W dniu 30 kwietnia 2016 roku w życie weszły zmiany w obrocie ziemią rolną. Zostały one wprowadzone Ustawą z 27 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 585).
Data wejścia w życie tej ustawy ma związek przestaniem obowiązywania 12-letniego okresu ochronnego na zakup ziemi rolnej przez cudzoziemców od dnia 1 maja 2016 roku.
Ustawa ta wprowadza zmiany w obrocie ziemią rolną mające zagwarantować przestrzeganie zasad korzystania z gruntów rolnych zgodnie z interesem społecznym i ich celem rolniczym. Nowa ustawa wprowadza generalnie zasady takie jak: pozostawienie państwowej ziemi rolnej w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych oraz wskazanie, że podstawowym sposobem jej zagospodarowania będą korzystne dla rolników trwałe dzierżawy z zapewnieniem właścicielskiej kontroli nad sposobem ich zagospodarowania.
Dodatkowo zastrzeżono, że sprzedaż nieruchomości (lub ich części), które wchodzą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa zostanie wstrzymana na okres 5 lat od wejścia w życie ustawy.
Zakazem tym nie objęto nieruchomości przeznaczonych na cele inne niż rolne (przykładami są parki technologiczne i przemysłowe, inwestycje transportowe, budownictwo mieszkaniowe czy nawet centra biznesowo-logistyczne), które zostały ujęte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Do wyjątków zalicza się również nieruchomości w granicach specjalnych stref ekonomicznych, nieruchomości rolne o powierzchni do 2 ha, domy, lokale mieszkalne, garaże, ogródki przydomowe czy budynki gospodarcze.
Ponadto ustawa stoi na stanowisko, że zasadniczo nabywcami nieruchomości rolnych powinni być tylko rolnicy indywidualni. Jednocześnie ustawa wprowadza także wyjątki, np. kiedy kupujący będzie osobą bliską sprzedającemu, jednostką samorządu terytorialnego, Skarbem Państwa czy kościołem lub związkiem wyznaniowym. Jednakże w takich przypadkach konieczna będzie zgoda Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych. Poza tym kupno takiej nieruchomości połączone będzie z wymogiem osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz zakazem zbywania i wydzierżawiania zakupionej ziemi przez 10 lat. W przypadkach losowych zgodę na sprzedaż przed upływem tego terminu może wydać tylko sąd.
Zmiany w obrocie ziemią rolną nie będą dotyczyć gruntów nabytych w wyniku dziedziczenia, orzeczenia sądu lub organu egzekucyjnego oraz obrót prywatnymi działkami rolnymi do 0,3 ha, a w przypadku siedlisk gruntów rolnych zabudowanych o powierzchni do 0,5 ha (ale tych które w momencie wejścia w życie ustawy będą zajęte pod budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane obecnie do produkcji rolniczej). Zmiany w obrocie ziemią rolną nie dotkną również gruntów, które w ostatecznych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu będą przeznaczone na cele inne niż rolne w dniu wejścia ustawy w życie.
WW.
