Sposoby określania terminu urlopu wypoczynkowego

Kodeks pracy określa sposoby udzielania pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Gwarantuje on pracownikowi wpływ na ustalenie terminu urlopu. Ostatnie słowo należy jednak do pracodawcy.

Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Przy tym planem urlopów nie obejmuje się tzw. urlopu na żądanie, o którym mowa w art. 1672 Kodeksu pracy (art. 163 § 1 k.p.).

Wynika z tego, że pracodawca nie jest związany wnioskiem pracownika odnośnie terminu urlopu. Pracodawca jest obowiązany jedynie wziąć taki wniosek pod uwagę. Jednakże, jeżeli uzna on, iż udzielenie pracownikowi urlopu w postulowanym przez niego terminie wpłynie negatywnie na tok pracy (np. pracownik – ze względu na realizowany projekt – powinien być obecny w pracy), wówczas pracodawca ma prawo odmówić udzielenia pracownikowi urlopu w tym terminie, i udzielić mu urlopu w innym terminie, który uzna za korzystniejszy z punktu widzenia konieczności zapewnienia normalnego toku pracy.

Planem urlopów nie obejmuje się urlopów na żądanie, gdyż z istoty tego rodzaju urlopu wynika, że jest on udzielany w sytuacjach wyjątkowych i nieprzewidzianych.

Jednakże, termin urlopu wypoczynkowego może zostać ustalony również w formie indywidualnych uzgodnień pracodawcy z pracownikami. Możliwość taką dopuszcza się w dwóch sytuacjach, a mianowicie kiedy: (i) organizacja związkowa działająca u pracodawcy wyraziła na to zgodę oraz (ii) pracodawca – u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa – tak zadecydował. W tym przypadku pracodawca obowiązany jest również wziąć pod uwagę wnioski pracowników odnośnie terminu urlopu oraz rozważyć je mając na uwadze konieczność zapewnienia normalnego toku pracy (art. 163 § 11 k.p.).

Plan urlopów należy podać do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy (art. 163 § 2 k.p.).

Co do zasady, terminy urlopów ustalone w jeden z powyższych sposób nie powinny być zmieniane. Dopuszcza się jednak przesunięcie terminu urlopu w przypadkach opisanych w art. 164 – 167 k.p. W związku z tym, jeżeli pracodawca nie udzielił pracownikowi urlopu w terminie – powinien go udzielić maksymalnie do końca pierwszego kwartału roku następnego. Jest to termin ostateczny dla pracodawcy na udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego.

Autor: Łukasz Obzejta, prawnik w Kancelarii STOPCZYK & MIKULSKI