Artykuł omawia zmianę w PIT 2019 obejmującą sprzedaż nieruchomości nabytej w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków.
Nieruchomości, czym są
Zgodnie z art. 46 par. 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Temat powiązany:
Prawo własności: Dom wybudowany na działce jednego z małżonków (1)
Sprzedaż nieruchomości – opodatkowanie – zasada generalna
Zgodnie dyspozycją zawartą w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT [1] odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie stanowi źródło przychodu. Powstaje wtedy obowiązek podatkowy, a konkretnie obowiązek opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości podatkiem dochodowym od osób fizycznych (stawka 19%).
Generalnie obowiązek podatkowy nie wystąpi w przypadku gdy od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat.
Ustalenie daty nabycia nieruchomości – pogląd w orzecznictwie
W celu określenia przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości istotna jest data nabycia nieruchomości. Przez „nabycie” tj. termin „którym posługuje się ustawodawca w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. rozumie się każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc nabycie rozumiane jest w znaczeniu najbardziej ogólnym, jako uzyskanie własności lub innego prawa majątkowego w każdy prawem przewidziany sposób”. Powyższe wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z dnia 9 marca 2017 r. w sprawie o sygn. II FSK 3673/16. [2]
W Uchwale z dnia 15 maja 2017 r., w sprawie o sygn. II FPS 2/17 NSA [3] wskazał że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.
W uzasadnieniu Uchwały NSA uznał, że w świetle art. 31 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie można stwierdzić, w jakich częściach została przez nich nabyta nieruchomość do majątku wspólnego ponieważ „wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Nabycie nieruchomości w czasie trwania wspólności majątkowej wiąże się z nabyciem przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale”.
Stanowisko organu skarbowego
W interpretacji podatkowej (znak: 0114-KDIP3-2.4011.578.2018.2.MM) wydanej w dniu 13 grudnia 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził: „W przedmiotowej sprawie za datę nabycia lokalu mieszkalnego należy uznać datę nabycia tego lokalu do ustawowej wspólności majątkowej, tj. 2006 rok. Zatem sprzedaż ww. lokalu mieszkalnego w 2017 r. nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie. W konsekwencji, kwota uzyskana z tego tytułu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”.
Sprzedaż nieruchomości – istotna zmiana prawa od dnia 1 stycznia 2019 roku
Od 1 stycznia 2019 r. jedno z małżonków nie będzie musiało czekać 5 lat, żeby sprzedać nieruchomość otrzymaną np. w spadku bez odprowadzenia podatku dochodowego. Po 1 stycznia 2019 r. zmienia się bowiem sposób liczenia okresu 5 – letniego po upływie którego można dokonać sprzedaży nieruchomości bez PIT.
Ustawa nowelizująca z dnia 23 października 2018 r. [4] wprowadza istotną zmianę w art. 10 ustawy o PIT.
Zgodnie z dodanym art. 10 ust. 6 tej ustawy – w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a–c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Ustawodawca uwzględnił zatem wcześniejszy pogląd orzecznictwa sądowego oraz stanowisko organów skarbowych. Teraz już wszystko jest jasne.
Nieruchomość otrzymaną w drodze podziału majątku dorobkowego małżonków lub w drodze spadku po małżonku można szybciej sprzedać, ponieważ zmienił się sposób liczenia terminu 5 lat.
Termin ten zaczyna się on od dnia jej nabycia do majątku wspólnego małżonków. Przykładowo jeżeli małżonkowie kupili mieszkanie w styczniu 2010 r., a podział majątku miał miejsce w lipcu 2018 r., wtedy można zbyć je już w 2019 r. bez odprowadzania PIT.
W sytuacji, gdy nieruchomość weszła do majątku wspólnego w 2015 r. a jego podział nastąpił w 2018 r., wówczas gdyby nieruchomość taka została sprzedana przed upływem 5 lat, wtedy przychód uzyskany z jej sprzedaży podlegać będzie opodatkowaniu.
Przeczytaj także:
Sprzedaż nieruchomości po śmierci małżonka – interpretacja ogólna Ministra Finansów –
Sprzedaż nieruchomości po śmierci małżonka – ważna uchwała NSA – możesz odzyskać podatek!
Podstawa prawna:
– art. 10 ust. 6 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. Dz.U.2018.1509)
Objaśnienie:
[1] ustawa o PIT: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. Dz.U.2018.1509)
[2] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 marca 2017 r. sygn. akt II FSK 3673/16 – http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/D782EF4EB2 (dostęp w dniu 21 stycznia 2019 r.)
[3] Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17- http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/FCDE082985 (dostęp w dniu 21 stycznia 2019 roku)
[4] ustawa nowelizująca: Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018. 2159)
Stan prawny na 21 stycznia 2019 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu
Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią, jeśli artykuł ten Państwa zainteresował lub potrzebują Państwo więcej informacji.
