Problemy dotyczące tego czy komornik jest podatnikiem VAT pojawiły się w czerwcu 2015 roku, kiedy to nastąpiła zmiana statusu komorników na gruncie VAT. Tuz po wejściu Polski do UE w interpretacji ogólnej minister stwierdził, iż VAT nie dotyczy komorników sądowych.
Sprawiło to, że komornicy nie rozliczali się z tego podatku. Natomiast w 2015 roku interpretacji ogólnej z 9 czerwca 2015 roku (nr PT1.050.1.2015.LJU.19) Minister stwierdził, że wykonywanie czynności egzekucyjnych stanowi prowadzenie działalności gospodarczej i działanie w charakterze podatnika VAT.
Zaznaczyć trzeba, że samej zmianie uległo tylko stanowisko w stosunku do statusu komornika na gruncie VAT, ale już nie przepisy. To spowodowało, że komornicy występowali o interpretacje w indywidualnych sprawach, co kończyło się na wokandzie wojewódzkich sądów administracyjnych.
Orzecznictwo z jednej strony opowiedziało się za tym że rację ma fiskus. Natomiast z drugiej strony sądy w wielu orzeczeniach stwierdzały, że komornik nie jest na tyle samodzielny, aby uznać go za podatnika VAT.
Spór trafił w końcu do NSA, gdzie uznano, ze konieczne jest wydanie uchwały.
W dniu 1 grudnia 2016 roku Naczelny Sąd Administracyjny przekazał do rozstrzygnięcia (postanowienie NSA z dnia 1 grudnia 2016 r., sygn. I FSK 1801/16) składowi 7 sędziów NSA sprawę statusu komornika sądowego na gruncie ustawy o VAT. Przede wszystkim chodziło o ustalenie, czy komornik podlega wyłączeniu z VAT jako organ władzy publicznej czy może zostać uznany za podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą.
Już wiadomo, że siedmioosobowy skład NSA potwierdził, że komornik jest podatnikiem VAT i nie korzysta z wyłączenia z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku VAT.
Argumentem przemawiającym za takim rozwiązaniem jest, że status komorników zbliża się do tzw. wolnych zawodów, a na gruncie ustawy o VAT są podatnikami, gdyż wykonują samodzielną działalność gospodarczą i nie działają jako organ władzy publicznej.
W takiej sytuacji dalsze rozwiązania w sprawie komorników mogą być uzależnione od nowelizacji ustawy korporacyjnej, nad którą już trwają prace w Ministerstwie Sprawiedliwości.
Na szczęście wielu komorników z ostrożności odprowadzało VAT, natomiast komornicy nie odprowadzający tego podatku będą zobowiązani do korekty przeszłych rozliczeń od czasu zmiany interpretacji przepisów (czyli od czerwca 2015 roku) dodania VAT i obciążenia wierzyciela opłatą zawierającą podatek VAT.
Natomiast do rozpatrzenia zostało jeszcze pytanie jak liczyć VAT od opłat komorniczych.
WW.