Strona główna Ogólna Prawo upadłościowe i naprawcze

Prawo upadłościowe i naprawcze

991
PODZIEL SIĘ

Wniosek o ogłoszenie upadłości
Z wnioskiem o ogłoszenie upadłości może wystąpić zarówno sam dłużnik, jak i każdy z jego wierzycieli. Wniosek o ogłoszenie upadłości w stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej może obecnie zgłosić każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki.
Jeśli chodzi o przedsiębiorstwa państwowe to uprawnionym do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości pozostał jedynie, prócz dłużnika i wierzyciela, organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego.

W stosunku do jednoosobowych spółek Skarbu Państwa wniosek o ogłoszenie upadłości może także zgłosić minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.

W stosunku do każdej osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego żądać ogłoszenia upadłości może również kurator ustanowiony przez sąd rejestrowy dla tej osoby prawnej, która pomimo stosowania grzywien nie stosuje się do obowiązku polegającego na złożeniu w terminie wniosku o wpis do Rejestru lub dokumentów, których złożenie jest obowiązkowe.

W stosunku do dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100.000 Euro wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić organ udzielający pomocy.

Ponadto konieczne jest w tym miejscu przypomnienie, iż dłużnik jest obowiązany zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. W przypadku, gdy mamy do czynienia z osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną przedmiotowy obowiązek ciąży na każdym, kto ma prawo ją reprezentować sam lub łącznie z innymi podmiotami.

Dłużnik oraz uprawniony do reprezentowania osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej określonej wyżej ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą w razie nie złożenia wniosku we wskazanym w ustawie dwutygodniowym terminie.
Ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze określa elementy, które powinien zawierać każdy wniosek o ogłoszenie upadłości. Ustawa zawiera również wykaz dodatkowych dokumentów, które należy dołączyć do wniosku we wskazanych w ustawie sytuacjach.

Każdy wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
1) imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów jeżeli są ustanowieni, a w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia;
2) oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) informację, czy dłużnik jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami;
5) informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Jeżeli dłużnikiem jest przedsiębiorca wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego lub innego właściwego rejestru, do wniosku należy dołączyć odpis z tegoż rejestru.

Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza wierzyciel, nie jest on zobowiązany do podania informacji, czy dłużnik jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych. Powinien on jednak uprawdopodobnić swoją wierzytelność, a jeśli wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu ma obowiązek wskazać również wstępne propozycje układowe.

Jeżeli zaś wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza dłużnik, powinien we wniosku dodatkowo określić, o jaki rodzaj ogłoszenia upadłości wnosi: czy o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, czy też o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację jego majątku. Dodatkowo dłużnik zgłaszający wniosek o ogłoszenie upadłości powinien do wniosku dołączyć:
1) aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;

2) aktualne sprawozdanie finansowe, a gdy nie istnieje na podstawie przepisów obowiązek sporządzania takiego sprawozdania należy dołączyć bilans sporządzony dla celów tego postępowania. Bilans dla celów postępowania upadłościowego powinien być sporządzony na dzień nie późniejszy niż trzydzieści dni przed złożeniem wniosku;
3) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia;
4) oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku;
5) spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty;
6) wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
7) informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika;
8 ) miejsce zamieszkania i adresy reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni.

Jeżeli dłużnik wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu ciąży na nim obowiązek dołączenia jeszcze dodatkowych dokumentów:

1) propozycje układowe wraz z propozycjami finansowania wykonania układu;
2) rachunek przepływów pieniężnych za ostatnie dwanaście miesięcy, jeżeli obowiązany był do prowadzenia dokumentacji umożliwiającej sporządzenie takiego rachunku.

W każdym przypadku dłużnik obowiązany jest dołączyć do wniosku pisemne oświadczenie, że dane zawarte we wniosku są prawdziwe. Sankcją za niezłożenie takiego oświadczenia jest zwrot wniosku o ogłoszenie upadłości bez wzywania dłużnika do uzupełnienia.

W razie niedołączenia przez dłużnika dokumentów wskazanych w dwóch ostatnich punktach, dłużnik powinien określić przyczyny ich niedołączenia i je uprawdopodobnić.

Zabezpieczenie majątku dłużnika
Sąd niezwłocznie po złożeniu przez dłużnika wniosku o ogłoszenie upadłości dokonuje zabezpieczenia jego majątku poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Sąd przeprowadza postępowanie zabezpieczające z urzędu.
Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości złożył wierzyciel sąd może uzależnić dokonanie zabezpieczenia od uprawdopodobnienia przez niego, że istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości.

W ramach zabezpieczenia sąd może również zawiesić prowadzone przeciwko dłużnikowi egzekucje, zmienić lub uchylić zarządzenie tymczasowe wydane w celu zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, w szczególności przez uchylenie dokonanych zajęć.

Sąd nie może jednak zabezpieczyć majątku dłużnika poprzez zawieszenie egzekucji, jeśli egzekucja dotyczy świadczeń alimentacyjnych, renty za wywołanie choroby, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty z tytułu kalectwa, renty z tytułu śmierci oraz należności za pracę.

Jeżeli zachodzi obawa, że dłużnik będzie ukrywał swój majątek lub w inny sposób działał na szkodę wierzycieli, jak również dłużnik nie wykonuje poleceń tymczasowego nadzorcy sądowego, sąd może zastosować zabezpieczenie przez ustanowienie zarządu przymusowego. W razie zabezpieczenia majątku dłużnika przez zarząd przymusowy dłużnik zachowuje prawo wykonywania czynności zwykłego zarządu oraz korzystania ze swego mienia. Sankcją nieważności są natomiast obwarowane czynności dłużnika przekraczające zakres zwykłego zarządu.

Tymczasowy nadzorca sądowy w ramach prowadzonego nadzoru może w każdym czasie kontrolować czynności upadłego, a także przedsiębiorstwo upadłego. Może również sprawdzić, czy mienie upadłego, które nie jest częścią przedsiębiorstwa, jest dostatecznie zabezpieczone przed zniszczeniem.
Na postanowienie o sposobie zabezpieczenia majątku dłużnika przysługuje zażalenie.

Kolejne artykuły przybliżą poszczególne rodzaje postępowań upadłościowych i naprawczych.

Autor: Daria Cwen, Kierownik Biura Windykacji