Po śmierci Spadkodawcy prócz smutku z powodu jego braku, pojawiają się nierzadko i pytania o przyjęcie spadku. Spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia, spadek zostaje natomiast otwarty z chwilą śmierci Spadkodawcy. Problematyczne jest jednak to, kiedy warto spadek przyjąć, a kiedy odrzucić. Dlaczego tak istotne w podjęciu tej decyzji jest uzyskanie informacji o zadłużeniu darczyńcy?
Sposoby przyjęcia spadku
Spadkobierca ma dwie możliwości przyjęcia spadku. Pierwszy to przyjęcie wprost. Spadkobierca przyjmuje spadek bez ograniczeń, w szczególności długów. Jeśli długi przekraczają wartość spadku, to ten kto spadek przyjął, musi spłacić długi całym swoim prywatnym majątkiem.
Przykład. Pan Bonifacy przyjął po swoim ojcu Janie cały majątek wprost, tj. dom w Krakowie o wartości 460 000 PLN. Pan Jan przed śmiercią pozostawił jeszcze do spłaty dwa kredyty hipoteczne, gdzie pozostały do spłaty kapitał wynosi 670 000 PLN. To oznacza, że Pan Bonifacy będzie musiał spłacić po ojcu kredyty w kwocie wyższej niż wartość uzyskanego ze spadku domu.
Drugi sposób to przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza. Decydując się na ten drugi sposób, Spadkobierca ogranicza swoją odpowiedzialność za długi spadkowe. Długi mogą być spłacone tylko do wysokości spadku i nic ponad niego. Wierzyciele nie zostaną zaspokojeni ponad wartość masy spadkowej.
Przykład. Pani Honorata przyjęła po swojej mamie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, tj. mieszkanie w Krośnie o wartości 120 000 PLN. Spadkodawczyni w chwili śmierci pozostawiła po sobie do spłaty kredyt o wartości 140 000 PLN. Pani Honorata będzie zobowiązana do spłaty tylko tej części kredyty, który odpowiada w równowartości kwocie wartości domu, tj. kwocie 120 000 PLN.
Śmierć kredytobiorcy
Śmierć kredytobiorcy może skutkować brakiem spłacenia kredytu zgodnie z warunkiem umowy. To ma określone skutki:
- Jeśli zmarły Kredytobiorca miał wykupioną polisę ubezpieczenia na życie, a powód zgonu nie zwalnia Ubezpieczyciela z odpowiedzialności, to Ubezpieczyciel zwykle wypłaca odszkodowanie, z którego środki w pierwszej kolejności są wpłacane na rachunek kredytowy do Banku;
- Jeśli Ubezpieczyciel odmówił wypłaty świadczenia z tytułu polisy ubezpieczenia na życie, czy kredyt nie był ubezpieczony, wówczas to Spadkobiercy zmarłego będą odpowiedzialni za spłatę tego zobowiązania;
- Zakres odpowiedzialności Spadkobierców zmarłego Kredytobiorcy za spłatę pozostałej części kredytu, jest zdeterminowany tym, czy przyjęli spadek w całości (wprost) czy z dobrodziejstwem inwentarza, tym, jakiej wartości spadek uzyskali.
Śmierć Kredytobiorcy a tajemnica bankowa
W sytuacji, gdy zmarł Klient Banku, a osoby bliskie są zainteresowane uzyskaniem w Banku informacji o jego produktach, wysokości zobowiązań, czy zdeponowanych oszczędności na rachunkach bieżących i terminowych, istotne jest ustalenie, czy instytucja bankowa będzie mogła udzielić im informacji chronionych tajemnicą bankową.
Takie bowiem informacje to dane poufne, konfidencjonalne są udostępniane jedynie nabywcy danego produktu bankowego, jego współposiadaczowi (np. współkredytobiorca), poręczycielowi, czy odpowiednio ustanowieniu Pełnomocnikowi.
Zatem, osoba trzecia, która nie dysponuje żadnym z ww. tytułów, powinna przedstawić Bankowi:
- akt poświadczenia dziedziczenia, że wskazaniem, że jest Spadkobiercą zmarłego Klienta Banku, w sprawie którego występuje,
- sądowe stwierdzenie nabycia spadku, z którego wynika, że nabyła spadek po zmarłym Kliencie Banku.
Wówczas Bank będzie umocowany do przekazania jej oczekiwanych, chronionych tajemnicą bankową danych. Istotne jest wreszcie, że często dostarczane do Banków dokumenty innej postaci, np. akt zgonu Klienta Banku wraz z wykazaniem konotacji rodzinnych osoby trzeciej z Klientem Banku (np. akt małżeństwa) nie są wystarczające, by uzyskać informacje chronione tajemnicą bankową. Podwyższona staranność instytucji bankowej w przestrzeganiu w takich przypadkach tajemnicy bankowej, wymaga oczekiwać dokumentów, potwierdzających status Spadkobiercy osoby zmarłej.
Podsumowanie
Jak więc widać, elementarna znajomość w sposób łączny przepisów prawa spadkowego, jak i bankowego okazuje się bardzo istotna. Determinuje podjęcie prawidłowej decyzji, co do tego, czy przyjąć, czy odrzucić spadek, czy przystąpić do spłaty zobowiązań kredytowych zmarłego Klienta Banku.
Stan prawny na dzień 30 czerwca 2017 r.
Joanna Jaskiernia – współpracownik Portalu
https://digiartia.com/product/legal-power-law-firm-html-template/
https://digiartia.com/product/justitia-multiskin-lawyer-legal-wordpress-theme/