Gwarancja bankowa jest stosowana najczęściej wtedy, gdy w obrocie gospodarczym jedna ze stron danego stosunku nie ma do drugiej zaufania. Wtedy wystawienie tejże stronie gwarancji bankowej jest szczególnie istotne, a nawet przesądza o pozytywnym sfinalizowaniu oczekiwanej transakcji.
Tytułem wyjaśnienia – gwarancja bankowa jest jak poświadczenie ze strony Banku, ale i przyjęcie zobowiązania z jego strony…
Na początku warto wyjaśnić charakter gwarancji bankowej, która jest kojarzona jako poświadczenie wiarygodności jednej ze stron. Takie uproszczone tłumaczenie wydaje się zasadne, niemniej jednak jest niepełne. Dlaczego?
Bo gwarancja bankowa rzeczywiście jest poświadczeniem, iż w ocenie Banku dany dłużnik spłaci zaciągane zobowiązanie, a ale i zobowiązaniem. Jeśli bowiem dłużnik nie spłaci długu, Bank przyjmuje na siebie zobowiązanie, że samodzielnie wykona ten obowiązek.
Opisowo i od strony praktycznej można wskazać, że z udzieleniem gwarancji bankowej będziemy mieć do czynienia wtedy, gdy Pan Jan chce zakupić na kredyt nowy samochód u Sprzedawcy Aut Pana Bonifacego. Pan Bonifacy ma jednak wątpliwości czy tak młody człowiek jak Pan Jan, mimo, że uzyskuje wysokie wynagrodzenie, rzeczywiście sumiennie dokona spłaty zobowiązania.
W tej sytuacji Pan Bonifacy wskazuje, że dokona sprzedaży auta, ale pod warunkiem, że Pan Jan odpowiednio zabezpieczy jego wierzytelność. Pan Jan to czyni, uzyskując od Banku specjalne poświadczenie. tj. gwarancję bankową. Bank poświadcza, że w jego ocenie Pan Jan jako dłużnik solidnie spłaci zobowiązanie, a jak tego nie dokona, to świadczenie na rzecz beneficjenta tejże gwarancji zrealizuje Bank.
Gwarancja bankowa przyjmuje więc jak wyżej charakter jednostronnego zobowiązania ze strony „Banku – gwaranta”, że gdy gwarant (dłużnik) nie zrealizuje ciążącego na nim obowiązku spłaty zobowiązania wobec beneficjenta, to uczyni to Bank. Oczywiście w udzielaniu takiej gwarancji, Bank również ma swój interes. Zwykle z tego tytułu od osoby, której udziela gwarancji, pobiera prowizję.
Co się dzieje, gdy dojdzie do wykonania gwarancji bankowej?
W sytuacji, gdy gwarant nie spełnił swojego obowiązku wobec dłużnika, to udzielający gwarancji bankowej za niego Bank, jest pociągnięty do odpowiedzialności za spłatę długu.
Bank jednak nie ma tutaj statusu poręczyciela, nie wchodzi w pozycję prawną dłużnika. Jedynie wykonuje zobowiązanie, które na siebie przyjął, na wypadek, gdy dłużnik zaniecha spłaty długu.
W praktyce już w samej umowie zlecenia udzielenia gwarancji, Banki zapisują sobie, że w gdy wykonają gwarancję bankową, będą sobie wobec dłużnika rościć prawo do roszczenia zwrotnego. Analizując wykonanie gwarancji bankowej, należy także odnotować, że w tym przypadku występuje aż sześcioletni termin przedawnienia.
Co to znaczy? Mianowicie że beneficjent gwarancji bankowej może dochodzić jej wykonania przez okres aż sześciu lat od chwili, w której do „Banku – gwaranta” skierował swoje żądanie zapłaty.
Kończąc, czy opłaca się korzystać z gwarancji bankowej?
Skorzystanie z gwarancji bankowej oczywiście ma swoje wady, jak i zalety.
Wadą jest zapewne dla wielu odpłatność jej udzielenia przez Banki w postaci naliczanej z tego powodu prowizji, jak i w razie jej wykonania, kierowane przez wykonującego gwarancję bankową roszczenia zwrotne do dłużnika.
Gwarancja bankowa jest jednak ogólnie postrzegana pozytywnie, jak i obserwuje się coraz większe zainteresowanie korzystaniem z niej. Z czego to wynika? Przede wszystkim z tego, że jej otrzymanie od Banku, dla wielu jest realną szansą na to, aby móc sfinalizować ważne, inne transakcje.
Gwarancja bankowa jest poświadczeniem wiarygodności danego dłużnika. Bez jej udzielenia wiele planów inwestycyjnych dłużników mogłoby już na starcie zakończyć się fiaskiem.
Joanna Jaskiernia – współpracownik Portalu