Art. 546 k.s.h. stanowi, iż za zobowiązania przypisane w planie podziału spółce przejmującej lub spółce nowo zawiązanej pozostałe spółki, na które został przeniesiony majątek spółki dzielonej, odpowiadają solidarnie przez trzy lata od dnia ogłoszenia o podziale. Odpowiedzialność ta jest ograniczona do wartości aktywów netto przyznanych każdej spółce w planie podziału. Przepis ten ma na celu ochronę wierzycieli i odnosi się zarówno do zobowiązań spółek dzielonych przy podziale przez rozdzielenie, jak i przez wydzielenie (spółka dzielona nadal zachowuje swoją osobowość prawną, lecz jedynie część jej majątku przechodzi na spółkę nowo zawiązaną). Odpowiedzialność określona w tym przepisie ma charakter solidarny tj. wierzyciel spółki dzielonej może dochodzić zaspokojenia całego swojego roszczenia od jednej osoby zobowiązanej, zaś ta z kolei będzie miała regres do pozostałych osób zobowiązanych.
Trzeba pamiętać, że omawiana odpowiedzialność nie ma charakteru odpowiedzialności subsydiarnej, co oznacza że wierzyciel nie ma obowiązku dochodzenia w pierwszej kolejności swojej wierzytelności od spółki nowo zawiązanej, a następnie od pozostałych spółek, na które został przeniesiony majątek spółki dzielonej, ponieważ może działać według swego wyboru.
To rozwiązanie jest słuszne z punktu widzenia wierzyciela, ponieważ w przeciwnym razie wierzyciele spółki dzielonej musieliby zostać przypisani do konkretnego następcy prawnego, który przejąłby dany dług, zaś wierzyciele nie mieliby możliwości wyrażenia zgody na tą czynność prawną. Wierzyciele nie mieliby również żadnego wpływu na to, do której ze spółek uczestniczących w podziale ich wierzytelności zostaną przypisane. W planie podziału powinny być zamieszone, poprzez dokładne ich określenie, prawa i obowiązki które przechodzą na spółkę nowo związaną, oraz dokładny opis majątku spółki dzielonej, który z dniem wydzielenia przejdzie na spółkę nowo zawiązaną. Obowiązuje tu pewnego rodzaju domniemanie, że to, co nie zostało w planie podziału przypisane spółce nowo zawiązanej, zostało pozostawione spółce dzielonej. Oznacza to, że w przypadku wydzielenia, nie ma miejsca na majątek i zobowiązania nieprzypisane, o których mowa w art. 531 § 3 k.s.h. Trzeba zaznaczyć, że takie stanowisko wzbudza pewne kontrowersje wśród przedstawicieli nauki prawa oraz praktyków związane z interpretacją art. 546 § 1 w zw. z art. 529 § 2 ksh.
Ustalenia zawarte w planie podziału nie mają wpływu na prawo wierzyciela spółki dzielonej do wystąpienia o zaspokojenie roszczeń względem spółki przez siebie wybranej. W praktyce oznacza to, że wierzyciele kierują swoje roszczenia do spółki, z której mogą je szybciej i pewniej zaspokoić. Podział obowiązków zakreślony w planie podziału ma więc znaczenie jedynie w stosunkach wewnętrznych miedzy spółkami, a nie w stosunkach spółek uczestniczących w podziale z wierzycielami.
Jeżeli spółka uczestnicząca w podziale dokona zaspokojenia zgłaszających roszczenia wierzycieli spółki dzielonej do granicy swojej odpowiedzialności (wartości aktywów netto przekazanych jej w planie podziału) stanie się wolna od dalszej odpowiedzialności za długi spółki dzielonej, w tym również wobec pozostałych niezaspokojonych w całości lub części wierzycieli, którzy także wystąpili z roszczeniami przeciwko tej spółce. Należy jednak w tym miejscu zauważyć, iż ograniczenie zakresu odpowiedzialności do wartości aktywów netto dotyczy jedynie spółki wydzielonej, zaś spółka dzielona odpowiada całym swoim majątkiem bez jakichkolwiek w tym zakresie ograniczeń.
Ponadto dla odpowiedzialności w stosunku do wierzycieli znaczenie ma jedynie fakt powstania wierzytelności przed dniem podziału. Nie muszą to być wierzytelności wymagalne, ani jedynie wierzytelności pieniężne, nie muszą to być również wierzytelności bezwarunkowe, z zastrzeżeniem terminu lub bez takiego zastrzeżenia. Odpowiedzialność ma charakter ustawowy i wobec wierzycieli nie można jej wyłączyć.
Autor: Przemysław Adamus, aplikant radcowski w Kancelarii „Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza” Spółka Komandytowa
https://digiartia.com/product/legal-power-law-firm-html-template/
https://digiartia.com/product/justitia-multiskin-lawyer-legal-wordpress-theme/