Obok pojęcia delegacja (podróż służbowa) można się spotkać czasami z pojęciem podróż szkoleniowa (wyjazd szkoleniowy). Czym zatem te dwa pojęcia się różnią?
Podróż szkoleniowa a podróż służbowa – podstawowe różnice
Zazwyczaj – jak zresztą wskazuje sama nazwa, podróż szkoleniowa to wyjazdem powiązanym z nauką, kursem czy studiami pracownika. Delegacja – to z kolei podróż służbowa nakazana przez pracodawcę w celu wykonywania pracy poza ustalonym przez strony miejscem pracy.
Zaznaczyć trzeba, że wprawdzie ułatwianie przez pracodawcę podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest obowiązkiem pracodawcy, jednak generalnie brak jest sankcji za nieprzestrzeganie tego obowiązku.
Powszechnym założeniem jest, że wyższe kwalifikacje to lepsza praca, a więc inwestycja w rozwój firmy. Dodatkowo wydatki na ten cel to możliwość skorzystania ze zwolnień podatkowo-ubezpieczeniowych.
Istnieje możliwość podnoszenia kwalifikacji pracowników za pomocą szkoleń wyjazdowych odbywających się poza siedzibą pracodawcy (miejscem pracy). Jednocześnie brak jest przepisu mówiącego wprost, że podróż związana z takim szkoleniem (podróż szkoleniowa) nie jest delegacją (podróżą służbową). To stwierdzenie z kolei wynika z ogółu przepisów prawa pracy w zakresie podróży służbowych i podwyższania kwalifikacji zawodowych.
Delegacje zostały wprost zdefiniowane w Kodeksie Pracy w art. 77{5}, i obejmują one pracownika wykonującego na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza stałym miejscem pracy i za które należy się zwrot kosztów związanych z podróżą służbową.
Wyjazd zostanie uznany za delegację, gdy:
- pracownik otrzyma polecenie wyjazdu służbowego,
- pracownik w trakcie wyjazdu wykonuje polecenie służbowe, czyli świadczy pracę,
- zadanie jest wykonywane poza stałym miejscem pracy pracownika.
Z kolei wyjazd szkoleniowy ma miejsce z inicjatywy pracodawcy lub też za jego zgodą. W przypadku wyjazdu szkoleniowego cel podróży jest inny, gdyż pracownik wyjeżdża podnosić swoje kwalifikacje. Mogą się oczywiście zdarzyć także szkolenia stanowiące zadanie służbowe, ale są to raczej wyjątki od zasady. W przypadku szkoleń oraz podróży szkoleniowych, także w zakresie finansowania ich kosztów wiele zależy od ustaleń pomiędzy pracodawcą a pracownikiem podnoszącym swoje kwalifikacje zawodowe.
Podróż szkoleniowa a podróż służbowa – inne różnice
Do różnic między delegacją a wyjazdem służbowym zalicza się również pewne obowiązki. W przypadku delegacji pracodawca ma obowiązek wypłacać świadczenia, które wynikają z konkretnych przepisów lub z zasad u niego przyjętych. Natomiast szkolenie nie tworzy obowiązku po stronie pracodawcy, który może wypłacić dodatkowe świadczenia, ale obowiązku takiego nie ma.
Zaznaczyć także należy, że wartość świadczeń przyznanych na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzenia za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy, oraz za czas urlopu szkoleniowego – jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych i składek ZUS (podstawą jest przepis art. 21 ust. 1 pkt 90) Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Z kolei w przypadku delegacji są one limitowane tj. zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt. 16) Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są: „diety i inne należności za czas: a) podróży służbowej pracownika, b) podróży osoby niebędącej pracownikiem – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju”. Te same kwoty nie są także oskładkowane zgodnie z postanowieniami Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
WW.