Sprzeciw od nakazu zapłaty – kilka pytań

Banki lub parabanki często „uwalniają się” od niespłaconych pożyczek lub kredytów. W tym celu bez zgody dłużnika dokonują cesji wierzytelności na rzecz  firm windykacyjnym lub niestandaryzowanych sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych. Zezwala na to art. 509 par. 1 Kodeksu cywilnego [1].  Nowy wierzyciel np. fundusz sekurytyzacyjny wnosi wtedy do sądu rejonowego, wydział  cywilny pozew o zapłatę należności przez dłużnika  bankowego. Na posiedzeniu niejawnym sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (orzeczenie sądowe). Podstawą wydania nakazu zapłaty są dokumenty dołączone do pozwu.

Dłużnik ma prawo wyboru

Zgodnie z art. 480(2) Kodeksu postepowania cywilnego (K.p.c.) w nakazie zapłaty sąd nakazuje pozwanemu, by w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo wniósł środek zaskarżenia.  Z art. 505 par. 1 K.p.c. wynika, że od nakazu zapłaty pozwany (dłużnik) może wnieść sprzeciw.

 Na temat sprzeciwu od nakazu zapłaty pisaliśmy w artykule:

Postępowanie upominawcze: Sprzeciw od nakazu zapłaty przedawnionej wierzytelności (1)

Postępowanie upominawcze: Przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu (2)

W sytuacji, gdy dłużnik nie złoży sprzeciwu wydany nakaz zapłaty uprawomocni się.

Co pozwany  powinien napisać w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym?

Od dnia 7 listopada 2019 r.  nie ma wymogu prawnego, żeby sprzeciw od nakazu zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym był  wnoszony na urzędowym formularzu. W sprzeciwie od nakazu zapłaty skierowanym do sądu, który go wydał pozwany powinien:

• podać miejsce i datę jego sporządzenia,
• oznaczyć sąd, do którego kierowany jest środek zaskarżenia,
• oznaczyć strony (powód i pozwany),
• podać sygnaturę akt i wartość przedmiotu sporu,
• zatytułować sprzeciw: Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym,
• wskazać zakres zaskarżenia to znaczy, czy zaskarża nakaz w całości czy w części oraz przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy (art. 480[3] par. 2 K.p.c.),
• uzasadnić podane zarzuty,
• złożyć własnoręczny podpis,
• dołączyć załączniki, tj. dowody na okoliczności podane w treści sprzeciwu,
• dołączyć odpis sprzeciwu wraz z załącznikami.

Przeczytaj także:

Postępowanie upominawcze: Sprzeciw od nakazu zapłaty przedawnionej wierzytelności (3)

Na jakie zarzuty można powołać się w sprzeciwie od nakazu zapłaty?

Jeżeli pozwany nie zgadza się z tym co wynika z treści nakazu i dołączonych do niego dokumentów, wtedy powołuje się na to w swoim sprzeciwie.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty można powołać się na :

• nieistnienie roszczenia (np. pozwany żadnej umowy z bankiem nie zawierał),
• spełnienie roszczenia (np. pożyczka jest już dawno spłacona),
• dług w zawyżonej kwocie,
• brak udowodnienia przez nowego wierzyciela skutecznego nabycia wierzytelności.

Nieudowodnienie przez powoda nabycia wierzytelności – co oznacza?

Powód powinien wykazać, że przysługuje mu roszczenie podane w pozwie. Należy  przedstawić dowody na okoliczność skutecznego nabycia wierzytelności.

Przykład:

W roku 2018 pozwany nie wywiązał się z umowy pożyczki zawartej z Bankiem Y. Powód – X Niestandaryzowany  Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny  Zamknięty w 2019 r. nabył tę wierzytelność  na podstawie umowy cesji i w drodze powództwa żąda od pozwanego zapłaty. Po przeanalizowaniu dokumentów dołączonych do nakazu zapłaty pozwany złożył sprzeciw, w którym podniósł, że  kserokopia  umowy pożyczki  nie jest dla sądu dowodem w sprawie. Jego zdaniem powinna być poświadczona za zgodność z oryginałem przez notariusza lub reprezentującego powoda adwokata lub radcę prawnego. Wtedy może być uznana za dokument.

Powód powinien dostarczyć sądowi również uwierzytelnione ksero dokumentu odbioru pożyczki przez pozwanego [2]. Powód przedłożył pisma adresowane do pozwanego z informacjami o zakupie jego długu oraz propozycje zawarcia ugody w sprawie spłaty zadłużenia. Nie przedstawił natomiast żadnych dowodów ich nadania jako listów poleconych. Zdaniem pozwanego wysłanie dokumentów listem poleconym jest dla nadawcy dowodem na okoliczność, że przesyłka została dostarczona.

Jaki jest pogląd w orzecznictwie sądowym?

Przykład z orzecznictwa:

1. Wyrok Sądu Rejonowego w Biskupcu z dnia 7 lipca 2016 r. (sygn.akt I C 337/16)

 „W konsekwencji należy przyjąć, iż nie zostało wykazane, ażeby przy podpisaniu umowy cesji wierzytelności została zachowana właściwa reprezentacja powoda, co z kolei obliguje do przyjęcia, iż umowa cesji wierzytelności została zawarta przez osobę nieuprawnioną. Skutkiem tego stanu rzeczy jest to, iż powód nie udowodnił, by nabył skutecznie ewentualną wierzytelność wobec pozwanego”.

2. Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 14 sierpnia 2019 r. (sygn. akt III Ca 511/19)

„Sąd podkreślił, że załączony w poczet materiału dowodowego wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy cesji nie został podpisany przez strony umowy cesji, ma postać wydruku komputerowego – tabelki, co do której nie wiadomo, na podstawie jakiego dokumentu została sporządzona”.

3. Wyrok Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 9 kwietnia 2019 r. (sygn. akt  I C 233/19)

„Do pozwu nie została dołączona umowa pożyczki ani umowy cesji. W ocenie Sądu powód nie wykazał w sposób dostateczny istnienia zobowiązania pozwanej oraz przejścia uprawnień na (…)  Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. (…)”.

4. Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 15 kwietnia 2019 r. (sygn. akt X C 5125/18)

 „Podnieść należy również, że powód nie przedłożył umowy, zawartej przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem ani żadnych dokumentów, z których by wynikało, iż pozwana nie wywiązała się z postanowień umowy. Tymczasem w przypadku cesji wierzytelności warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (…). Rzeczą powoda było udowodnienie, że umowa została wypowiedziana i wierzytelność stała się wymagalna”.

Co dalej?

Jeżeli sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu  upominawczym zostanie wniesiony prawidłowo, wtedy wydany wcześniej nakaz zapłaty utraci swoja moc prawną. Sąd wyznaczy wtedy stronom  termin rozprawy.

Podstawa prawna:

– art. 509  Kodeksu cywilnego ( t.j. Dz.U.2019.1145)

– art. 480(1) – 480(3) , art. 505  Kodeksu postępowania cywilnego (t.j. Dz.U.2019.1460)

Objaśnienie:

[1] W świetle art. 509 par. 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew). 

[2] Z dyspozycji art. 6 Kodeksu cywilnego  wynika, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.

Stan prawny na dzień 25 sierpnia 2020 roku

Wanda Książek – współpracownik Portalu