Do dnia 30 kwietnia 2018 r. osoba samotnie wychowująca dziecko/dzieci mogła skorzystać z preferencyjnej formy rozliczenia deklaracji PIT 2017. Jeżeli rozliczyła się sama, czy może w drodze korekty złożyć z roczne zeznanie podatkowe jako osoba samotnie wychowująca dziecko? Czy możliwe jest w takiej sytuacji wspólne rozliczenie z dzieckiem? Odpowiedź na to pytanie znajduje się w poniższym artykule.
Na temat korekty PIT pisaliśmy w dwóch artykułach:
Osoba samotnie wychowująca dziecko, kim jest
W art. 6 ust. 4 ustawy o PIT [1] ustawodawca za osobę samotnie wychowująca dziecko uznaje rodzica lub opiekuna prawnego, który podlega obowiązkowi podatkowemu i jest (-) panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci”.
W wyroku z dnia 31 maja 2011 r. w sprawie II FSK 30/10 (orzeczenie prawomocne) Naczelny Sąd Administracyjny zdefiniował <<wychowanie dziecka>> „jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych”. Określił także, że „Osobą samotnie wychowującą dziecko jest niewątpliwie jeden z rodziców lub opiekun prawny, z którym dziecko faktycznie mieszka, który troszczy się o jego codzienny byt, o jego stan zdrowia, który osobiście lub przy pomocy zaufanej osoby towarzyszy dziecku do i ze szkoły, który interesuje się postępami dziecka w nauce (uczestniczy w wywiadówkach szkolnych), rozwojem fizycznym i intelektualnym dziecka (koła sportowe, lekcje muzyki itp.)”. [2]
Preferencyjny sposób rozliczenia PIT osoby samotnie wychowującej dziecko a zmiana decyzji
Skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania dla samotnego rodzica wychowującego dziecko zależy „od spełnienia łącznie następujących warunków: posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko, wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka), nie uzyskiwania przez dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą), wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.” [3]
W terminie składania rocznego PIT 2017 tj. do końca kwietnia 2018 r. podatnik mógł zmienić swoją decyzję odnośnie preferencji podatkowej.
Przykład:
W marcu 2018 r. podatniczka samotnie wychowująca dziecko złożyła PIT – 37 w urzędzie skarbowym. Na początku kwietnia br. złożyła jego korektę. Skorzystała wtedy ze wspólnego rozliczenia PIT ze swoim dzieckiem. Korekta została złożona w terminie składania rocznego zeznania podatkowego tj. do 30 kwietnia 2018 r., stąd ma moc prawną.
Z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT wynika bowiem, że podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 10 ustawy o PIT preferencyjny sposób opodatkowania dla osób samotnie wychowujących dzieci, nie ma mocy prawnej jeżeli będzie złożony po 30 kwietnia 2018 roku.
Przykład:
W dniu 27 kwietnia 2018 r. podatniczka samotnie wychowująca dziecko złożyła PIT – 37 w urzędzie skarbowym. Rozliczyła się indywidualnie, ale po konsultacji z koleżanką stwierdziła, że mogłaby rozliczyć się razem z dzieckiem. Gdyby w dniu 30 kwietnia br. złożyła korektę swojego zeznania podatkowego, wtedy byłaby on a skuteczna. Jeżeli złoży ją po terminie składania rocznego PIT, wówczas będzie bezskuteczna.
Poglądy w orzecznictwie- wspólne rozliczenie z dzieckiem
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 24 listopada 2004 r., w sprawie III SA/Wa 86/04 stwierdził „iż osoba samotnie wychowująca dzieci może skorzystać z uprzywilejowanej formy opodatkowania (…). Jednakże (…) takie wyliczenie podatku możliwe jest wyłącznie w przypadku spełnienia wszystkich warunków wymienionych w tym przepisie, a w szczególności przez złożenie wniosku w tym zakresie, w rocznym zeznaniu podatkowym, nie zaś w jego korekcie”. Sad wyjaśnił: „Termin do złożenia wniosku o uprzywilejowane opodatkowanie jest terminem materialnoprawnym i nie jest przywracalny, co z kolei oznacza, że po jego upływie podatnik traci prawo w postaci możliwości skorzystania z ulgi”. Podkreślił także, że: „Wyznacza on datę, do której może być ukształtowane prawo do opodatkowania połowy dochodów w podwójnej wysokości. Charakteru tego terminu nie zmienia możliwość złożenia korekty zeznania podatkowego. Prawo do korygowania deklaracji lub zeznań podatkowych jest odrębną instytucją prawa podatkowego, w sposób konkretny uregulowaną, która nie jest tożsama z przywróceniem, odroczeniem, czy też z przedłużeniem terminu”.
Stanowisko organów podatkowych- wspólne rozliczenie z dzieckiem
Potwierdzają to również organy skarbowe w wydawanych indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 13 lipca 2017 r. w interpretacji indywidualnej (Znak: 0115-KDIT2-2.4011.155.2017.1.RS) wydanej w dniu 13 lipca 2017 r. stwierdził.: „pomimo prawa do złożenia korekty zeznania podatkowego na podstawie art. 81 ustawy Ordynacja podatkowa – Wnioskodawczyni nie może w niej jednak wystąpić z wnioskiem o opodatkowanie dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci za 2016 r., gdyż upłynął termin określony w art. 6 ust. 10 ustawy, tj. 30 kwietnia 2017 r.” .
Co istotne „Złożenie zaś takiego wniosku po upływie ściśle określonego terminu powoduje jego bezskuteczność”. Taki pogląd wyraził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej (Znak: 0115-KDIT2-2.4011.14.2017.2.AG) wydanej w dniu 8 czerwca 2017 r. Oznacza to, że „preferencyjny sposób opodatkowania nie będzie miał zastosowania do tych podatników, którzy wniosek złożą po terminie ściśle określonym”. [4]
Podsumujmy…
Podatnik nie może złożyć po dniu 30 kwietnia 2018 r. korekty zeznań o wysokości osiągniętego dochodu w roku 2017 i latach poprzednich korzystając z prawa do preferencji podatkowych dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Powyższy termin „jest terminem prawa materialnego, podatnikowi (który w ustawowym terminie złożył zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego w danym roku podatkowym dochodu, rozliczając się w sposób indywidualny) – nie przysługuje prawo do złożenia korekty zeznania podatkowego w tym zakresie”. [5]
Podstawa prawna:
– art. 6 ust. 4 – 4b art. 6 ust. 10, art. 45 ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200 ).
Objaśnienie:
[1] Zasady opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci określa art. 6 ust. 4-4b i ust. 8-13 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200 ).
[2] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2011 r. II FSK 30/10 – http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/0302AF83FF (dostęp w dniu 8 czerwca 2018 r.)
[3] Interpretacja indywidualna (Znak: 0111-KDIB2-3.4011.12.2017.1.MK) wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 12 maja 2017 r.
[4] Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (Znak: IBPBII/1/415-558/12/BD) w dniu 29 sierpnia 2012 r.
[5] Interpretacja indywidualna (Znak: ITPB2/415-72/08/AD) wydana przez
Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 9 kwietnia 2008 r.
Stan prawny na 8 czerwca 2018 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu
Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią, jeśli ten artykuł Państwa zainteresował lub potrzebują Państwo więcej informacji.