Mikrorachunek podatkowy 2020 – kogo obowiązuje i do czego służy

Z dniem 1 stycznia 2020 r. Ministerstwo Finansów  wraz  z  Krajową Administracją Skarbową wprowadziły jeden  obligatoryjny  indywidualny rachunek podatkowy, tzw. mikrorachunek. Obejmuje podatników i płatników, którzy rozliczają się z urzędem skarbowym.

Na jakiej podstawie  prawnej  został  wprowadzony  mikrorachunek podatkowy?

Mikrorachunek podatkowy został wprowadzony na podstawie art. 61b par. 1  Ordynacji podatkowej [1]. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu  wpłata podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności budżetowych  jest dokonywana na rachunek urzędu skarbowego przy użyciu indywidualnego rachunku podatkowego identyfikującego podatnika lub płatnika (indywidualny rachunek podatkowy).

Z art. 60 pkt 6a ustawy o finansach publicznych [2] wynika, że przykładem niepodatkowych  należności budżetowych  o  charakterze publicznoprawnym są należności z tytułu grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia oraz w postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe.

Niepodatkowe należności budżetowe wpłacane na indywidualny rachunek podatkowy to także „odsetki za zwłokę powstałe od zaległości podatkowych z tytułu PIT, CIT i VAT oraz koszty upomnienia” –  podaje resort finansów [3].

W jaki sposób można wygenerować numer indywidualnego rachunku podatkowego?

Numer mikrorachunku podatkowego nadawany jest każdemu podatnikowi i płatnikowi  automatycznie, czyli bez  składania  wniosku do urzędu skarbowego.

Ministerstwo Finansów udostępniło  stronę:

https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego 

na której można sprawdzić swój  indywidualny rachunek podatkowy.

Wystarczy podać swój identyfikator podatkowy tj. numer PESEL lub NIP i kliknąć w „Generuj”. Numer mikrorachunku zostanie wtedy od razu wygenerowany.

Ministerstwo Finansów  informuje, że  PESEL podaje  osoba fizyczna, która nie prowadzi  działalności gospodarczej lub nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Natomiast NIP  podaje się wtedy, gdy prowadzona jest działalność gospodarcza lub jest się podatnikiem VAT, płatnikiem podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i / lub zdrowotne.

Generator jest dostępny 7 dni w tygodniu przez 24 godziny.  Co ważne, indywidualny rachunek podatkowy  można  także otrzymać  w każdym urzędzie skarbowym. Nie ma ograniczenia czasowego co do wygenerowania mikrorachunku, można go generować wielokrotnie.

Wygenerowanie mikrorachunku jest bezpłatne, stąd też resort finansów ostrzega o niekorzystaniu z innych stron internetowych lub numerów rachunków wysyłanych e-mailem lub smsem, które mogą być próbą wyłudzenia.

Z czego składa się mikrorachunek podatkowy?

Zgodnie z art. 61b ust. 2 Ordynacji podatkowej indywidualny rachunek podatkowy zawiera:

• sumę kontrolną,
• numer rozliczeniowy jednostki organizacyjnej banku,
• identyfikator podatkowy.

Mikrorachunek podatkowy składa się z 26 znaków:

LK10100071222YXXXXXXXXXXXX

gdzie:

• LK oznacza liczbę kontrolną,
• wartość 10100071 jest stała dla każdego mikrorachunku podatkowego i wskazuje na numer rozliczeniowy w NBP,
• wartość 222 jest stała dla każdego mikrorachunku podatkowego i wskazuje na numer uzupełniający w NBP,
• Y=1, gdy użyty został numer PESEL,
• Y=2, gdy użyty został NIP,
• po znaku Y jest numer PESEL lub NIP,
• na kolejnych pozycjach są zera.

Na jaki rachunek  będą wpłacane  podatki inne niż PIT, CIT i VAT?

Od 1 stycznia 2020 r. podatki inne niż PIT, CIT i VAT  należy  wpłacać  na rachunki podatkowe urzędów skarbowych, zgodnie z wykazem numerów rachunków bankowych urzędów skarbowych Krajowej Administracji Skarbowej dostępnych na: https://www.gov.pl/web/kas/rachunki-bankowe-urzedow-skarbowych-obowiazujace-od-1012020-r

Podatnicy pytają, Ministerstwo Finansów odpowiada

Ministerstwo Finansów odpowiada na pytania związane ze stosowaniem mikrorachunku podatkowego w praktyce. Zobaczmy niektóre z nich:

1. Czy i w jaki sposób generator będzie weryfikował poprawność PESEL i NIP?

Generator sprawdza poprawność struktury identyfikatora podatkowego (algorytm cyfry kontrolnej). Jeśli w tym zakresie wystąpi błąd, to system o tym poinformuje

2. Mam PESEL i NIP ponieważ jestem osobą, która prowadzi działalność gospodarczą i pracuje na umowę o pracę. Czy to oznacza, że mam dwa mikrorachunki podatkowe?

Powinieneś używać mikrorachunku podatkowego, który zawiera NIP ze względu na to, że prowadzisz działalność gospodarczą. Jeśli jednak zdarzy się, że zrobisz wpłatę na mikrorachunek z PESEL, to zostanie ona zaksięgowana w sposób prawidłowy. Kluczowa w tym przypadku jest prawidłowa identyfikacja wpłacającego.

3. Co powinienem zrobić w sytuacji, gdy przeleję należność na nieprawidłowy numer mikrorachunku podatkowego (z niewłaściwym identyfikatorem podatkowym), przelew zostanie zrealizowany, ale zorientuję się, że popełniłem błąd?

Jeśli sam zorientujesz się, że popełniłeś błąd i chcesz go naprawić, zgłoś się osobiście do właściwego urzędu skarbowego z potwierdzeniem polecenia przelewu. Procedura wyjaśniania błędnej wpłaty będzie wyglądała analogicznie jak teraz.

4. Jak mam zapłacić zobowiązania, które wynikają z korekt deklaracji za wcześniejsze lata, czyli sprzed 1 stycznia 2020 r.?

Od 1 stycznia 2020 r. każdy przelew, który dotyczy PIT, CIT i VAT zrobisz na mikrorachunek podatkowy, nawet należności dotyczące zobowiązań podatkowych z lat ubiegłych. W tytule przelewu zaznacz, że płatność dotyczy zobowiązania, które wynika z korekty deklaracji.

5. Czy spółka jawna powinna mieć odrębny mikrorachunek dla spółki i odrębne dla wspólników w zakresie realizacji obowiązków dot. PIT, VAT i jako płatnik?

Każdy wspólnik wpłaca zaliczki na PIT z działalności gospodarczej (prowadzonej w ramach spółki jawnej) na swój mikrorachunek. Natomiast VAT oraz wynikające z obowiązków płatnika, zaliczki od wynagrodzeń pracowników są wpłacane na mikrorachunek spółki jawnej.

Więcej pytań i odpowiedzi: https://www.podatki.gov.pl/mikrorachunek-podatkowy/pytania-i-odpowiedzi/

Podsumujmy …

Mikrorachunek podatkowy najlepiej jest wygenerować przed  zapłatą podatku PIT, CIT lub VAT. Po jego sprawdzeniu, określa się tytuł przelewu.

„Niewątpliwym plusem takiego rozwiązania powinna być okoliczność, że numer mikrorachunku ma być zawsze taki sam, nawet wtedy gdy podatnik zmieni miejsce zamieszkania, urząd skarbowy czy też nazwisko. Ponadto, wpłaty podatków nie będą dokonywane na różne konta, a tylko na jedno konto, co na pewno uprości kwestie rozliczeń podatkowych”  komentuje  mec. Małgorzata Gach – radca prawny, doradca podatkowy, partner w kancelarii prawnej GACH MIZIŃSKA w Krakowie – https://gm-legal.pl/

Źródło: Ministerstwo Finansów – https://www.podatki.gov.pl/mikrorachunek-podatkowy/

Podstawa prawna:

– art. 61b  par. 1- 2  Ordynacji podatkowej (tekst jedn. Dz. U. 2019. 900).

Objaśnienie

[1] Ordynacja podatkowa : Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. 2019. 900)

[2] ustawa  o finansach publicznych – Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U.2019.869)

[3] Odpowiedź  nr  21 udzielona  przez Ministerstwo  Finansów na pytanie podatnika  – https://www.podatki.gov.pl/mikrorachunek-podatkowy/pytania-i-odpowiedzi/  (dostęp w dniu 7 stycznia 2020 r. )

Stan prawny na 7 stycznia 2020 roku

W.K.