Strona główna Prawo gospodarcze Majątkowe prawa udziałowe w spółce z o.o. – prawo pierwszeństwa do objęcia...

Majątkowe prawa udziałowe w spółce z o.o. – prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów

2619
PODZIEL SIĘ

Poprzedni artykuł dotyczył prawa do udziału w zysku spółki z o.o. jako jednego z praw majątkowych przysługujących wspólnikowi takiej spółki z tytułu uczestnictwa w tym podmiocie. Dzisiaj zajmiemy się kolejnym uprawnieniem wspólnika spółki tj. obejmującym prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów.

Prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki – na czym to prawo polega?

Od strony formalnej podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. może nastąpić albo w oparciu o dotychczasowe postanowienia umowy spółki przewidujące maksymalną wysokość podwyższenia i jego termin albo na podstawie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego jednocześnie zmieniającej umowę spółki w tym zakresie (art. 257 § 1 k.s.h.).

Od strony ekonomicznej podwyższenie kapitału zakładowego następuje poprzez podwyższenie wartości nominalnej już istniejących i będących w posiadaniu wspólników udziałów lub poprzez ustanowienie nowych udziałów (art. 257 § 2 k.s.h.).

Dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów, jeżeli umowa spółki lub uchwała wspólników o podwyższeniu kapitału zakładowego nie stanowi inaczej (art. 258 § 1 k.s.h.). Prawo to przysługuje wspólnikowi niezależnie od liczby udziałów, które posiada.

Prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki – zasady

Prawo pierwszeństwa wspólnik może zrealizować w terminie jednego miesiąca od dnia wezwania go do realizacji tego prawa (art. 258 § 2 k.s.h.).  Prawo to wykonuje się przez złożenie stosownego oświadczenia woli skierowanego do zarządu spółki w formie aktu notarialnego. Wezwania zarządu do wspólników spółki do wykonania prawa pierwszeństwa powinny być wysłane jednocześnie. K.s.h. nie określa terminu, w którym zarząd powinien wezwać wspólników do wykonania prawa pierwszeństwa. Należy przyjąć, że wezwanie takie powinno nastąpić niezwłocznie po podjęciu uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego.

Wspólnikiem, do którego zarząd spółki kieruje wezwanie jest wspólnik wpisany do księgi udziałów a także wspólnik, który nabył udziały i powiadomił o tym zarząd spółki najpóźniej w dniu powzięcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki. W przypadku zbycia udziałów pomiędzy dniem powzięcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego a upływem terminu do wykonania prawa pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów, nabywca udziałów-nowy wspólnik zachowa uprawnienie do wykonania prawa pierwszeństwa, jeżeli powiadomił spółkę o nabyciu udziałów (komentarz do art. 258 k.s.h., red. Z. Jara, Warszawa, 2014).

Objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki jest uprawnieniem wspólnika. W sytuacji, gdy wspólnik, prawidłowo wezwany do realizacji prawa pierwszeństwa, nie wykonuje tego prawa, zarząd spółki może zaproponować objęcie udziałów zarówno wspólnikom, którzy już zrealizowali swoje uprawnienia jak i osobom spoza grona spółki (Wyrok SN, 2.06.2004r., IV CK 449/03).

Oświadczenie wspólnika o objęciu nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki powoduje powstanie zobowiązania po stronie wspólnika względem spółki do pełnego pokrycia udziałów. W tym przypadku mają zastosowanie te podobne reguły, jak przy pokryciu kapitału zakładowego przy zawiązywaniu spółki (art. 261 k.s.h.).

Podobnie, jak prawo wspólnika do udziału w zysku spółki, tak prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki może być modyfikowane zarówno w umowie spółki jak i w uchwale wspólników o podwyższeniu kapitału zakładowego. Modyfikacja ta może polegać na wyłączeniu lub ograniczeniu prawa pierwszeństwa wobec wszystkich albo tylko wobec niektórych wspólników spółki.

Uchwała wyłączająca lub ograniczająca prawo pierwszeństwa przewidziane w art. 258  § 1 k.s.h. może zapaść tylko na zasadach określonych w art. 246 § 3 k.s.h. – czyli za zgodą wszystkich zainteresowanych wspólników (Uchwała SN, 15.12.2006r., III CZP 132/06).

 PW.