Przedawnienie roszczeń – możliwie zmiany w Kodeksie cywilnym?

Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości planuje szerokie zmiany w zakresie terminów przedawnienia roszczeń cywilnoprawnych. Zmiany te powinny objąć nie tylko przepisy Kodeksu cywilnego lecz także i przepisy postępowania cywilnego.

Co proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości?

Jak można się dowiedzieć z oficjalnego komunikatu MS zmiany mają iść w kilku kierunkach. Najważniejsze z nich to:

• Planuje się wprowadzenie zasady zgodnie z którą sąd rozpoznający sprawę zobowiązany będzie z urzędu ustalić, czy roszczenie jest przedawnione. Jeśli roszczenie będzie przedawnione, sąd oddali powództwo. Skutkiem tego dłużnik nie będzie zobligowany do zapłaty kwoty żądanej przez wierzyciela. Obecnie sąd ustala, czy wierzytelność jest przedawniona tylko na zarzut zgłoszony przez dłużnika. Nie wszyscy wiedzą o takiej możliwości prawnej, zatem strony występujące w procesie bez pełnomocnika, mogły z takiej możliwości nie korzystać,

• Dalej planuje się skrócenie generalnego terminu przedawnienia roszczeń majątkowych z 10 lat do 6 lat. Zaznaczyć przy tym trzeba, że w prawie polskim roszczenia z określonych tytułów przedawniają się z upływem różnych terminów np. roszczenia z działalności gospodarczej czy o świadczenia okresowe przedawniają się z upływem 3 lat. W tym zakresie zmiany nie są przewidywane, skrócenie ma dotyczyć maksymalnego 10-letniego okresu przedawniania,

• Kolejna zmiana dotyczy terminu przedawnienia roszczeń, które zostały stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sadowym lub ugodą. Dotychczas wierzyciel miał 10 kat na to, aby wyegzekwować od dłużnika kwotę, która wynikała czy to z wyroku sądowego (także sądu polubownego) czy też z ugody. Termin 10-letni obowiązywał w tym zakresie zawsze – niezależnie od tego, jaki termin przedawniania był przewidziany dla roszczeń danego roku (np. 3-letni dla działalności gospodarczej). Obecnie proponuje się, aby był to okres 3 lat i zdaniem MS jest to wystarczający czas na podjęcie przez wierzyciela czynności egzekucyjnych.

• Zmiany dotkną także problemu ustalenia początku i końca biegu przedawnienia. Obecnie jest to moment wymagalności roszczenia. Natomiast według projektu początkiem biegu przedawnienia będzie dzień, kiedy wierzyciel dowiedział się o roszczeniu oraz o osobie zobowiązanej z tytułu tego roszczenia. Jako koniec biegu przedawnienia przyjęty ma zostać ostatni dzień roku kalendarzowego, w którym upływa termin przedawnienia.

Oficjalne stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwości w zakresie planowanych zmian dostępne pod tym linkiem.

WW.