Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają co do zasady grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Organem podatkowym właściwym dla tegoż podatku pozostaje wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Zasadniczo podatek ten ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych i tzw. niepełnych osobach prawnych, którzy są właścicielami, posiadaczami samoistnymi lub użytkownikami wieczystymi.
Za podstawę opodatkowania przyjmuje się powierzchnię (w przypadku gruntów), powierzchnie użytkową (przy budynkach lub ich częściach) lub też wartość określoną w przepisach o podatkach dochodowym (przy budowlach lub ich częściach związanych z prowadzeniem działalności).
Stawki podatku określają poszczególne rady gminy (rady miasta) w drodze uchwały, z tym że ustawa o podatkach i opłatach lokalnych określa górne granice stawek. Dla przykładu, obecnie maksymalna stawka od budynków lub ich części przeznaczonych na cele mieszkalne wynosi 0,73 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, natomiast zasadnicza stawka od budynków związanych z prowadzeniem działalności wynosi 22,82 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej. Różnice w stawkach są znaczące, dlatego też istotna jest kwestia właściwego zastosowania stawki.
Miejscem prowadzenia działalności wielu przedsiębiorców pozostają ich własne mieszkania. Powstaje pytanie, czy należy wówczas stosować stawkę jak dla budynków zajętych na cele mieszkalne, czy też jak dla budynków związanych z prowadzeniem działalności.
Odpowiedź jest następująca – samo zarejestrowanie działalności w lokalu mieszkalnym nie upoważnia do zastosowana podwyższonej stawki. Stawka dla działalności może być zastosowana tylko wówczas, gdy pewną część lokalu wyraźnie wydzielono na prowadzenie działalności i nie spełnia już ona funkcji mieszkalnych (np. sklep, warsztat stolarski). Natomiast, jeżeli lokal spełnia funkcje mieszkalne i jednocześnie prowadzona jest tam działalność, to nie ma w takim wypadku podstaw dla zastosowania wyższej stawki (np. architekt jednocześnie zamieszkujący lokal oraz mający pracownicę architektoniczną w jednym z pokojów, który spełnia również funkcje mieszkalne).
Taką wykładnię potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 sierpnia 1992 r. (sygn. akt: SA/Wr 650/92).
Autor:
Jan Jednoralski, radca prawny
Kancelaria Radcy Prawnego „ART”
J A N J E D N O R A L S K I
