Planowane Zmiany w Prawie wodnym zostały wymuszone wdrożeniem unijnych przepisów, czyli Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE (RDW) z 23 października 2000 r. oraz Dyrektywy 91/676/EWG z 12 grudnia 1991 r. dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanym przez azotany pochodzenia rolniczego. Bez zmiany przepisów Polska nie będzie mogła korzystać z funduszy unijnych w zakresie gospodarki wodnej i ściekowej na lata 2014-2020, a ponadto możliwe będzie cofnięcie już przyznanych dotacji.
Zmiany w prawie wodnym zakładają m.in., że użytkownicy będą zobowiązani do ponoszenia opłat za wodę wykorzystywaną w celach gospodarczych. Jest to związane z realizacją zasady, zgodnie z którą „ten kto używa wody, musi za nią zapłacić”.
Wprowadzane zmiany mają przy tym na celu uporządkowanie gospodarczego wykorzystania wody, czyli wykorzystywania związanego z energetyką wodną, wytwarzaniem energii cieplnej lub elektrycznej, nawadnianiem wodami powierzchniowymi użytków rolnych i gruntów leśnych czy wykorzystywaniem wody na potrzeby chowu lub hodowli ryb. Nie przewiduje się opłat w takich przypadkach jak korzystanie z wód na potrzeby tylko gospodarstwa domowego, małego gospodarstwa rolnego czy turystyki indywidualnej i innych sposobów korzystania z wód w ilościach nieprzekraczających 5m3 na dobę bezzwrotnego poboru wody.
Generalnie mieszkańcy nie powinni być obciążani z tego tytułu dodatkowymi opłatami, podatkami czy innymi daninami publicznymi. Mogą się jednakże pojawić podwyżki opłat za kranówkę, z tym że przewidywana podwyżka może wynieść od 5 groszy w gminach wiejskich, do 50 groszy w dużych miastach za 1 m3 wody.
Projekt zakłada m.in. ustalenie takich opłat jak opłata dla napojów i wód butelkowanych na poziomie 3,00 zł za m3. Miałaby to być stawka obowiązująca dla branży bez względu na rodzaj pobieranej wody. Opłaty za wodę nie obejmą natomiast rolników korzystających z wody dostarczanej wodociągami, za którą ponoszą już opłaty.
Uzyskane w związku z nałożeniem dodatkowych opłat środki mają sfinansować działania mające poprawić stan wód, zmniejszyć ryzyko powodziowe, poprawić retencję w skali kraju oraz pomoc dla najsłabszych gmin w dostarczeniu wody pitnej na potrzeby mieszkańców.
Ponadto zmiana ma wprowadzić zasadę „jedna rzeka, jeden właściciel”, a wodami miałby zarządzać Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”. Zmiany mają na celu także wprowadzanie lepszego zarządzania wałami przeciwpowodziowymi i urządzeniami melioracyjnymi.
Zmiany powinny wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
WW.