Zakres przedmiotowy umów informatycznych
Umowy komputerowe przybierają różny charakter, w zależności od potrzeb. Najczęściej w obrocie gospodarczym występują umowy wdrożeniowe oraz serwisowe.Jak każda ważna umowa, powinny być wskazane w sposób prawidłowy strony, przedmiot, wynagrodzenie. Umowy komputerowe mogą mieć złożony zakres przedmiotowy: stworzenie oprogramowania, rozbudowa oprogramowania, odpowiednia baza danych, stworzenie strony internetowej itp.
Co należy wskazać w umowie wdrożeniowej
Umowy wdrożeniowe, jak wszystkie inne umowy musi zawierać essentialia negotii. Bardzo duże znaczenie ma prawidłowe określenie przedmiotu umowy, ze szczegółowym wskazaniem specyfiki oprogramowania. Oczywiście z praktycznego punktu widzenia, cała specyfika powinna znajdować się w załączniku do umowy, który stanowi jej integralną część. Niemniej jednak w samej umowie warto wskazać chociażby cel przygotowywanego oprogramowania.
Prawa autorskie i ich przeniesienie
Kluczowe znaczenie przy tworzeniu oprogramowania ma kwestia prawidłowego przeniesienia praw autorskich. Jak wiadomo, można tego dokonać jedynie w stosunku do majątkowych praw autorskich. Należy w sposób precyzyjny wskazać pola eksploatacji, na jakich utwór ma być wykorzystywany. Nie wystarcza zbiorcze określenie wszystkie istniejące w trakcie przeniesienia pola. Warto zastanowić się w jakich sferach oprogramowanie będzie przeniesione i dokładnie wskazać ten zakres.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz.83) przewiduje, iż:
Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, z zastrzeżeniem przepisów art. 75 ust. 2 i 3, obejmują prawo do:
1) trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości
lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego;
2) tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;
3) rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii
Osobiste prawa majątkowe należą zawsze do twórcy i nie podlegają przeniesieniu. Można jednak, a nawet warto wskazać w umowie, iż autor nie będzie z nich korzystał. Jest to maksimum, co można zrobić w tej sytuacji, gdyż również zrzeczenie się nie jest dopuszczalne.
Najczęściej jednak twórcy oprogramowania wzbraniają się przed przeniesieniem praw autorskich i wyrażają zgodę jedynie na udzielenie licencji. Jeżeli tak się stanie, to również należy określić jej charakter (wyłączna, niewyłączna) oraz ewentualne ograniczenia terytorialne.
Przejście praw a pracodawca
Zgodnie z postanowieniami Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, program komputerowy, który powstał przez pracownika w ramach stosunku pracy, automatycznie przechodzi na pracodawcę. Postanowienie to może być jednak uregulowane odmiennie między stronami.
Jest to bardzo istotne, szczególnie gdy firmy informatyczne korzystają z usług zewnętrznych podmiotów. Wówczas należy kompleksowo uregulować kwestię praw, tak aby w przyszłości nie okazało się, iż oprogramowanie owszem mamy, ale nie możemy nic z nim zrobić.
Procedura odbioru
Istotną rolę przy dużych umowach informatycznych odgrywa prawidłowe ustalenie procedury odbioru. Najczęściej odbywa się ona etapami. Dlatego warto wskazać co dokładnie wchodzi w zakres poszczególnych etapów, a także w jaki sposób ma być każdy z nich przekazany do odbioru. Dobrze zagwarantować sobie, iż przed ostatecznym podpisaniem protokołu zdawczo- odbiorczego, wykonawca usunie niezgodności, stosownie do wskazówek zleceniodawcy.
Najlepszym sposobem jest podpisywanie cząstkowych protokołów odbioru, a po przeprowadzeniu odpowiednich testów- ostatecznego protokołu odbiorczego. Dzięki temu unikniemy dochodzenia odpowiedzialności z tytułu nieprawidłowego wykonania utworu.
Także wynagrodzenie warto wówczas podzielić na mniejsze raty.
Gwarancja prawidłowości
Problem gwarancji na stworzone rozwiązania informatyczne bardzo często jest kwestią sporną pomiędzy wykonawcami, a zleceniodawcami. Twórcy oprogramowania dają możliwość przeprowadzenia testów przed podpisaniem protokołu zdawczo- odbiorczego, tak aby nie było wątpliwości co do prawidłowości wykonania aplikacji. Po tym okresie oferowane są usługi serwisowe, za które przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. To bardzo istotna część umów informatycznych, gdyż postęp techniczny idzie w bardzo szybkim tempie i ważne jest, aby nasze rozwiązania były z nimi kompatybilne.
Klauzule o poufności, jako sposób ochrony przed nieuczciwą konkurencją
Na gruncie polskiego prawa programy komputerowe nie są chronione patentem. Dlatego należy obrać odpowiednią strategię ochrony praw własności intelektualnej. Skuteczną metodą jest wprowadzenie klauzul o poufności nie tylko dla wykonawców, ale również pracowników przedsiębiorcy, dla którego tworzone jest oprogramowanie.
Aby wzmocnić znaczenie tychże klauzul, naruszenie poufności powinno być zagrożone wysokimi karami umownymi.
Podsumowując, umowy informatyczne stanowią dużą część umów z zakresu własności intelektualnej. W związku z tym, iż ich wartość niekiedy jest bardzo duża, warto odpowiednio zabezpieczyć się aby z jednej strony być pełnoprawnym posiadaczem wszelkich praw do oprogramowania, a z drugiej, aby twórca otrzymał godziwe wynagrodzenie.
Autor
Julita Mortka, aplikantka radcowska, Consuldimo
https://digiartia.com/product/legal-power-law-firm-html-template/
https://digiartia.com/product/justitia-multiskin-lawyer-legal-wordpress-theme/