Zmiany w zakresie związków zawodowych – propozycja rządowa

Rząd RP przedstawił projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw dnia 2 sierpnia 2016 r. Projekt ten przewiduje wiele zmian w dotychczasowych regulacjach.

Planowane zmiany w zakresie związków zawodowych wiążą się przede wszystkim treścią wyroków  Trybunału Konstytucyjnego tj. wyroku TK z dnia 2 czerwca 2015 r. (sygn. K 1/13) oraz wyroku z dnia 13 maja 2008 r. (sygn. P 50/07). Dodatkowo zmiany mają realizować rekomendacje Międzynarodowej Organizacji Pracy, które zostały wydane wobec Polski w 2013 roku.

Projekt zakłada wzmocnienie uprawnień organizacji reprezentatywnych na poziomie zakładowym. Projekt proponuje także wprowadzenie zasady pojedynczego wliczania osób należących do kilku organizacji związkowych oraz stworzenie nowej instytucji trybu kontroli liczby członków na wniosek pracodawcy lub organizacji związkowej.

Zmiany w zakresie związków zawodowych zakładają także, że reprezentatywną zakładową organizacją związkową ma być zakładowa organizacja związkowa, która jest jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską ponadzakładowej organizacji związkowej, która została uznana za reprezentatywną w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i zrzesza co najmniej 8% osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy albo zrzesza co najmniej 12% osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy. W przypadku, gdy żadna z zakładowych organizacji związkowych nie spełnia tych wymogów reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest ta z organizacji, która zrzesza największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy.

W sytuacji, gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna organizacja związkowa reprezentatywna organizacje te powinny wybrać wspólną reprezentację w sprawach, które dotyczą zbiorowych praw i interesów osób wykonujących pracę zarobkową.  W przypadku braku wspólnej reprezentacji reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja, która zrzesza największą  liczbę osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy.

W przypadku utraty reprezentatywności w sprawach dotyczących zbiorowych praw i interesów osób wykonujących pracę zarobkową nie następuje utrata pozostałych uprawnień czy przymiotu reprezentatywności w pozostałych sprawach.

Ustalając reprezentatywność związku wliczałoby się wyłącznie osoby wykonujące pracę zarobkową należące do tej organizacji przez okres co najmniej 6 miesięcy.

Zgodnie z projektem zastrzeżenia co do liczebności danej zakładowej organizacji związkowej może zgłosić pracodawca lub działająca u niego organizacja związkowa pisemnie w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez tę organizację informacji o liczbie członków tej organizacji.

W takiej sytuacji organizacja związkowa, wobec której zostało zgłoszone zastrzeżenie powinna zwrócić się do sądu rejonowego (właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy) z wnioskiem o ustalenie liczby członków na ostatni dzień danego półrocza. Sąd miałby 60 dni na wydanie w tej sprawie orzeczenia. W przypadku braku działań ze strony takiej organizacji traci ona przymiot reprezentatywności oraz uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.

WW.