W jednej z ostatnich interpretacji podatkowych – organy podatkowe zajmowały się tematem wydaje się dość często spotykanym w praktyce.
Otóż wnioskodawczyni zadała organowi podatkowemu pytanie czy w przypadku, w którym jedynie mąż podatniczki zawrze umowę najmu lub dzierżawy nieruchomości (całej lub jej części), która jest objęta wspólnością majątkową małżeńską będzie ona osiągała obrót podlegający podatkowi od towarów i usług?
Najem przy wspólności majątkowej małżeńskiej – stanowisko podatniczki
We wniosku o wydanie interpretacji podatkowej wnioskodawczyni wskazała, że przepisy Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednol. Dz.U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.) nie wskazują, że małżonkowie stanowią odrębną kategorię podatników tego podatku. Podatnikiem w rozumieniu przedmiotowej Ustawy jest natomiast ten z małżonków, który w istocie dokonał czynności opodatkowanej tym podatkiem, czyli ten kto podpisał umowę najmu. W konsekwencji, skoro to nie podatniczka a jej małżonek podpisał umowę najmu, to pod kątem podatku VAT ona sama nie osiąga obrotu. Okoliczność, iż przedmiot najmu objęty jest wspólnością majątkową małżeńską pozostaje w tym zakresie bez znaczenia prawnego. Podatkiem pozostaje wyłącznie jej małżonek, zatem tylko w odniesieniu do niego może być ustalany obrót zgodnie z przepisami Ustawy o VAT.
Najem przy wspólności majątkowej małżeńskiej – stanowisko organu podatkowego
Organ podatkowy w interpretacji z dnia 19 września 2016 r., nr IPPP2/4512-507/16-4/MT – uznał stanowisko podatniczki na prawidłowe i wskazał, że:
- „(…) ustawa o VAT nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Stwarza to dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o VAT nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa”.
- „W myśl art. 36 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Natomiast stosownie do § 2 tego artykułu każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku. Zatem, dokonując analizy powyższy przepisów, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu”.
- „Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o VAT, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług”.
- „Z uwagi na opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że skoro umowa najmu lub dzierżawy będzie zawarta przez męża Wnioskodawczyni, to podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu tej umowy będzie mąż Wnioskodawczyni. Oznacza to tym samym, że Wnioskodawczyni z tytułu zawartej umowy najmu lub dzierżawy nie będzie uzyskiwała obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.
W konsekwencji w przypadku małżonków objętych wspólnością majątkową małżeńską należy przemyśleć decyzję, które z małżonków/względnie oboje zawrą umowę najmu składnika tego majątku.
GM.
