Od 1 maja 2017 r. pracownica w ciąży dłużej pracuje na stanowisku z monitorem ekranowym

Zgodnie z dyspozycją art. 176 § 1. Kodeksu pracy kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka piersią. Jest już rozporządzenie Rady Ministrów regulujące to zagadnienie prawne.

Zobaczmy regulację prawną

Od dnia 1 maja 2017 roku obowiązuje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (Dz.U. 2017.796). Ma ono na celu wprowadzenie do polskiego systemu prawnego Dyrektywy Rady 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły i pracownic karmiących piersią (Dz.Urz. UE L 348 z 28.11.1992, str. 1 ze zm.).

Monitor ekranowy, czyli co

W niniejszym rozporządzeniu pracownicom w ciąży zostaje wydłużony dobowy czas pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

Pojęcie: „monitor ekranowy” zostało zdefiniowane w § 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U.1998.148.973). Monitor ekranowy jest to „urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfanumerycznym lub graficznym niezależnie od metody uzyskiwania obrazu”. Stanowiskiem pracy jest przestrzeń pracy wyposażona w monitory ekranowe, klawiaturę, stację dyskietek, wyposażenie dodatkowe, w tym drukarkę, skaner, mysz, trackball.

Dłużej przy komputerze

Od dnia 1 maja 2017 r. ustawodawca dopuszcza kobiety w ciąży na stanowiskach z monitorami ekranowymi – w łącznym czasie przekraczającym 8 godzin na dobę, przy czym czas spędzony przy obsłudze monitora ekranowego nie może jednorazowo przekraczać 50 minut, po którym to czasie powinna nastąpić co najmniej 10-minutowa przerwa, wliczana do czasu pracy.

W uzasadnieniu projektu powyższego rozporządzenia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej powołało się na  opinię Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – PIB zgodnie z którą „(…) dla zmniejszenia obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego podczas pracy przy obsłudze monitorów ekranowych (wykonywanej w niezmiennej pozycji ciała) lepsze efekty daje wprowadzenie częstszych przerw, niż skrócenie całkowitego czasu pracy w ciągu zmiany roboczej. Z tego względu, zaproponowano wydłużenie łącznego dobowego czasu pracy przy monitorze ekranowym do 8 godzin na dobę, ale z zapewnieniem przerw niezbędnych dla kobiety w ciąży na zmianę pozycji ciała. Przepis o wykonywaniu pracy nie dłużej niż 50 minut w każdej godzinie pracy, przy zapewnieniu 10 minut przerwy po takim czasie pracy, zapewnia wyższy poziom ochrony niż przepisy odnoszące się do ogółu pracowników (dla których przewidziana jest 5-minutowa przerwa po każdej godzinie pracy)”. [1]

Zmieniony zapis w regulaminie pracy

W świetle art. 104[1] § 1. pkt 6 Kodeksu pracy regulamin pracy powinien zawierać wykaz prac wzbronionych kobietom.  Na dzień wejścia w życie nowego wykazu prac zabronionym kobietom w ciąży lub karmiącym dziecko piersią, pracodawcy powinni posiadać uaktualniony regulamin pracy. Przykładowo może być do niego załączyć obowiązujące rozporządzenie.

Podstawa prawna:

– Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (Dz.U. 2017.796)

– art. 104[1] § 1. pkt 6, art. 176 § 1. Kodeksu pracy

Objaśnienie  

[1] Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (z dnia 9 marca 2017 r.) – w wersji na Komisję Prawniczą: http://www.mpips.gov.pl/archiwum-projekty-aktow-prawnych-/archiwum-projekty-rozporzadzen-i-zarzadzen/archiwumprawo-pracy/projekt-rozporzadzenia-rady-ministrow-w-sprawie-wykazu-prac-uciazliwych-niebezpiecznych-lub-szkodliwych-dla-zdrowia-kobiet-w-ciazy-lub-karmiacych-dziecko-piersia-/#akapit2 (dostęp w dniu 19 maja 2017 r.)

Stan prawny na 19 maja 2017 roku

Wanda Książek