Jak wszyscy wiemy umowa pracy sprawia, że dwie strony (pracownik i pracodawca) zobowiązują się do świadczenia określonych czynności. Rodzaj zobowiązań jest różny ze względu na rodzaj zawartej umowy (umowa na okres próbny, umowa na czas określony, umowa na zastępstwo czy umowa na czas nieokreślony).
Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 ze zm.) dokładnie określa elementy, które muszą znaleźć się w umowie o pracy. Przede wszystkim według kodeksu pracy umowa o pracę powinna zostać zawarta na piśmie, a pracodawca jest zobowiązany potwierdzić pracownikowi na piśmie warunki pracy przed dopuszczeniem go do pracy, o czym mówi kodeks pracy. Umowa o pracę powinna zawierać takie elementy jak wskazanie stron umowy, rodzaj umowy, datę zawarcia, a także warunki pracy i płacy. Są to podstawowe składniki umowy o pracę, które powinny bez problemu wskazać rodzaj umowy, miejsce wykonywania, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia oraz wysokość wynagrodzenia.
Oczywiście w każdej chwili strony mogą podpisać aneks do umowy, który zmieni wcześniej uzgodnione warunki. Obecnie z jednym pracownikiem pracodawca będzie mógł zawrzeć tylko trzy umowy na czas określony (maksymalnie na 33 miesiące). Przepisy kodeksu pracy zrównały okresy wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony i czas nieokreślony (art. 36 paragraf 1 Kodeksu pracy).
Kodeks pracy zawiera szczegółowe uregulowania dotyczące umowy o pracę, dlatego też w kodeksie pracy znajdziemy takie działy jak przepisy ogólne, zawarcie umowy o pracę, przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę, rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia, wygaśnięcie umowy o pracę, a nawet zatrudnianie pracowników w formie telepracy oraz poszczególne regulacje dotyczące stosunku pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę.
Kodeks pracy jest nowelizowany zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem sądowym. Jest to widoczne np. w przypadku specyfiki umowy o pracę na okres próbny. Orzecznictwo Sądu Najwyższego jak w wyroku z dnia 4 września 2013 r. (sygn. akt I PK 358/12, OSNP 2014/5/70) uznało, że możliwe jest zawarcie między tymi samymi stronami kolejnej umowy o pracę na okres próbny na innym stanowisku pracy(nastąpi świadczenie pracy innego rodzaju).
Przepisy kodeksu pracy wskazują także podstawowe zasady na jakich są one oparte. Podstawowymi zasadami prawa pracy są zasady:
– swobody wybierania pracy przez pracownika (za co powinien otrzymać godne wynagrodzenie);
– jednakowego traktowania wszystkich pracowników wypełniających nałożone na nich obowiązki bez względu na ich płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, narodowość przez pracodawcę;
– zapewnienia pracownikom właściwych i bezpiecznych warunków pracy;
– zaspokajanie przez pracodawcę bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników w miarę swoich możliwości.
Są to podstawowe zasady, o których mówi kodeks pracy. Umowa o pracę jest tematem rzeką, na którą składają się nie tylko przepisy kodeksu pracy, ale także orzecznictwo, przepisy innych ustaw czy rozporządzeń.
WW.
