Strona główna Aktualności Podatek dochodowy: Ulga na dziecko po rozwodzie lub w separacji

Podatek dochodowy: Ulga na dziecko po rozwodzie lub w separacji

2561
PODZIEL SIĘ
wspólne rozliczenie z dzieckiem Lexagit.pl porady prawne online

Czy separacja lub rozwód małżonków pozwala na odliczenie ulgi prorodzinnej? Odpowiedź na to pytanie zawiera poniższy artykuł.

Regulacja prawna

Na podstawie art. 27f ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. 2016. 2032)  ulga na dziecko/dzieci przysługuje podatnikowi, jeżeli w roku podatkowym był rodzicem tj. wykonywał władzę rodzicielską lub opiekunem prawnym dziecka albo rodzicem zastępczym.

Ulga prorodzinna może być odliczona od podatku dochodowego na:

  • dzieci małoletnie,
  • dzieci, które otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną bez względu na wiek,
  • dzieci do ukończenia 25 roku życia, które uczą się lub studiują, jeżeli w roku podatkowym ich roczny dochód opodatkowany na zasadach ogólnych (umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o dzieło) nie przekraczał kwoty 3.089,00 zł brutto (przychód pomniejszony o koszt uzyskania przychodów).

Ulgę tę rozliczy podatnik opodatkowany na zasadach ogólnych w deklaracji PIT-37 lub PIT-36. Do niniejszego zeznania należy dołączyć PIT/O. Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej (art. 27 f ust. 4 ustawy ). Powyższe odnosi się także rodziców rozwiedzionych albo będących w separacji orzeczonej przez sąd.

Władza rodzicielska

Rozwód rodziców lub ich separacja nie powoduje utraty prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Z art. 97 § 1  Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Małżonkowie po rozwodzie lub będący w separacji zachowują władzę rodzicielską gdy:

  • sąd nie pozbawi żadnego z nich władzy rodzicielskiej,
  • sąd ograniczy jednemu z nich władzę rodzicielską (np. prawo do decydowania w najważniejszych sprawach dziecka),

Naczelny Sąd Administracyjny uważa, że : „O wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem (…). Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka”. (wyrok NSA z dnia 27 lipca 2016 r. w sprawie II FSK 2360/15 –  http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/E588F0F6C8 ).

Ważne!

Jeżeli sąd zawiesi lub pozbawi władzy rodzicielskiej jedno z małżonków, wtedy tenże małżonek lub były małżonek nie może rozliczać w PIT ulgi prorodzinnej.

Ulga prorodzinna po rozwodzie  – interpretacje przepisów prawa podatkowego

  1. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej 2461-IBPB-2-2.4511.1117.2016.1.MZA z 21 lutego 2017 r. wyjaśnił zasady rozliczania ulgi na dziecko po rozwodzie: „(…) Wnioskodawca jak również jego była małżonka wykonywali władzę rodzicielską w stosunku do małoletniej córki, to prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zarówno ojcu jak i matce dziecka. Przy czym odliczenia na ww. małoletnie dziecko rodzice powinni dokonać uwzględniając ustalony przez nich sposób podziału ulgi, określając kwotę odliczenia w dowolnej proporcji. Natomiast gdyby pomiędzy rodzicami dziecka nie doszło do porozumienia w tym zakresie, odliczenie przysługuje – zgodnie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – po połowie, tj. w wysokości 50% kwoty ulgi prorodzinnej” (https://interpretacje-podatkowe.org/rodzice/2461-ibpb-2-2-4511-1117-2016-1-mza).
  2. W interpretacji indywidualnej 2461-IBPB-2-2.4511.1073.2016.1.MZA z dnia 15 lutego 2017 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach podkreślił : „W opisie stanu faktycznego (…) Ojciec dzieci przez ani jeden dzień w 2015 r. nie sprawował opieki nad dziećmi, nie wykonywał władzy rodzicielskiej, nie sprawował pieczy nad żadnym dzieckiem i nie łożył na ich utrzymanie (ojciec dzieci pomimo zasądzonych przez Sąd alimentów nie wywiązywał się z obowiązków alimentacyjnych). Tym samym Wnioskodawczyni sprawuje wyłączną opiekę nad dziećmi i ponosi koszty ich utrzymania, a zatem to Wnioskodawczyni sama wykonywała faktyczną władzę rodzicielską w 2015 r. (…). Zatem w rozpatrywanej sprawie, Wnioskodawczyni przysługuje w całości prawo do dokonania w ramach ulgi prorodzinnej odliczenia w zeznaniu podatkowym za rok 2015” (https://interpretacje-podatkowe.org/ulga-prorodzinna/2461-ibpb-2-2-4511-1073-2016-1-mza).
  3. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej 3063-ILPB1-2.4511.46.2017.3.DJ z dnia 14 lutego 2017 r. wyjaśnił : „Biorąc zatem pod uwagę , (…) że faktyczną opiekę fizyczną sprawuje nad dziećmi samodzielnie Zainteresowana, a ojciec dzieci nie bierze najmniejszego udziału w sprawowaniu władzy, tylko sporadycznie raz w tygodniu w niedziele na godzinę do trzech godzin, czasem raz na dwa tygodnie spotyka się z dziećmi, jedynie spełnia obowiązek alimentacyjny narzucony przez sąd, (…). Reasumując, w sytuacji gdy były małżonek nie wykonywał władzy rodzicielskiej, wówczas Wnioskodawczyni w odniesieniu do małoletnich dzieci przysługuje wyłączne prawo do skorzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. może tę ulgę w rozliczeniu za rok 2016 odliczyć w 100%. (https://interpretacje-podatkowe.org/ulga-prorodzinna/3063-ilpb1-2-4511-46-2017-3-dj).

Podstawa prawna: – art. 27f ust. 1 i 4  Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. 2016. 2032)

Wanda  Książek