przez SN, stąd też tego tematu jeszcze powrócimy.
Źródło: SN, Zagadnienia prawne: III UZP 8/23.
Stan prawny na dzień 13 marca 2024 r.
Małgorzata Gach, Wanda Książek
https://digiartia.com/product/legal-power-law-firm-html-template/
https://digiartia.com/product/justitia-multiskin-lawyer-legal-wordpress-theme/
