W 2012 roku zlikwidowano odrębność proceduralną spraw gospodarczych, co zostało krytycznie ocenione przez obecny rząd. Dlatego też wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak poinformował w trakcie konferencji: „Adwokatura wobec zmian w prawie cywilnym i karnym” (zorganizowana przez Samorząd Aplikantów Adwokackich Izby Warszawskiej) o planowanych przez resort sprawiedliwości zmianach, czyli o chęci przywrócenia odrębnego postępowania w prawach gospodarczych. Warto przypomnieć, że pomimo zmian z 2012 roku w sądach pozostały wydziały gospodarcze, więc nie brak wyspecjalizowanych sędziów. Postępowanie w sprawach gospodarczych mogłoby być zatem kontynuowane jako postępowanie odrębne.
Od maja 2012 roku sprawy dotyczące sporów między przedsiębiorcami były rozpoznawane jak zwykłe spory cywilne. Planowane zmiany mają na celu wprowadzenie spraw gospodarczych, czyli takich, które toczyć się mają pomiędzy przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo plany zawierają zalecenie, aby niektóre umowy zawsze trafiały do sądu gospodarczego (jak np. umowa o roboty budowlane).
Dodatkowo planowane jest, aby pojawiła się zagwarantowana formuła stwierdzająca, że postępowanie gospodarcze w stosunku do mikroprzedsiębiorców było opcją. Taka formuła da gwarancję, że w postępowaniu gospodarczym nie pojawią się podmioty bez przygotowania i środków. Ministerstwo Sprawiedliwości planuje także likwidację przeszkód spowalniających sprawy gospodarcze (jak np. formułowanie pozwu czy składania załączników w setkach stron). Najpierw planowane są rozmowy w środowisku prawników i przedsiębiorców. Dopiero później podjęte zostaną decyzje.
Warto podkreślić, że uchylenie przepisów ogólnych o postępowaniu w sprawach gospodarczych nie spowodowało likwidacji sądów gospodarczych (wydziałów gospodarczych w sądach rejonowych i okręgowych). Sądy nadal rozpoznawały sprawy prowadzone między przedsiębiorcami, tyle tylko że katalog spraw rozpoznawanych uległ pewnemu rozszerzeniu. Istotny był fakt, że przy wielu sądach gospodarczych znajduje się Krajowy Rejestr Sądowy, a dodatkowo niektóre wydziały gospodarcze mają odrębną specjalizację w zakresie spraw upadłościowych i naprawczych.
Wiceminister zastrzegł, że nie wszystkie propozycje znajdą się w projekcie i jest to dopiero etap początkowy. Aktualnie powołano nieformalny zespół ekspercki i planowane zmiany wejdą w życie nie wcześniej niż za rok. Według ministerstwa rozłączenie procedur jest potrzebne, gdyż proces cywilny z założenia zajmuje się sprawami obywateli, a sprawy przedsiębiorców mają całkiem inną specyfikę. Postępowanie w sprawach gospodarczych może zatem zostać wyodrębnione.
Oczywiście omawiane zmiany nie są jeszcze pewne.
WW.
