W czasie funkcjonowania spółki jawnej na rynku mogą mieć miejsce zdarzenia prawne, które mogą stanowić przyczynę jej rozwiązania [1]. Z art. 67 par. 1 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.) wynika, że spółka jawna może zakończyć swój byt prawny w drodze likwidacji lub w sposób uproszczony tj. bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Należy podkreślić, że o tym w jaki sposób spółka jawna zakończy swoją działalność decydują wspólnicy. Postępowanie likwidacyjne w spółce jawnej nie jest bowiem obligatoryjne.
Pisaliśmy o tym w artykułach:
- Likwidacja spółki jawnej: Podział majątku spółki jawnej i zakończenie likwidacji (4)
- Spółka jawna: Rozwiązanie spółki jawnej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego
W każdym z tych przypadków w pierwszej kolejności spłacani są wierzyciele spółki, a następnie pomiędzy wspólników dzielony jest pozostały majątek spółki. Po zaspokojeniu wierzycieli majątek spółki mogą stanowić kwoty pieniężne lub rzeczowe składniki majątku np. maszyny, urządzenia, środki transportu, papiery wartościowe, akcje, towary.
Czy spółka jawna jest podatnikiem podatku dochodowego?
Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej i nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają przychody każdego z jej wspólników. Jeśli wspólnikiem spółki jawnej jest osoba fizyczna, wówczas przychody uzyskane z udziału w tej spółce są opodatkowane podatkiem PIT [2]. W przypadku, gdy wspólnikiem jest osoba prawna np. jedna ze spółek kapitałowych wtedy, przychody uzyskane z jej udziału w spółce podlegają opodatkowaniu podatkiem CIT [3].
Sprawdź:
Podatki w spółce jawnej: Podatek dochodowy w spółce jawnej (cz. 1)
Czy wartość środków pieniężnych otrzymanych w wyniku podziału majątku likwidacyjnego spółki przez każdego z byłych wspólników jest przychodem w podatku dochodowym od osób fizycznych?
Majątek likwidacyjny spółki jawnej mogą stanowić w szczególności środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży majątku spółki. Pozostają one wtedy do podziału pomiędzy byłych wspólników.
W przypadku, gdy wspólnikami likwidowanej spółki jawnej były osoby fizyczne, wtedy nie powstaje przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wynika to z dyspozycji art. 14 ust.3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.) [4], zgodnie z którym do przychodów z działalności gospodarczej, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.
Na ten temat wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 lutego 2017 r. w sprawie o sygn. akt II FSK 110/15 : „W sposób nie budzący żadnych wątpliwości przywołany przepis wyłącza z przychodów środki pieniężne, które otrzymał wspólnik spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki” [5].
„Przyjęcie tej zasady jest podyktowane faktem, że podatnikiem podatku dochodowego z udziału w zyskach spółki niebędącej osobą prawną jest wspólnik tej spółki. Zyski osiągane przez tę spółkę, w czasie jej trwania, są na bieżąco uwzględniane u wspólników, jako przychody i koszty z udziału w tej spółce.
Zatem (…) otrzymanie wypracowanych w spółce niebędącej osobą prawną środków pieniężnych, w związku z jej likwidacją, nie skutkuje powstaniem po stronie wspólników tej spółki przychodu z działalności gospodarczej” – potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w interpretacji indywidualnej (znak: 0114-KDIP3-1.4011.374.2019.1.MG) wydanej w dniu 30 sierpnia 2019 r. uznając stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.
Czy otrzymanie składników niepieniężnych w wyniku podziału majątku likwidowanej spółki jawnej powoduje powstanie przychodu podatkowego dla byłych wspólników?
Oprócz środków pieniężnych majątek likwidacyjny spółki jawnej mogą stanowić inne składniki (aktywa) np. ruchomości i nieruchomości. Podlegają one także podziałowi pomiędzy byłych wspólników spółki.
Z art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. wynika, ze jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 17 lit.b) u.p.d.o.f. przychód z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b) u.p.d.o.f. do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.
Zatem należy stwierdzić „(…) że (co do zasady) rozwiązanie spółki jawnej (…) jest dla wspólnika tej spółki podatkowo neutralne, co oznacza, że nabycie z tego tytułu niepieniężnych składników majątku tej spółki, na moment jej rozwiązania (…) nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych” [6].
Kiedy powstanie przychód z odpłatnego zbycia składników majątku likwidacyjnego spółki jawnej?
Przychód podatkowy z tytułu otrzymania składników majątkowych likwidowanej spółki jawnej nie powstaje w momencie ich otrzymania. Powstanie natomiast w przypadku, gdy zostaną one sprzedane przed upływem sześciu lat od dnia rozwiązania spółki..
W interpretacji indywidualnej (znak: 0114-KDIP3-1.4011.374.2019.1.MG) wydanej w dniu 30 sierpnia 2019 r. Dyrektor KIS zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy: „Przychód powstanie zaś w razie sprzedaży przez wspólnika takiej nieruchomości przed upływem 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki lub jeżeli wspólnik dokona tej sprzedaży w ramach działalności gospodarczej”.
Ustalenie kosztu uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości otrzymanych w wyniku likwidacji spółki jawnej przez upływem 6 lat od likwidacji spółki – regulacja prawna
Zbycie niepieniężnych składników majątku likwidowanej spółki jawnej przez każdego z jej wspólników powoduje po jego stronie powstanie przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Stanowi go cena uzyskana ze sprzedaży.
W art. 24 ust. 3d u.p.d.o.f ustawodawca podaje, dochodem z odpłatnego zbycia innych niż środki pieniężne składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu jej likwidacji jest różnica między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę; przepisy art. 22 ust. 8a stosuje się odpowiednio.
W interpretacji indywidualnej (znak: 1061-IPTPB3.4511.536.2016.2.IC) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w dniu 11 sierpnia 2016 r. organ podatkowy potwierdził stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym „(…) kosztem uzyskania przychodu dla Wnioskodawcy będzie poniesiona kwota wyrażona w cenie objęcia lub nabycia Papierów wartościowych, wskazana w odpowiedniej umowie lub innym dokumencie zawartym pomiędzy Spółką a Emitentem”.
Podsumujmy …
Środki pieniężne otrzymane przez byłych wspólników spółki jawnej w związku z likwidacją spółki, są „neutralne podatkowo”, czyli nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT. Tak samo jest w przypadku otrzymania innych niż środki pieniężne składników majątku, jeżeli ich odpłatne zbycie nie nastąpi przed upływem sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki osobowej, i odpłatne zbycie nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.
W interpretacji indywidualnej (znak: 0114-KDIP3-1.4011.439.2018.1.ES) wydanej przez Dyrektora KIS w dniu 18 października 2018 r. organ skarbowy stwierdził , że „(…) w przypadku rozwiązania spółki osobowej – zarówno w sytuacji przeprowadzenia likwidacji, jak i bez przeprowadzania procesu likwidacji – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozpoznać należy zdarzenie likwidacji działalności gospodarczej. W związku z tym należy uznać, że zarówno likwidacja, jak i rozwiązanie spółki osobowej, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywołują te same konsekwencje podatkowe”.
Podstawa prawna:
– art. 67 par. 1 Kodeksu spółek handlowych (tekst jedn. Dz.U. 2019.505)
– art. 10 ust. 1 pkt 3, art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b), art.14 ust 3 pkt 10 i pkt 12 lit.b), art. 24 ust. 3d Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.Dz.U.2019.1387)
Objaśnienie:
[1] Katalog przyczyn rozwiązania spółki jawnej zawiera art. 58 par. 1 Kodeksu spółek handlowych.
[2] podatek PIT: podatek dochodowy od osób fizycznych
[3] podatek CIT: podatek dochodowy od osób prawnych
[4] ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.Dz.U.2019.1387)
[5] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 lutego 2017 r. , sygn.. akt II FSK 110/15 – http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/A49ECFC3E3 (dostęp w dniu 17 grudnia 2019 r.)
[6] Interpretacja indywidualna (znak: ITPB1/4511-1114/15/MPŁ) wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 29 stycznia 2016 r.
Stan prawny na dzień 17 grudnia 2019 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu
https://digiartia.com/product/legal-power-law-firm-html-template/
https://digiartia.com/product/justitia-multiskin-lawyer-legal-wordpress-theme/
