Strona główna Prawo cywilne Umowa ubezpieczenia – jakie są jej najważniejsze postanowienia?

Umowa ubezpieczenia – jakie są jej najważniejsze postanowienia?

2342
PODZIEL SIĘ

Obecnie cały czas obserwuje się stosunkowo wysoki popyt na polisy ubezpieczeniowe wszelakiego typu, tj. ubezpieczenia na życie, nieruchomości, na wypadek utraty pracy. Ludzie decydują się na nie w różnych sytuacjach życiowych.

Ubezpieczenie jest również przedmiotem regulacji w prawie cywilnym. Zgodnie z art. 805 Kodeksu Cywilnego funkcjonuje w obrocie gospodarczym tzw. umowa ubezpieczeniowa, którą codziennie zawiera wielu Polaków. Warto właśnie jej specyfice poświęcić nieco więcej uwagi.

Jaki charakter ma umowa ubezpieczenia?

Jest to typowa umowa wzajemna, zobowiązująca, odpłatna. Do niedawna znany był jeszcze pogląd podnoszący, że umowa ubezpieczenia to umowa losowa, obecnie jednak odchodzi się od tego stanowiska, z uwagi na profesjonalny charakter działalności Ubezpieczycieli.

Jej stroną jest oczywiście Ubezpieczyciel, jak i Ubezpieczający, który przyjmuje na siebie obowiązek uiszczenia składki ubezpieczeniowej. Przez jej zaś zawarcie Ubezpieczyciel przyjmuje na siebie obowiązek wypłacenia świadczenia, zgodnie z warunkami ubezpieczenia, kiedy zaistnieje zdarzenie ubezpieczeniowe.

Umowa ubezpieczenia jest zawierana przez Ubezpieczonego na rachunek swój, jak i cudzy – na czym to polega?

Istota funkcjonujących obecnie w obiegu umów ubezpieczeniowych jest dwojaka. Co to znaczy? Mamy więc do czynienia z umowami ubezpieczenia, gdzie Ubezpieczający zawiera je we własnym imieniu i na własny rachunek (przykład: ubezpieczenie Pana Jana na wypadek utraty pracy, gdy Pan Jan utraci pracę, świadczenie zostanie mu wypłacone przez Ubezpieczyciela).

Drugi zaś typ to takie umowy, gdzie w imieniu własnym zawiera je Ubezpieczony, ale nie na własny rachunek, ale cudzy (przykład: Pan Jan ubezpiecza się na wypadek swojej śmierci, świadczenie w przypadku jego śmierci zostanie przez Ubezpieczyciela wypłaconej wskazanej przez niego osobie, np. jego córce).

Jak wygląda procedura zawierania umowy ubezpieczenia?

Analizując problematykę zawierania umów ubezpieczenia, zasadne jest wskazać, że procedura ta zaczyna się od złożenia oferty przez Ubezpieczyciela potencjalnemu Ubezpieczającemu.

Przyjmuje się, że umowa została zawarta, gdy Ubezpieczający zdecydował się, potwierdził, że akceptuje mu zaproponowane warunki. Dla potwierdzenia zawarcia ww. umowy, gdy są wątpliwości, podnosi się, że do zawarcia umowy doszło w chwili dostarczeniu dokumentu ubezpieczenia (polisy ubezpieczeniowej) Ubezpieczającemu.

Kolejno rozpoczyna swój bieg czas ochrony ubezpieczeniowej, nie jest jednak on tożsamy z datą podpisania deklaracji ubezpieczeniowej (dokumentów ubezpieczenia). Ochrona taka zaczyna zwykle swój bieg dopiero kolejnego dnia po podpisaniu umowy, a trwa tyle, na ile strony ustaliły, że jest ważna polisa ubezpieczeniowa, np. na okres 24, 36 itd. miesięcy.

Inne uwagi praktyczne o umowie ubezpieczenia

Umowa ubezpieczenia jest kluczowym dokumentem, jeśli chodzi o ustalenie między stronami szczegółowych warunków ubezpieczenia. To w niej powinny się więc znaleźć zapisy z jednej strony o wysokości składki ubezpieczeniowej, a z drugiej o sumie gwarancyjnej, jaką Ubezpieczyciel wypłaci, gdy zajdą ku temu stosowne przesłanki.

W praktyce im wyższa składka ubezpieczenia, tym zwykle jest wyższa suma gwarancyjna. Kolejno umowa ubezpieczenia jest również dokumentem, który zawiera zapisy o tym, kiedy Ubezpieczyciel będzie zwolniony w obowiązku wypłaty świadczenia na rzecz Ubezpieczonego.

Najczęściej takie zapisy się znajdują w umowach ubezpieczeniowych, dotyczących ubezpieczenia na życie. Ubezpieczyciele często wskazują, że jeśli Ubezpieczony umrze z powodu problemów zdrowotnych, które były już znane w dniu podpisania umowy ubezpieczeniowej, na które przed dniem jej podpisania się już leczył, to Ubezpieczyciel jest wtedy zwolniony z wypłaty świadczenia.

Inny przypadek to np. umowa ubezpieczenia nieruchomości, gdzie Ubezpieczyciel wskazuje, że jeśli do zniszczenia nieruchomości doszło z wyłącznej winy właściciela nieruchomości, to Ubezpieczyciel jest zwolniony z wypłaty świadczenia. Może to mieć miejsce np. gdy doszło do pożaru domu, bo Właściciel zamontował w nim samodzielnie wykonane, podłączone, bez atestów instalacje elektryczne czy grzewcze.

Umowa ubezpieczenia – podsumowanie

Jak więc widać umowa ubezpieczenia jest szczególnym rodzajem umowy, łączącym interesy Ubezpieczonego oraz Ubezpieczającego.

Do jej zawarcia dochodzi, gdy Ubezpieczający przyjmuje zaproponowane mu warunki ubezpieczenia przez oferenta (wybranego Ubezpieczyciela).

W umowie tej znajdują się liczne, kluczowe zapisy, między innymi dotyczące tego, kiedy Ubezpieczyciel jest zwolniony z wypłaty świadczenia. Zatem przeczytanie takiej umowy ze zrozumieniem wszystkich jej postanowień jest bardzo istotne.

Joanna Jaskiernia – współpracownik Portalu