Pełnomocnictwo jest umocowaniem do działania w imieniu innej osoby. Czynność prawna dokonana przez pełnomocnika w ramach jego umocowania wywołuje skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Pełnomocnictwo może być udzielone w różnych formach. Można wśród nich wyróżnić m.in. formę ustną, pisemną, pisemną z notarialnie poświadczonym podpisem oraz formę aktu notarialnego.
Pełnomocnictwo – forma ustna i forma pisemna
Forma ustna, aczkolwiek dopuszczalna, jest rzadko stosowana, gdyż niesie ze sobą niepewność co do zakresu umocowania pełnomocnika, osoby pełnomocnika i osoby udzielającej pełnomocnictwo.
Znacznie powszechniejszą formą pełnomocnictwa jest forma pisemna, w której mocodawca może dokładnie i bez wątpliwości określić zakres umocowania, rodzaj pełnomocnictwa (np. ogólne, szczególne lub do pojedynczej czynności) oraz osobę pełnomocnika. Niektóre podmioty czasem jednak kwestionują umocowanie pełnomocnika przedstawiającego takie pełnomocnictwo, gdyż nie mają pewności czy pod pełnomocnictwem podpisała się rzeczywiście ta osoba, która widnieje jako osoba reprezentowana.
[emaillocker]
Pełnomocnictwo poświadczone notarialnie
Forma pisemna z notarialnie poświadczonym podpisem jest już formą szczególną, w której to mocodawca w pełni decyduje o treści pełnomocnictwa, ale podpis pod dokumentem pełnomocnictwa składa w obecności notariusza, który powagą swojego urzędu potwierdza dane osobowe osoby, która podpisała się pod pełnomocnictwem. Taka forma pełnomocnictwa znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo np. sfałszowania podpisu mocodawcy.
Pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego
Możliwe jest także udzielenie pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego. W tym wypadku notariusz nie tylko poświadcza podpis mocodawcy, ale też redaguje lub uczestniczy w redagowaniu treści pełnomocnictwa tak, aby spełniało ono przewidziane prawem wymagania oraz odpowiednio służyło celowi, dla którego jest udzielane.
Generalną zasadą jest dopuszczalność udzielenia pełnomocnictwa w dowolnej formie. Niekiedy jednak przepisy nakładają obowiązek zachowania formy szczególnej. Na przykład w postępowaniu administracyjnym pełnomocnictwo zazwyczaj może być udzielone na piśmie lub ustnie do protokołu sporządzonego przez urzędnika. Kolejną zasadą jest także, że jeśli do zawarcia danej czynności prawnej wymagana jest forma szczególna (jak to ma miejsce np. w przypadku sprzedaży nieruchomości, która wymaga zachowania formy aktu notarialnego), to do udzielenia pełnomocnictwa także wymagana jest ta właśnie forma szczególna.
Należy jednak zauważyć, że niekiedy pewne podmioty wymagają wykazania się pełnomocnictwem w formie szczególnej, mimo że przepisy takiego obowiązku nie wprowadzają. W przypadku instytucji państwowych takie działania nie mogą być uznane za dopuszczalne i w przypadku zetknięcia się z taką sytuacją, należy domagać się wskazania podstawy prawnej żądania pełnomocnictwa w formie innej niż pisemna lub złożona ustnie do protokołu. Jednakże w przypadku instytucji prywatnych, które dbając o własne interesy wymagają wykazania się np. pełnomocnictwem z podpisem notarialnie poświadczonym, mimo że żaden przepis szczególny tego nie wymaga, takie działania nie mogą być uznane za naruszające przepisy.
[/emaillocker]
Autor: Maciej Turos, aplikant radcowski
Gregorowicz-Ziemba Krakowiak Gąsiorowski Kancelaria Prawna