Pożyczka od wspólnika do spółki a podatek od czynności cywilnoprawnych

Zdarza się, że spółka potrzebująca dodatkowego dofinansowania może je uzyskać od swojego wspólnika, zawierając z nim typową umowę pożyczki.

Czy taka pożyczka wiąże z koniecznością opłacenia przez pożyczkobiorcę podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zajmijmy się w tym miejscu przypadkiem pożyczki udzielanej spółce przez wspólnika nie prowadzącego działalności gospodarczej obejmującej udzielanie pożyczek.

I tak, – w przypadku pożyczki udzielanej przez wspólnika – osobę fizyczną na rzecz spółki osobowej – czynność taka na mocy art. 1 ust. 3 pkt. 1) Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednol. Dz. U. z 2010 Nr 101, poz. 649 ze zm. – zwanej dalej u.p.c.c.) jest traktowana jako równoważna ze zmianą umowy spółki. Przepis ten stanowi, że „W przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się: 1) przy spółce osobowej – wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania (…).”. Skutkiem takiej kwalifikacji pożyczki, pożyczka taka umożliwia zastosowanie stawki podatkowej 0,5% od wartości pożyczki (art. 7 ust. 1 pkt 9) u.p.c.c.). Przypomnijmy, że regulacja ta ma zastosowanie do spółek osobowych a zatem do spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej. Pomimo konieczności zapłaty podatku i tak sytuacja jest tutaj znacznie korzystniejsza, ponieważ w typowym przypadku pożyczka podlega opodatkowaniu wg stawki 2%.

W jeszcze lepszej sytuacji pozostają spółki kapitałowe, a zatem spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna korzystające z pieniędzy wspólników.

W tym zakresie zastosowanie znajduje przepis art. 9 pkt. 10 lit. i) u.p.c.c. Zgodnie z jego treścią „Zwalnia się od podatku następujące czynności cywilnoprawne: (…) pożyczki udzielane: (…) i) przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej”. W tym zatem przypadku tj. przy udzielaniu pożyczki spółce kapitałowej przez jej wspólnika/akcjonariusza – podatek w ogóle nie występuje, zatem ten rodzaj dofinansowania firmy nie będzie się wiązał z dodatkowymi kosztami podatkowymi.

GM.