Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszły w życie rewolucyjne zmiany dotyczące sposobu liczenia odsetek. Nowelizacje kodeksu cywilnego oraz ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wprowadziły nowe definicje odsetek, dzieląc je na odsetki ustawowe, odsetki ustawowe za opóźnienie oraz odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych. W niniejszym artykule omówione zostaną właśnie te ostatnie, które znajdują zastosowanie w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami.
Jak liczyć odsetki przed 1 stycznia 2016
Dotychczas przedsiębiorcy, którzy dokonywali rozliczeń należności zapłaconych po terminie płatności, liczyli odsetki zgodnie z regulacją zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych w zw. z art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Odsetki te były zatem równe sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. W tym czasie odsetki wynosiły właśnie 8 % i w pewnym momencie były niższe niż zwykłe odsetki ustawowe.
Nowelizacja
Zmianę do dotychczasowego sposobu liczenia odsetek wprowadziła ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw [Dz.U. 2015, poz. 1830]. W art. 4 dodano pkt 3, w którym podana została definicja odsetek ustawowych za opóźnienie, zgodnie z którą są one równe stopie referencyjnej NBP i 8 punktów procentowych. Stopa referencyjna wyznacza minimalną rentowność bonów pieniężnych emitowanych przez NBP, sprzedawanych w ramach operacji otwartego rynku na rynku międzybankowym i jest ustalana przez organ NBP – Radę Polityki Pieniężnej.
Jak liczyć odsetki po 1 stycznia 2016 r.
Aktualnie obowiązująca wysokość stopy referencyjnej wynosi 1,5 punktu procentowych. Oznacza to, że według brzmienia art. 4 pkt 3 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, odsetki liczone pomiędzy przedsiębiorcami wynoszą 1,5 punktu procentowego powiększonego o 8 punktów procentowych. Łącznie mamy zatem odsetki za opóźnienie w wysokości 9,5 %.
Podsumowanie
Odsetki ustawowe za opóźnienie w płatnościach przedsiębiorcy powinni obliczać w następujący sposób:
– do 31 grudnia 2015 r. jako odsetki podatkowe zgodnie z art. 56 Ordynacji Podatkowej według stopy w wysokości 8%
– od 1 stycznia 2016 r. jako odsetki ustawowe za opóźnienie w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych w wysokości stopy referencyjnej NBP + 8%. (stopa referencyjna NBP – w dniu zamieszczania niniejszego wpisu wynosi 1,5%, a zatem odsetki ustawowe za opóźnienie pomiędzy przedsiębiorcami wynoszą 1,5%+8% = 9,5%).
radca prawny Wojciech Basiewicz
Partner w BW Lawyers Kancelaria Radców Prawnych
