Pracownicy młodociani – czy wlicza się ich do limitu zatrudnienia

Artykuł zewnętrzny 

Czy uczniowie odbywający u pracodawcy praktykę zawodową są wliczani do ogólnej liczby zatrudnionych na potrzeby ustalenia, czy pracodawca posiada status mikro, małego czy średniego przedsiębiorcy? W najbliższym czasie planujemy przejęcie kilku pracowników z innej firmy, w tym uczniów odbywających 3-letnie praktyki zawodowe. Czy ich również powinno uwzględnić się w liczbie zatrudnionych?

Średnioroczne limity zatrudnienia dla celów ustalenia czy pracodawca jest mikro-, małym czy średnim przedsiębiorcą nie uwzględniają pracowników młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.

Z treści pytania nie wynika wyraźnie na jakiej podstawie uczniowie odbywają praktyki zawodowe, można jednak założyć, że są oni zatrudnieni na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu (takie rozwiązanie sugeruje 3-letni tryb takiej nauki).

Zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego

Przygotowanie zawodowe młodocianych może być prowadzone w formie nauki zawodu albo przyuczenia do wykonywania pracy określonego rodzaju. Obie formy przygotowania zawodowego  określa rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. Nauka zawodu trwa nie dłużej niż 36 miesięcy i ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego pracownika lub czeladnika i obejmuje:

• praktyczną naukę zawodu, która jest organizowana u pracodawcy oraz
• dokształcanie teoretyczne.

Natomiast przyuczenie do wykonywania określonej pracy ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze przyuczonego pracownika i może dotyczyć wybranych prac związanych z nauką zawodu. Zwykle trwa od 3 do 6 miesięcy, a w wyjątkowych przypadkach, określonych przepisami prawa, może być przedłużony do 22 miesięcy.

Przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu

Zatrudnianie w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu odbywa się na zasadach przewidzianych dla umów o pracę na czas nieokreślony ze zmianami wynikającymi ze specyfiki zatrudnienia niepełnoletnich pracowników, np. w zakresie czasu pracy, urlopu wypoczynkowego, itd. W przeciwieństwie bowiem do pracownika pełnoletniego, który ukończył naukę, czas pracy młodocianego uwzględnia nie tylko pracę (czyli praktykę) ale również i naukę (czyli teorię).

Młodociany pracownik, który łączy naukę teoretyczną i pracę jest pracownikiem w rozumieniu prawa pracy. Jednak z racji wieku i braku doświadczenia zawodowego, pracownicy młodociani stanowią szczególną grupę zatrudnionych, która nie zawsze podlega wliczeniu do stanu zatrudnienia w zakładzie pracy. Przykładem, w którym pracownicy ci nie są uwzględniani w ogólnej liczbie zatrudnionych są przepisy Prawa przedsiębiorców.

Limit zatrudnionych dla kwalifikacji przedsiębiorcy

Przepisy ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców zawierają definicje mikro-, małych i średnich przedsiębiorców.

Mikroprzedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro

Małym przedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro
• i który nie jest mikroprzedsiębiorcą.

Średnim przedsiębiorcą jest ten przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro
• i który nie jest mikroprzedsiębiorcą ani małym przedsiębiorcą;

Co istotne, do wymienionych powyżej limitów średniorocznego zatrudnienia wlicza się co do zasady wszystkich pracowników z przeliczeniem na pełne etaty, nie uwzględniając w tych obliczeniach jednak:

• pracowników korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem czyli przebywających na urlopach macierzyńskich, urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich i urlopach wychowawczych, oraz
• pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego (art. 7 ust. 3 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców).

Podstawa prawna:

• art. 7 ust. 1 pkt. 1-3 oraz ust. 3 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1292 ze zm.).

Katarzyna Wrońska-Zblewska
Prawnik, specjalista prawa pracy,
Ekspert portalu PortalKadrowy.pl