Komornicy mogą zająć nadpłatę lub zwrot z podatku dochodowego dłużnika w celu pokrycia długów w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym.
Regulacja prawna
Z art. 77 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej (Dz.U.2017.201) urząd skarbowy powinien zwrócić podatnikowi nadpłatę wynikającą z rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego.
Z dyspozycji zawartej w art. 803 Kodeksu postępowania cywilnego wynika, że tytuł wykonawczy stanowi podstawę do prowadzenia egzekucji o całe objęte nim roszczenie i ze wszystkich części majątku dłużnika, chyba że z treści tytułu wynika co innego.
Pogląd Sądu Najwyższego
W wyroku z dnia z dnia 8 listopada 2005 r. sygn.. akt I CK 167/05 Sąd Najwyższy wypowiedział się w sprawie możliwości zajęcia przez komornika nadpłaty podatku w toczącym się postępowaniu egzekucyjnym. Uznał, że: “Stosownie do art. 831 § 1 pkt 3 k.p.c. egzekucji nie podlegają prawa niezbywalne, tj. takie, które nie mogą być skutecznie przeniesione na inną osobę. Jeżeli natomiast na podstawie takiego prawa dłużnik otrzymał już konkretne świadczenia majątkowe (np. pieniądze), to egzekucja z przedmiotu tego świadczenia jest dopuszczalna. Egzekucję należy uznać za dopuszczalną i wtedy, gdy dłużnik wprawdzie świadczenia jeszcze nie otrzymał, ale mu je przyznano, albo też dłużnik na podstawie prawa niezbywalnego wystąpił już z roszczeniem o pewne świadczenie majątkowe.”
Zmiana w prawie
Obowiązująca od 8. września 2016 r. Ustawa z dnia 10.07.2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1311) dodaje do K.p.c. art. 902[2] § 1.
Ustawodawca zezwala w nim na zajęcie wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku obejmujące także wierzytelności przyszłe, wynikające z nadpłaty lub zwrotu podatku powstałych w ciągu roku od dnia dokonania zajęcia.
Należności te w pierwszej kolejności urząd skarbowy zaliczy na poczet zaległości podatkowych, jeżeli takie zobowiązania istnieją, a nadwyżkę przekaże komornikowi.
W postępowaniach egzekucyjnych prowadzonych po 8. września 2016 r. wierzyciel może wskazać wybrane przez siebie sposób albo sposoby egzekucji. Organ egzekucyjny stosuje sposób egzekucji najmniej uciążliwy dla dłużnika (art. 799 K.p.c.)
Zajęcie komornicze
W przypadku, gdy podatnik jest dłużnikiem, wówczas komornik może mu zająć zwrot podatku PIT. Zajmie także ulgę prorodzinną, ponieważ żaden przepis prawny nie wyłącza jej spod egzekucji. Ci więcej, ulga podatkowa związana z posiadaniem dzieci należy się ich rodzicom, a nie dzieciom.
Podstawa prawna:
– art. 799, art. 803, art. 902[2] § 1 Kodeksu postępowania cywilnego
Stan prawny na 8 maja 2017 roku
W.K.
