W artykule zostało omówione odliczenie od dochodu wydatku na pobyt na turnusie rehabilitacyjnym (wydatek nielimitowany). Przedstawione zostało także stanowisko organów podatkowych.
W ramach ulgi rehabilitacyjnej odliczeniu podlegają wydatki poniesione przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, który ma na utrzymaniu osobę z niepełnosprawnością. Co istotne w roku podatkowym 2017 dochód osoby pozostającej na utrzymaniu podatnika nie powinien przekroczyć kwoty 10.080 zł. [1]
Pisaliśmy o tym:
Ulgi w PIT: Ulga rehabilitacyjna (1)
Ulgi w PIT: Ulga rehabilitacyjna (2)
Zamknięty katalog odliczeń PIT
W art. 26 ust. 7a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 200 (ustawa o PIT) wymienione zostały wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych w roku podatkowym. Podlegają one odliczeniu od dochodu w składanym rocznym zeznaniu podatkowym. Stanowią one katalog zamknięty, czyli poza wymienionymi w nim wydatkami, innych nie można odliczyć.
Przykład z interpretacji indywidualnej prawa podatkowego:
W związku z niepełnosprawnością swojego syna, wnioskodawca ponosi koszty: „(-) płatnych badań usg (…) oraz prywatnych wizyt u lekarzy specjalistów (…) – należy stwierdzić, że ustawodawca w obowiązujących przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidział możliwości ich odliczenia” – Interpretacja indywidualna (Znak: 0112-KDIL3-2.4011.347.2017.1.MK) wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 12 stycznia 2018 r.
Turnus rehabilitacyjny – definicja
Ustawa o PIT nie zawiera definicji „turnus rehabilitacyjny”. Niniejsza definicja jest zawarta w art. 10c ust. 1 Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 2046). Ustawodawca podaje w nim: „Turnus oznacza zorganizowaną formę aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników, między innymi przez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu”.
Data powstania niepełnosprawności a pokrycie kosztów pobytu na turnusie rehabilitacyjnym
Do wydatków nielimitowanych podlegających odliczeniu należy m.in. wydatek poniesiony na:
- odpłatny pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
- odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane m.in. z pobytem na turnusie rehabilitacyjnym.
Odliczeniu od dochodu podlega wtedy kwota zapłacona przez podatnika lub osobę która go utrzymuje. Istotna jest także data powstania niepełnosprawności podatnika lub osoby niepełnosprawnej pozostającej na jego utrzymaniu.
Potwierdza to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej (Znak: (1462 IPPB4.4511.1400.2016.2.MS1) z dnia 13 marca 2017 r.: „Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej (-) gdyż w momencie odliczenia posiada stosowne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, z którego jasno wynika, że w okresie poniesienia wydatku niepełnosprawność istniała (niepełnosprawność istnieje od 2008 r.). A zatem wydatek na turnus rehabilitacyjny z uwagi na fakt, że wydatek ten został poniesiony po dacie zaistnienia niepełnosprawności, może zostać odliczony w ramach ulgi rehabilitacyjnej, o ile Wnioskodawczyni posiada dokument potwierdzający jego poniesienie”.
Jakie wydatki związane z turnusem rehabilitacyjnym podatnik może odliczyć w PIT?
W ramach odliczenia wydatków związanych z turnusem rehabilitacyjnym podatnik może pomniejszyć dochód o :
- Wydatki poniesione na odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym. Co istotne, odliczeniu od dochodu mogą podlegać wydatki na pobyt na więcej niż jednym turnusie rehabilitacyjnym w roku podatkowym, jeżeli „(-) Wnioskodawczyni jest uprawniona (-) do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na odpłatność za pobyty na turnusach rehabilitacyjnych, na podstawie faktur wystawionych przez podmioty uprawnione do organizowania turnusów rehabilitacyjnych”. Taki pogląd wyraził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w Interpretacji indywidualnej (Znak: 0112-KDIL3-2.4011.196.2017.1.MKA) wydanej w dniu 1 września 2017 r.
- Wydatki poniesione na dojazd własnym samochodem na turnus rehabilitacyjny i powrót z turnusu. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uważa, iż przez limit wydatków, które zostały „(-) poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej (-) w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. (-) należy rozumieć nie tylko koszty samego przejazdu, ale i koszty utrzymania samochodu takie jak koszty przeglądów technicznych, napraw, zakupu części czy obowiązkowego ubezpieczenia OC.” – Interpretacja indywidualna (Znak: 0114-KDIP3-3.4011.505.2017.1.JK3) z dnia 9 stycznia 2018 r.
- Zakupiony bilet kolejowy lub autobusowy na dojazd i powrót z turnusu rehabilitacyjnego. Jeżeli podatnik zakupił także kuszetkę, wówczas jej koszt również powinien zostać odliczony. Jednorazowy bilet kolejowy wystawiony na odległość nie mniejszą niż 50 km jest jednocześnie fakturą. Zawiera bowiem: numer i datę wystawienia, NIP przewoźnika, kwotę podatku, oraz kwotę należności ogółem. Powyższe wynika z dyspozycji par. 3 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. z 2013 r. poz. 1485). Organ podatkowy ma prawo sprawdzić poprawność dokonanych odliczeń powyższej ulgi. Ma na to „5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku”. [2] Powyższe oznacza, że faktury VAT, bilety kolejowe za pomocą których odliczona została niniejsza ulga za rok 2017 należy przechowywać do końca 2023 roku na wypadek kontroli skarbowej.
Których wydatków w ramach pobytu na turnusie rehabilitacyjnym podatnik nie może odliczyć?
W ramach wydatku na pobyt na turnusie rehabilitacyjnym podatnik nie odliczy:
- Opłaty klimatycznej, ponieważ „(-) wydatki poniesione na opłatę klimatyczną nie spełniają dyspozycji normy prawnej i pomimo że obowiązkowo się ją uiszcza, nie została ona wymieniona przez ustawodawcę w katalogu odliczeń zaliczanych do wydatków na cele rehabilitacyjne” – Interpretacja indywidualna (Znak: IPPB4/415-13/13-4/JK2) wydana przez Dyrektora Informacji Skarbowej w dniu 15 stycznia 2018 r.
- Wydatku za osobę, która opiekuje się nim podczas turnusu rehabilitacyjnego, ponieważ wydatek na pobyt na turnusie rehabilitacyjnym dotyczy osoby niepełnosprawnej.
Niepełnosprawny podatnik może natomiast z art. 26 ust. 7a pkt 7 ustawy o PIT odliczyć ulgę na opłacenie przewodnika. Tak będzie w sytuacji, gdy posiada orzeczoną niepełnosprawność narządu ruchu zaliczoną do I grupy inwalidztwa. Warunkiem koniecznym „(-) jest faktyczne korzystanie z usług przewodników i poniesienie związanych z tym wydatków oraz posiadanie dowodów ich poniesienia (wskazanie kto świadczył pomoc i w jakiej wysokości przyjął wynagrodzenie)” [3] Co istotne, wynagrodzenie, które otrzymał przewodnik osoby niepełnosprawnej jest przychodem. Z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT podlega ono opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przewodnik osoby niepełnosprawnej powinien je wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym.
Podsumujmy …
W ramach ulgi rehabilitacyjnej „podatnikowi przysługuje uprawnienie do odliczenia od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej, wydatków poniesionych wyłącznie za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym (-). Wydatek ten podlega odliczeniu w roku podatkowym, w którym został poniesiony. Wysokość poniesionego wydatku ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z których wynika kto poniósł wydatek, w jakiej wysokości i na jaki cel.” [4] Co ważne, podatnik odliczy tylko swoje wydatki z tytułu pobytu na turnusie rehabilitacyjnym. Nie odliczy natomiast wydatku poniesionego na swojego opiekuna, jeżeli posiada I grupę niepełnosprawności ruchowej, ponieważ niniejszy wydatek nie został ujęty w katalogu wydatków zawartym w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT.
Izba Skarbowa w Gdańsku w decyzji (Znak: BI/415-0502/05) z dnia 30 czerwca 2006 r. wyjaśniła: „Podatniczka jako osoba z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczona do I grupy inwalidztwa mogła odliczyć od dochodu (-) wydatki poniesione z tytułu pobytu na turnusie rehabilitacyjnym za siebie – w pełnej kwocie, oraz za opiekującą się nią osobę w ramach „ulgi na opłacenie przewodnika” w kwocie nie przekraczającej 2.280 zł.,(-)”.
Podstawa prawna:
art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7a pkt 5, pkt 7, pkt 14 -15 lit.a), ust. 7e Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 200)
art. 70 ust. 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa(tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 201)
art. 10c ust. 1 Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 2046 )
art. 3 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. z 2013 r. poz. 1485)
Objaśnienie:
[1] Art. 26 ust. 7e Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 200)
[2] Art. 70 ust. 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa(tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 201)
[3] Interpretacja indywidualna (Znak: ITPB2/415-239/13/BK) wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 17 maja 2013 r.
[4] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 18 grudnia 2014 r., (I SA/Rz 896/14)
Stan prawny na 14 marca 2018 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu
Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią, jeśli artykuł ten Państwa zainteresował lub potrzebują Państwo więcej informacji.
