Szczególne postaci powództwa opozycyjnego (2) – wydanie nieruchomości

Kolejną, szczególną postacią powództwa opozycyjnego uregulowaną w przepisach Kodeksu cywilnego (k.p.c.) jest powództwo uregulowane w art. 791 § 3 k.p.c.

Zgodnie z treścią przepisu art. 791 k.p.c.:

„Tytuł wykonawczy zobowiązujący do wydania nieruchomości, statku lub do opróżnienia pomieszczenia upoważnia do prowadzenia egzekucji także przeciwko każdemu, kto uzyskał władanie nad tym przedmiotem po wszczęciu postępowania, w którym wydano tytuł egzekucyjny (art. 791 § 1 k.p.c.).

Tytuł wykonawczy zobowiązujący do wydania nieruchomości, statku lub do opróżnienia pomieszczenia upoważnia do prowadzenia egzekucji nie tylko przeciw dłużnikowi, lecz także przeciwko jego domownikom, krewnym i innym osobom reprezentującym jego prawa (art. 791 § 2 k.p.c.).

Przepisy § 1 i 2 nie wyłączają praw określonych przepisami o ochronie lokatorów oraz praw, które są skuteczne wobec wierzyciela. Jeżeli dłużnik twierdzi, że przysługuje mu prawo skuteczne wobec wierzyciela, komornik wstrzyma się względem niego z czynnościami egzekucyjnymi, pouczając, że w terminie tygodnia może wytoczyć powództwo o pozbawienie w stosunku do niego tytułu wykonawczego wykonalności (art. 791 § 3 k.p.c.)”.

Przepis art. 791 § 3 k.p.c. upoważnia zatem do prowadzenie egzekucji przeciwko każdemu, kto włada wymienionymi w tym przepisie rzeczami. Wymieniony przepis przewiduje tytuł wykonawczy skuteczny erga omnes.

Zamiana osoby, u której w faktycznym władaniu (posiadaniu) znajduje się rzecz nie wiąże się z koniecznością uzyskania odrębnej klauzuli wykonalności przeciwko tej osobie.

Omawiany przepis wprowadza tzw. rozszerzoną wykonalność tytułu wykonawczego.

Wniesienie powództwa opozycyjnego możliwe jest przez osobę niewymienioną w tytule wykonawczym jako dłużnik, jeżeli zostanie wobec niej skierowana egzekucja w oparciu o dyspozycję art. 791 § 1 i § 2 k.p.c.

Jak podkreśla się w orzecznictwie – art. 791 § 3 k.p.c. nie wprowadza odrębnej przesłanki pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego a jedynie rozszerza krąg osób uprawnionych do wystąpienia z powództwem przeciwegzekucyjnym, na osoby inne niż wymienione w tytule, a przede wszystkim określa sposób działania komornika w przypadku gdy dłużnicy zgłaszają, iż przysługuje im prawo skuteczne względem wierzyciela.

Przepis art. 791 k.p.c. stanowi wyjątek od reguły, iż organ egzekucyjny jest związany podmiotowymi granicami tytułu wykonawczego. W tym bowiem wypadku egzekucja może być prowadzona nie tylko przeciwko dłużnikowi wskazanemu w tytule wykonawczym, lecz przeciwko każdemu, kto włada rzeczą.

Podstawa prawna:

 – art. 791 i nast. K.p.c

Stan prawny na dzień 26 marca 2018 r.

Joanna Mucha – współpracownik Portalu