Strona główna Dochodowy - osoby fizyczne Zasady opodatkowania osób fizycznych w przypadku zagranicznych źródeł przychodów

Zasady opodatkowania osób fizycznych w przypadku zagranicznych źródeł przychodów

899
PODZIEL SIĘ

Nieograniczony obowiązek podatkowy

 Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2010 Nr 51, poz. 307), podatkowi temu podlegają osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium RP. Jest to ogólna zasada prawa podatkowego- płaci się podatek dochodowy od całości przychodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Określa się to, jako nieograniczony obowiązek podatkowy.

 Czym jest miejsce zamieszkania?

 Stosownie do art. 3 ust.1a za osobę mającą miejsce zamieszkania na terenie RP należy uznać osobę:

  • której ośrodek interesów życiowych znajduje się w RP lub

  • osobę przebywającą w Polsce powyżej 183 dni w ciągu roku.

Nie ma ustawowej definicji „ośrodka interesów życiowych” zarówno w polskiej ustawie, jak i w umowach międzynarodowych. Pewne wskazówki znajdują się w komentarzu OECD. Zgodnie z nim, ośrodek interesów życiowych obejmuje powiązania osobiste i ekonomiczne, w tym stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, a także miejsce prowadzonej działalności gospodarczej i miejsce, z którego dana osoba zarządza swoim majątkiem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, ze zwróceniem szczególnej uwagi na indywidualne postępowanie danej osoby.

 Pojęć tych nie należy utożsamiać z zameldowaniem. Dla celów podatkowych nie ma ono decydującego znaczenia. Liczy się, gdzie jest się rezydentem podatkowym, co potwierdza certyfikat wydawany przez odpowiedni organ podatkowy (właściwy dla miejsca zamieszkania podatnika).

 Ograniczony obowiązek podatkowy

W pozostałych przypadkach, jeżeli podatnik nie ma miejsca zamieszkania w RP, należy płacić podatek dochodowy tylko od przychodów osiągniętych w Polsce (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy). Jeżeli kryterium miejsca zamieszkania nie jest spełnione, wówczas nie ma podstawy, aby podatek płacony był od całości przychodów, gdyż godziłoby to w zasadę unikania podwójnego opodatkowania.

 Stawki podatkowe

 W Polsce wysokość podatku zależy od osiąganego rocznie przychodu. Obecnie stawki przedstawiają się następująco:

  • 18%- do pułapu 85 525 złotych przychodu rocznie

  • 32%- powyżej kwoty 85 525 złotych przychodu rocznie

 Tak wygląda sytuacja co do zasady. Jednakże od przychodów kapitałowych, za które należy uznać m.in. odsetki od pożyczek, dyskonto od papierów wartościowych itp.- stawka podatku jest zryczałtowana i wynosi 19%. Kwoty te nie podlegają zsumowaniu z pozostałymi źródłami przychodów. Pełen katalog źródeł przychodów określa art. 10 i następne ustawy i podatku dochodowym od osób fizycznych.

 Umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania

 Polska jest stroną wielu umów międzynarodowych, dzięki którym eliminuje się obowiązek płacenia dwa razy podatku od tych samych przychodów.

 Istnieją dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

  • metoda proporcjonalnego odliczenia,

  • metoda wyłączenia z progresją.

Metoda proporcjonalnego odliczenia

Podatnik stosujący metodę odliczenia proporcjonalnego dochody zagraniczne opodatkowuje w Polsce. Przy czym od należnego podatku odlicza podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to jest limitowane – jest ono możliwie tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód osiągnięty za granicą. Przy tej metodzie obowiązek rozliczenia dochodów zagranicznych w rocznym zeznaniu istnieje zawsze, bez względu na to, czy oprócz dochodów zagranicznych podatnik uzyskał inne dochody opodatkowane w kraju według skali podatkowej. Taką metodę należy zastosować m.in. w stosunku do przychodów uzyskiwanych w USA, stosownie do postanowień umowy z 1974 roku.

Metoda wyłączenia z progresją

Z kolei u podatnika zobowiązanego do rozliczania zagranicznych dochodów według metody wyłączenia z progresją dochody uzyskane za granicą są zwolnione od podatku w Polsce, ale mają wpływ na podatek od dochodów podlegających opodatkowaniu w kraju. Zagraniczne dochody uwzględnia się bowiem do ustalenia stopy procentowej, według której będzie obliczony podatek należny od dochodu uzyskanego w Polsce. Taka sytuacja będzie miała miejsce w stosunku do przychodów uzyskiwanych m.in. z Francji, Włoch (z uwagi na umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania).

Kiedy wniosek o indywidualną interpretację podatkową

W sytuacji wątpliwości, co do sposobu opodatkowania zagranicznych przychodów, celowym byłoby wystąpienie do Ministra Finansów o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, stosownie do art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa. We wniosku należałoby w sposób zwięzły przedstawić stan faktyczny (przede wszystkim, gdzie jest się rezydentem podatkowym oraz źródła przychodów i miejsce ich położenia- różne źródła mogą być różnie opodatkowane w Polsce) oraz własną interpretację- czy należy płacić podatek w Polsce czy też nie. Opłata wynosi 40 złotych. Istotne jest, iż organ ma 3 miesiące na ustosunkowanie się do przedmiotowego wniosku. W przypadku niedochowania tego terminu należy przyjąć, iż uznał on w całości rację podatnika. Tzn, gdyby organ potem zobowiązał podatnika do zapłaty podatku, nie byłby on zobowiązany do dokonania tego. Podkreślam jednak, iż wydana interpretacja jest wiążąca dla organów, a nie dla podatnika.

Autor

Julita Mortkaaplikantka radcowska, Consuldimo