Karanie grzywną za naruszenie regulaminu uchwalonego przez radę gminy jest zgodne z Konstytucją

28 października 2009

810

W wyroku z dnia 28 lipca 2009 r., sygn. P 65/07, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 10 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w zakresie, w jakim przewiduje karę grzywny za wykroczenia przeciwko wydanym przez radę gminy przepisom o zachowaniu w miejscach publicznych, jest zgodny z Konstytucją.

Zakwestionowany art. 10 ust. 2a wprowadza karę grzywny m.in. za wykroczenie polegające na niewykonywaniu obowiązków dotyczących utrzymania czystości i porządku w miejscach publicznych. Przepis ten nie wskazuje jednak samodzielnie takich obowiązków, lecz odsyła w tym zakresie do regulaminów uchwalanych z upoważnienia ustawowego przez radę gminy. Przedstawione zagadnienie zostało rozpoznane przez Trybunał Konstytucyjny na skutek pytania prawnego zadanego przez sąd rozpatrujący sprawę odpowiedzialności właściciela psa za uchylenie się od wszczepienia psu mikroczipu, do czego obligował regulamin gminny. Sąd powziął bowiem wątpliwość, czy rozważany przepis spełnia wymogi tzw. ustawowej określoności czynu zabronionego pod groźbą kary, wynikające z art. 2 i art. 42 ust. 1 Konstytucji. Skoro zgodnie z tymi wymogami odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, poważne obiekcje może budzić formułowanie obowiązków zagrożonych sankcją karną nie w ustawie, lecz w regulaminie uchwalanym przez radę gminy.

Trybunał Konstytucyjny nie uznał jednak zasadności przedstawionych zastrzeżeń. Podkreślił, że istotne elementy czynu stanowiącego wykroczenie z art. 10 ust. 2a określono w ustawie, zaś pozostałe elementy tego czynu mogą zostać doprecyzowane w akcie podustawowym, pod warunkiem jego dostatecznej określoności i ustanowienia przez organ o odpowiedniej demokratycznej legitymacji. Aktem takim jest ustanowiony przez radę gminy akt prawa miejscowego. Trybunał nie dopatrzył się sprzeczności omawianego przepisu także z zasadami proporcjonalności i równości wobec prawa.

Autor: Bartosz Pawelczyk, aplikant radcowski