Strona główna Ogólna Konsekwencje przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową

Konsekwencje przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową

1071
PODZIEL SIĘ

Konsekwencje przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową

W lipcu 2011 roku weszła w życie istotna nowelizacja Kodeksu spółek handlowych dopuszczająca możliwość przekształcenia przedsiębiorcy, prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę kapitałową. Podkreślenie wymaga fakt, iż spółka przekształcona może przybrać jedynie formę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej.

Warunki przekształcenia przedsiębiorcy

Do tego typu przekształcenia stosuje się właściwie analogiczne zasady jak przy pozostałych przekształceniach, z kilkoma różnicami. Do przekształcenia osoby fizycznej niezbędne są następujące dokumenty:

1. plan przekształcenia z opinią biegłego rewidenta,

2. oświadczenie o przekształceniu,

3. powołanie członków organów,

4. zawarcie umowy/statutu spółki,

5. wpis w rejestrze przedsiębiorców i wykreślenie działalności z CEDIG

Plan przekształcenia

Pewnym utrudnieniem może być fakt, iż plan przekształcenia powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego, co wiąże się z pewnymi kosztami. Istotnym jego elementem jest ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia. Następnie, po sporządzeniu załącznik, plan powinien być poddany badaniu biegłego rewidenta. Dopuszczalne jest, aby przedsiębiorca wnioskował o wyznaczenie przez sąd rejestrowy konkretnego biegłego, jednakże wniosek taki nie jest w żaden sposób dla sądu wiążący.

Oświadczenie o przekształceniu przedsiębiorcy

Istotną odmiennością przy przekształceniu przedsiębiorcy jest brak uchwały, która została zastąpiona oświadczeniem przedsiębiorcy. Dzieje się z prostej przyczyny, gdyż nie ma odpowiedniej liczby podmiotów właściwych do podjęcia stosownej uchwały. Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą składa więc oświadczenie o przekształceniu z zachowaniem oczywiście formy aktu notarialnego. Niezbędne elementy, jakie powinny znaleźć się w oświadczeniu to:

– określenie formy prawnej spółki przekształconej (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna),

– podanie wysokości kapitału zakładowego spółki,

– zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi spółki, jeżeli zachodzą takie okoliczności,

– nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej- z uwagi na ich odpowiedzialność

Czas trwania przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę bez wątpienia będzie krótszy od „tradycyjnego”, z uwagi na odpadnięcie obowiązku wysyłania zawiadomień, które również podlegają specyficznym uregulowaniom prawnym. Po przejściu całego procesu członkowie zarządu spółki przekształconej składają wniosek wraz z załącznikami do sądu rejestrowego, celem uzyskania wpisu. Wpis ten ma charakter konstytutywny, co oznacza, iż w jego konsekwencji zostaje stworzony nowy stan prawny.

Sukcesja praw i obowiązków spółki przekształconej

Stosownie do art. 584 ze znaczkiem 2 paragraf 1 k.s.h. następuje sukcesja generalna na spółkę przekształconą praw i obowiązków przysługujących do tej pory przedsiębiorcy. Jest to ogromny atutu, gdyż w konsekwencji przekształcenia przedsiębiorca nie traci niekiedy długo wyczekanych uprawnień. I tak, na spółkę przekształconą przechodzą przechodzą zezwolenia, koncesje, ulgi. W wyjątkowych przypadkach przewidzianych przez prawo, skutek ten nie zostaje osiągnięty.

Sukcesja podatkowa?

Większy problem stanowią konsekwencje podatkowe przekształcenia. Ksh wyraźnie wskazuje, iż przepisu dotyczącego sukcesji nie stosuje się do ulg podatkowych przewidzianych w prawie podatkowym. W przedmiotowej sprawie wypowiedziało się Ministerstwo Finansów stwierdzając, iż w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową następuje sukcesja generalna praw i obowiązków za wyjątkiem ulg podatkowych. Rodzi się jednak wówczas pytanie czy wszelkie bieżące, jedynie za wyjątkiem ulg podatkowych,  zobowiązania w tym podatkowe przechodzą na spółkę czy też nie. W zakresie zaś odpowiedzialności za zaległe zobowiązania w tym podatkowe, odpowiadałaby spółka solidarnie z przedsiębiorcą, czyli osoba fizyczną.

Problem powstaje, gdyż stanowisko MF stoi w sprzeczności z interpretacjami wydawanymi przez Dyrektorów Izb Skarbowych. Interpretacja z 22.11.2011 r. (nr IPPP1/443-1287/11-2/AS) wyraźnie wskazuje, iż nie ma miejsca sukcesja generalna w aspekcie podatkowym w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową. Zdaniem organu podatkowego, żaden przepis Ordynacji podatkowej czy też podatku o VAT nie stanowi o takiej sytuacji. Co więcej wskazuje, iż ustawodawca wymienił w zamkniętym katalogu sytuacje, w których do sukcesji dochodzi (jak przekształcenie spółek, podział i łączenie).

Odmienne stanowisko prezentują wnioskodawcy, wskazując, iż jedyna zmiana dotyczy formy prawnej prowadzenia działalności i nie dochodzi do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 6 podatku o VAT.

Wydaje się, iż organy podatkowe w powyższej kwestii mogą nie być spójne i stanowisko MF nie jest wiążące. Tym samym w przypadku wątpliwości podatnika powinien zwrócić się on o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, która wówczas dla organu wydającego ją będzie wiążąca. Rodzi to jednak dodatkowe koszty i przede wszystkim utratę czasu (3 miesiące). Należałoby więc, aby ustawodawca doprecyzował przepisy podatkowe w zakresie przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę i sprawił, aby były one kompatybilne z k.s.h.

Autor

Julita Mortkaaplikantka radcowska, Consuldimo