Poprzednim artykuł pt. Egzekucja świadczeń niepieniężnych rozpoczęliśmy temat egzekucji obejmującej wydanie wierzycielowi rzeczy ruchomej. Dziś ciąg dalszy tej tematyki.
Egzekucja polegająca na wydaniu rzeczy ruchomej polega na odebraniu rzeczy bezpośrednio dłużnikowi lub osobie trzeciej i przekazaniu jej wierzycielowi, tzn. na fizycznym przejęciu rzeczy przez wierzyciela (art. 1041 § 1 k.p.c.).
Wydanie rzeczy ruchomej – jaki komornik właściwy
Komornikiem właściwym miejscowo do przeprowadzenia egzekucji o wydanie rzeczy ruchomej jest komornik sądu rejonowego, w okręgu którego rzecz się znajduje.
Wyjątek stanowi egzekucja świadczeń pieniężnych, w ramach której następuje odebranie dokumentu – egzekucja z wynagrodzenia za pracę, egzekucja z rachunku bankowego obejmująca zajęcie wkładu oszczędnościowego, egzekucja wierzytelności związanej z posiadaniem dokumentu – w tych wypadkach właściwy jest komornik prowadzący egzekucję świadczenia pieniężnego. Ponadto do przeprowadzenie egzekucji wydania rzeczy ruchomej dopuszczalny jest wybór komornika spoza rewiru na podstawie art. 7591 k.p.c.
Egzekucja wydania rzeczy ruchomej zasadniczo wszczynana jest na wniosek wierzyciela.
Wydanie rzeczy ruchomej – jakie uprawnienia ma komornik
Wierzyciel powinien wskazać komornikowi, w którym miejscu rzecz się znajduje, jeżeli jednak wierzyciel nie zna miejsca położenia rzeczy, komornik może:
- wezwać dłużnika do złożenia wyjaśnień – jeżeli wierzyciel albo sąd zarządzający z urzędu przeprowadzenie egzekucji albo uprawniony organ żądający przeprowadzenia egzekucji nie wskaże majątku pozwalającego na zaspokojenie świadczenia, komornik wzywa dłużnika do złożenia wykazu majątku lub innych wyjaśnień niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji (art. 801 k.p.c.). Dłużnik składa wykaz majątku przed komornikiem pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Wzywając dłużnika do złożenia wykazu majątku, komornik uprzedza go o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oraz poucza, że w razie niezłożenia wykazu majątku wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika (art. 8011p.c.).
- lub poszukiwać majątku dłużnika na wniosek dłużnika i za wynagrodzeniem – jeżeli w drodze czynności przewidzianych w art. 801 nie można ustalić majątku pozwalającego na zaspokojenie świadczenia, do którego może być skierowana egzekucja, wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika (art. 8012p.c.).
Wydanie rzeczy ruchomej – jak wygląda egzekucja
Komornik przystępuje do egzekucji wydania rzeczy ruchomej na zasadach określonych w przepisie art. 805 § 1 i 2 k.p.c. – przy pierwszej czynności egzekucyjnej doręcza się dłużnikowi zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, z podaniem treści tytułu wykonawczego i wymienieniem sposobu egzekucji oraz z pouczeniem o możliwości, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, a także sporządzony przez organ egzekucyjny odpis tytułu wykonawczego.
Wydanie wierzycielowi odebranej dłużnikowi rzeczy możliwe jest jeżeli przy odebraniu wierzyciel jest obecny.
Wierzyciel, który nie jest obecny przy odebraniu, i nie wskazał w jaki sposób komornik ma postąpić z rzeczą, powinien odebrać rzecz niezwłocznie po otrzymaniu od komornika wezwania do jej odbioru. Jednakże jeżeli wierzyciel żąda, aby odebranie rzeczy odbyło się w jego obecności, komornik zawiadomi go o terminie odebrania, a w razie niestawiennictwa wierzyciela nie przystąpi do wykonania (art. 1044 k.p.c.).
Gdy ruchomość znajduje w się w posiadaniu osoby trzeciej, jej odebranie może nastąpić tylko za zgodą tej osoby. Jeżeli rzecz należąca do dłużnika znajduje się we władaniu osoby trzeciej, która nie zgadza się na jej wydanie, komornik zajmie roszczenie dłużnika o wydanie rzeczy (art. 1043 k.p.c.).
Odebranie rzeczy możliwe będzie dopiero po uzyskaniu przez wierzyciela tytułu wykonawczego przeciwko osobie, w posiadaniu której rzecz się znajduje.
Z chwilą dobrowolnego wydania rzeczy komornikowi lub odebrania jej przez komornika, dłużnik przestaje odpowiadać za utratę rzeczy lub za pogorszenie się rzeczy.
Natomiast, jeżeli komornik nie znalazł u dłużnika rzeczy lub dokumentu, które mają być odebrane, sąd na wniosek wierzyciela nakaże dłużnikowi, aby wyjawił, gdzie one się znajdują, i aby złożył przyrzeczenie, że jego oświadczenia są zgodne z prawdą (art. 1045 k.p.c.).
Zawieszenie postępowania egzekucyjnego o wydanie rzeczy powoduje, że rzecz nie może być wydana wierzycielowi a powinna zostać złożona do depozytu sądowego albo oddana na przechowanie osobie trzeciej ( art. 1042 k.p.c.).
Odebranie przez komornika kilku rzeczy ruchomych na podstawie jednego tytułu wykonawczego podlega jednej opłacie stałej (Uchwała SN, III CZP 61/10).
Podstawa prawna:
art. 1041 – 1046 K.p.c.
Stan prawny na dzień 19 października 2017 r.
Joanna Mucha – współpracownik Portalu