Jak darować pieniądze bez podatku?

Nieraz pojawia się potrzeba wsparcia bliskich nam lub zaprzyjaźnionych osób określoną kwotą pieniężną. Oczywiście wsparcie takie może mieć charakter zwrotny, wówczas wykorzystać można np. umowę pożyczki, czasami jednak chodzi o przekazanie pieniędzy bez obowiązku ich zwrotu czyli darowiznę. Darowizna czy to pieniędzy czy nieruchomości czy tylko określonych sprzętów generalnie wiąże się z koniecznością uregulowania podatku od spadków i darowizn. Niewielu jest jednak chętnych aby podatek z tego tytułu zapłacić. Powstaje zatem pytanie „Jak darować pieniądze bez podatku od spadków i darowizn”

Jak darować pieniądze bez podatku od spadków i darowizn – darowizny na rzecz osób najbliższych

Zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jednol. Dz. U z 2016 r. poz. 205 – zwanej dalej u.p.s.d.) wolne od podatku od spadków i darowizn są darowizny pieniężne dokonywane przez osoby zaliczane do osób najbliższych, po dopełnieniu jednakże pewnych dodatkowych warunków.

Przypomnijmy dotyczy to darowizn na rzecz małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma czy macochy.

Pozostałe warunki zwolnienia od podatku od darowizn to:

1) dokonanie samodzielnego zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy licząc od dnia przekazania obdarowanemu kwoty darowizny (formularz SD-Z2). Zaznaczyć przy tym trzeba, że obowiązek ten odpada wówczas gdy: a) umowa darowizny została zawarta w formie notarialnej, b) wartość darowizn od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekroczy kwoty 9.637 zł.

oraz

2) udokumentowanie uzyskania darowizny przelewem na rachunek bankowy obdarowanego w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Wymóg ten obowiązuje w tych przypadkach kiedy wartość łączna darowizn dokonanych przez tę samą osobę na rzecz tego samego obdarowanego w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, przekracza kwotę 9.637 zł.

Oznacza to, że w przypadku darowizny pieniężnej pomiędzy najbliższymi osobami, do kwoty nie przekraczającej 9.637 zł. darowizna taka nie podlega zgłoszeniu do Urzędu Skarbowego, nadto może być ona dokonana w formie gotówkowej.

Generalnie pamiętać należy, że w przypadku osób pozostających w związku małżeński, darowizna pieniężna staje się elementem majątku odrębnego obdarowanego, chyba że strony umowy postanowiły inaczej. Konieczne jest tutaj także zastrzeżenie, że zwolnienie od podatku przewidziane dla osób najbliższych nie obejmuje np. małżonka córki, lub małżonki syna (zięcia czy synowej), zatem w takich przypadkach sugerować należy darowizny wyłącznie na rzecz osób korzystających z opisanego powyżej zwolnienia podatkowego. W innym przypadku tj. w sytuacji darowizny wspólnej na rzecz małżonków liczyć się trzeba z koniecznością podatku do zapłaty od części darowizny pieniężnej przypadającej zięciowi czy synowej.

Jak darować pieniądze bez podatku od spadków i darowizn – inne przypadki

Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn przewidują inne jeszcze przypadki zwolnień od podatku darowizn pieniężnych i tak:

1) zwolnieniu podlegają darowizny pieniężne uzyskane przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9.637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 19.274 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami. Zaznaczyć należy, że przepis odnosi się w tym przypadku do osób zaliczanych do I grupy podatkowej, która jest traktowana nieco szerzej niż „osoby najbliższe”, o których była mowa powyżej. Zgodnie z przepisami ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Zięć i synowa oraz teściowie są zatem w tym przypadku zaliczani do I grupy podatkowej,

2) zwolnione od podatku są darowizny pieniężne pomiędzy osobami zaliczanymi do poszczególnych grup podatkowych w zakresie kwot stanowiących kwoty wolne od podatku. Przepisy wskazują, że Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej: 1) 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,  2) 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, 3) 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. Jeśli zatem darowizny pieniężne będą się mieścić w zakresie podanych wyżej kwot – zależnie od zaliczenia do danej grupy podatkowej – nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednakże trzeba podkreślić, że jeśli darowizny od tej samej osoby miały miejsce kilkakrotnie to podlegają one zsumowaniu tzn sumuje się wszystkie darowizny od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości darowizn po zsumowaniu potrąca się ten podatek który był juz uprzednio zapłacony od poprzednich darowizn. I grupa podatkowa została objaśniona powyżej, natomiast do II grupy podatkowej zalicza się: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych. Z kolei III grupa podatkowa obejmuje obdarowanych nie zaliczanych ani do I ani też do II grupy podatkowej.

Podsumowując, możliwe są zatem przypadki dokonania darowizny pieniężnej bez podatku. Wszystko zależy od kwoty darowizny oraz osoby obdarowanego, a zasadniczo jej zaliczenia do określonej grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn.

GM.