Strona główna Aktualności Zmiany w prawie: Nowelizacja ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych 2019...

Zmiany w prawie: Nowelizacja ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych 2019 – wzrastają opłaty sądowe i kancelaryjne

2470
PODZIEL SIĘ
opłaty sądowe Sprawna Spółka

W dniu dzisiejszym tj. 21 sierpnia 2019 r. zmieniają się przepisy Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. 2019 poz. 785). Nowelizacja tego aktu prawnego to tylko część zmian w postępowaniu cywilnym wprowadzonych przez  Ustawę z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, opublikowaną w Dzienniku Ustaw pod pozycją 1469.

Od 21 sierpnia  br. wzrosną niektóre  dotychczasowe opłaty sądowe. Do ustawy zostaną wprowadzone także nowe opłaty. Poznajmy najważniejsze z nich.

Opłaty od pozwu w sprawach cywilnych – ile wyniosą?

W artykule 12 i 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (u.k.s.c.) ustawodawca  wprowadził wyższe opłaty od pozwu wnoszonego w sprawach cywilnych. Zmieniła się opłata stała w sprawach o prawa niemajątkowe i majątkowe.

Opłata  stała od wniesionego powództwa w sprawach o prawa niemajątkowe nie może być́ niższa niż̇ 30 złotych i wyższa niż̇ 10 000 złotych.

Jeżeli roszczenie o prawa majątkowe objęte pozwem nie przekracza 20 000 zł , wtedy obowiązuje  opłata  stała. Jej wysokość uzależniona jest od wartości przedmiotu sporu  lub wartości przedmiotu zaskarżenia i wynosi:

  • do 500 złotych – w kwocie 30 złotych,
  • ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych,
  • ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych,
  • ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych,
  • ponad 7500 złotych do 10000 złotych – w kwocie 500 złotych,
  • ponad 10000 złotych do 15000 złotych – w kwocie 750 złotych,
  • ponad 15000 złotych do 20000złotych – w kwocie 1000 złotych.

Jeżeli wartość  przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi ponad 20 000 złotych wówczas  pobierana jest   opłata  stosunkowa  wynoszącą  5%  tej  wartości,  nie  więcej  jednak  niż 200 000 złotych.

Opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej – czy się zmieni?

Od dnia 21 sierpnia 2019 r. wzrasta opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej (art. 19 u.k.s.c.). Nie będzie już opłatą stałą tylko wyniesie 1/4 opłaty od wniesienia pozwu. Projektodawca ustawy nowelizującej podkreślił, „(-) że  ustalenie  tej  części  na  poziomie  jednej  piątej (na etapie projektu zmian – przyp. WK) opłaty wystarczy do zapobieżenia nadużywaniu instytucji wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, a jednocześnie nie uczyni postępowania pojednawczego nieosiągalnym dla stron” [1].

Czy nastąpiły zmiany w opłatach od wniosków w sprawach nieprocesowych?

Ustawa nowelizująca zmienia opłaty stałe  od wniosku z  zakresu prawa o księgach wieczystych oraz od wniosku w sprawach z zakresu prawa spadkowego.

Opłata od  wniosku  o  założenie  księgi wieczystej,  połączenie  nieruchomości  w jednej  księdze  wieczystej,  która  jest  już prowadzona,  odłączenie  nieruchomości lub  jej  części,  sprostowanie  działu  I-O, wpis  ostrzeżenia  lub  dokonanie  innych wpisów (art. 44 ust. 1 u.k.s.c. ) jest stała i wynosi  100 zł .

Opłata stała od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, zabezpieczenie spadku, sporządzenie   spisu   inwentarza   lub odebranie  oświadczenia  o przyjęciu  lub odrzuceniu spadku (art. 49  ust. 1 u.k.s.c.) wynosi 100 zł. Projektodawca uważał, że  „(-)  stwierdzenie  nabycia spadku,  (-)  można  przeprowadzić  zarówno  przed  sądem,  jak  i  przed  notariuszem  (akt poświadczenia  dziedziczenia). Jednak  nietrudno  przewidzieć,  dokąd  udadzą  się  spadkobiercy  po stwierdzenie nabycia spadku, jeżeli opłata sądowa wynosi 50 zł, a taksa notarialna – 100 zł plus 23% VAT”  [2] .

Czy zmienia się opłata od pozwu w sprawach gospodarczych?

Z dniem 21 sierpnia 2019 r. wzrasta  opłata od pozwu w sprawie o rozwiązanie spółki,  wyłączenie  wspólnika  ze  spółki, uchylenie  uchwały  wspólników  lub uchwały walnego zgromadzenia spółki, stwierdzenie nieważności uchwały wspólników   lub   uchwały   walnego zgromadzenia  spółki,  ustalenie  istnienia lub  nieistnienia  uchwały  organu  spółki, uchylenie uchwały zgromadzenia obligatariuszy lub stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia obligatariuszy (art. 29) z dotychczasowych 200 zł do 5000 złotych.

Konieczność podwyższenia opłaty od wnoszonego powództwa ws. dotyczących spółek handlowych projektodawca uzasadnia tym „(-) że powództwa w sprawach dotyczących  spółek  handlowych  często  bywają  wykorzystywane  jako  narzędzia  w  konfliktach wewnątrz tych spółek. Oznacza to, że opłaty w dotychczasowej wysokości 2.000 złotych nie motywują wystarczająco  stron  takich  sporów  do  ich  rozwiązywania  bez  angażowania  sądu” [3] .  

Jakie nowe opłaty wprowadza ustawa nowelizująca?

Ustawa nowelizująca wprowadza m.in.:

  • Opłatę sprawach o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z  rzeczywistym stanem prawnym, pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji (art. 13c u.k.s.c.). Jest ona pobierana przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu   zaskarżenia wynoszącej ponad 40 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 2 000 złotych.
  • Opłatę od pisma o rozszerzenie powództwa lub zmianie wartości przedmiotu sporu (art. 25a u.k.s.c.). Opłatę niniejszą sąd pobiera w wysokości różnicy między opłatą należną od powództwa rozszerzonego lub zmienionego a  opłatą należną sprzed rozszerzenia lub zmiany powództwa, nie  niższej jednak niż 30 złotych.
  • Opłatę od wniosku o doręczenie orzeczenia lub zarządzenia z uzasadnieniem (art. 25b u.k.s.c.). Jest to opłata stała w kwocie 100 zł.
  • Opłatę od wniosku o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub  strony, jeżeli  wniosek  został  złożony  po zatwierdzeniu planu rozprawy (art. 34a u.k.s.c.). Niniejsza opłata wynosi 100 złotych, a w przypadku  konieczności zarządzenia przymusowego sprowadzenia świadka   pobiera   się dodatkowo   opłatę w kwocie 200 złotych.

Czy opłaty kancelaryjne pozostaną bez zmian?

Ustawa nowelizująca zmienia również opłaty kancelaryjne.

Po zmianie przepisów  za:

  • wniosek o  wydanie  na podstawie  akt  poświadczonego  odpisu, wypisu lub wyciągu, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności, odpisu    orzeczenia    ze    stwierdzeniem wykonalności lub zaświadczenia  zapłacimy 20  złotych za  każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu,
  • wniosek o  wydanie  na podstawie  akt  zapisu  dźwięku  albo obrazu   i   dźwięku   z   przebiegu posiedzenia opłata kancelaryjna wynosie 20  złotych za każdy wydany informatyczny nośnik danych,
  • wniosek o  wydanie  kopii dokumentu,  znajdującego się  w  aktach sprawy trzeba zapłacić  20 złotych za  każde rozpoczęte 20 stron wydanej kopii.

Zmianę wysokości opłat kancelaryjnych po nowelizacji projektodawca uzasadnia zapobieżeniu „(…) nadużyciom polegającym np. na żądaniu kopiowania całych akt (-). (-) Rozwiązanie  to  jest  zbliżone  do stosowanego  w  sądach administracyjnych, gdzie opłata jest stała za pierwszą stronę dokumentu” [4].

Podsumujmy …

W projekcie ustawy  zmieniającej  czytamy , że wcześniejsza nowelizacja u.k.s.c. miała miejsce 12 lat temu. Od tego czasu  „ (-) wysokość opłat sądowych pozostała na poziomie ustalonym przed 12 laty. (-) Zaniżony  poziom  opłat  sądowych  powoduje,  że  strony  sporów  nie  podejmują  prób  ich rozwiązywania  w  inny  sposób,  lecz  od  razu  wnoszą  sprawy  do  sądu.  W  ten  sposób  sądy  zalewa nadmiar spraw drobnych, (-)  przez co wydłuża się oczekiwanie na rozstrzygnięcia w poważniejszych sprawach” [5]. Na pewno po  dniu 21 sierpnia br.  ze względu  na wzrost kosztów sądowych zawezwania do próby ugodowej  będą  częściej zamiast pozwów  kierowane do sądu .

Podwyżka  kosztów sądowych  wchodzi w życie  bez dłuższego  okresu  między publikacją  ustawy a jej wejściem w życie  czyli vacatio legis. Jest to zdecydowanie za krótki okres  na przygotowanie się zainteresowanych stron  do nadchodzących zmian.

Objaśnienie:

 [1] Druk nr 3137 Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustawhttps://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3137 (dostęp w dniu 21 sierpnia 2019 r.)

[2] Tamże

[3] Tamże

[4] Tamże

[5] Tamże

Wanda Książek – współpracownik Portalu

Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią, jeśli artykuł ten Państwa zainteresował lub potrzebują Państwo więcej informacji.