Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z możliwością licznych kontroli przeprowadzanych przez różne podmioty. Jednym z podmiotów mogących przeprowadzić kontrolę jest ZUS, który może skontrolować każdego przedsiębiorcę będącego płatnikiem składek.
Na szczęście dla przedsiębiorców ZUS ma obowiązek wcześniejszego powiadomienia o samym zamiarze przeprowadzenia kontroli. Dodatkowo w zawiadomieniu umieszczone są dane inspektora kontroli, co umożliwi ustalenie dogodnego terminu kontroli.
Należy jednak pamiętać, że taki obowiązek poinformowania o kontroli dotyczy płatników składek będących przedsiębiorcami, a w pozostałych przypadkach brak jest obowiązku pisemnego powiadamiania, ale inspektor uprzedza o zamiarze kontroli.
Sama kontrola ZUS rozpoczyna się od osobistego doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli przez inspektora kontroli. W ten sam dzień inspektor umawia się na termin doręczenia lub okazania przez płatnika dokumentów. Dodatkowo ustalana jest liczba ubezpieczonych oraz okres podlegający kontroli. Warto wspomnieć, że istnieje zasada, że nie kontroluje się okresu, który został już sprawdzony.
W przypadku, gdy przedsiębiorca nie zostanie poinformowany o zakresie planowanej kontroli to ma prawo zgłosić sprzeciw w ciągu trzech dni od daty wszczęcia kontroli(od daty doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli).
Kontroli podlegają wszyscy, którzy mają obowiązek zgłaszania do ubezpieczeń społecznych zarówno pracowników oraz innych wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Z tego wynika, że ZUS może skontrolować także takie podmioty jak szkoły czy urzędy miast i gmin.
Kontroli podlega:
- zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych,
- prawidłowość obliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,
- ustalenia dotyczące uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń i rozliczenia z tego tytułu,
- uzupełnianie wniosków emerytalno-rentowych oraz tworzenie zaświadczeń do celów ubezpieczeń społecznych.
W przypadku, gdy kontrola dotyczy mikroprzedsiębiorcy (płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczeń społecznych do 10 osób) można jej dokonywać przez 12 dni roboczych w roku kalendarzowym. Jeśli chodzi o małych przedsiębiorców to kontrola może być dokonana przez 18 dni, a średnich można kontrolować przez 24 dni, a pozostałych płatników składek można kontrolować przez 48 dni roboczych.
Do kontroli ZUS przedsiębiorca jest zobowiązany przygotować umowy o pracę, które go łączą ze zleceniobiorcami i inne umowy cywilnoprawne. Do kontroli musi on udostępnić wszelkie dokumenty związane z zakresem kontroli.
Ostatnia marcowa rada nadzorcza ZUS ujawniła, że planowane są kontrole ZUS zaliczania wypłaconych zasiłków chorobowych w poczet należnych składek na ubezpieczenie społeczne. Według założeń ZUS część firm celowo zawyża wypłaty zasiłków chorym pracownikom w celu odprowadzania niższych składek.
W tym momencie problemem mogą być stare umowy, gdyż przed 2016 r. przedsiębiorca płacił składki za podwładnego tylko z tytułu pierwszej umowy-zlecenia. Obecnie firmy są zobowiązane płacić do ZUS daninę do czasu osiągnięcia przez danego zleceniodawcę kwoty płacy minimalnej. W przypadku starych umów ZUS ma prawo upomnieć się o zaległości przed końcem przedawnienia (5 lat).
WW
