Artykuł omawia umowę spółki cywilnej w świetle przepisów Kodeksu cywilnego. Spółka cywilna jest obecnie nadal najpopularniejszą prawną formą prowadzenia działalności gospodarczej.
Główny Urząd Statystyczny w wydanej w 2018 r. publikacji „Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, 2017 r.” podaje, że na koniec 2017 r. w rejestrze REGON wpisanych było 288,6 tys. spółek cywilnych. Oznacza to wzrost o 0,1% w stosunku do roku 2016. [1]
Spółka cywilna (S.c.) może przykładowo funkcjonować w handlu, reklamie, usługach (np. finanse ), ubezpieczeniach, w budownictwie (np. budowa mieszkań). Stanowi stosunek prawny nawiązany na zasadzie zaufania w drodze umowy prawa cywilnego (umowa obligacyjna). Jej regulacja znajduje się w art. 860 – 875 Kodeksu cywilnego (K.c.). [2]
Spółka cywilna – kim mogą być wspólnicy takiej spółki?
Spółkę cywilna mogą utworzyć co najmniej dwie osoby, czyli przyszli wspólnicy. Będą nimi osoby fizyczne, które wcześniej zarejestrują działalność gospodarczą w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) [3], osoby prawne (np. spółki kapitałowe: spółka z o.o. i spółka akcyjna) lub jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi [4] (np. spółki osobowe: spółka jawną, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółki kapitałowe w organizacji, wspólnoty mieszkaniowe).
Zobacz:
Spółka cywilna między małżonkami – https://lexagit.pl/spolka-cywilna-miedzy-malzonkami/
Umowa spółki cywilnej w formie pisemnej
Wspólnicy przyszłej spółki cywilnej zawierają pomiędzy sobą umowę w formie pisemnej. W umowie tej „zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów” (art. 860 par. 1 K.c.). Co istotne, w przypadku, gdy do majątku wspólników wejdzie nieruchomość, wtedy umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (przeniesienie własności nieruchomości). Zdaniem organów podatkowych powyższe nie dotyczy przypadku, gdy wspólnikami spółki cywilnej są małżonkowie (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 13 lutego 2013 r. (znak: ILPB1/415-1122/12-2/AP).
W zakresie działalności gospodarczej wymienionej w umowie spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, gdyż nie ma zdolności prawnej. Przedsiębiorcami są natomiast jej wspólnicy. [5]
W Uchwale z dnia 13 marca 2017 r. w sprawie II FPS 5/16 Naczelny Sąd Administracyjny podzielił „pogląd prezentowany w literaturze, że brak podmiotowości prawnej spółki cywilnej skutkuje między innymi w tym, że: 1) stroną zawieranych umów są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 2) podmiotami praw i obowiązków są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 3) stroną postępowania sądowego czy administracyjnego są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 4) majątek spółki jest majątkiem wspólnym wspólników; 5) odpowiedzialność za zobowiązania ponoszą wspólnicy, a nie spółka”.
… co określa
Umowa spółki cywilnej zawiera:
- miejsce i data zawarcia umowy,
- określenie jej wspólników,
- nazwę i siedzibę spółki,
- obszar działalności spółki,
- określenie przedmiotu ( podanie właściwych kodów PKD) i obszaru wspólnie prowadzonej działalności gospodarczej,
- określenie wkładów wnoszonych przez wspólników,
- wartość poszczególnych wkładów,
- określenie uprawnień wspólników prowadzących sprawy spółki,
- określenie uprawnień wspólników reprezentujących spółkę,
- określenie udziału wspólników w zyskach,
- określenie pokrycia strat przez wspólników,
- ustalenie roku obrotowego w spółce,
- wskazanie okresu na jaki umowa została zawarta,
- postanowienia dotyczące zmian treści umowy,
- postanowienia dotyczące wypowiedzenia udziału w spółce,
- postanowienia dotyczące rozwiązania spółki,
- postanowienia końcowe, (np. w sprawach nieuregulowanych w umowie odesłanie do właściwych przepisów K.c. ),
- podpisy wspólników.
W kolejnym artykule więcej informacji m.in. na temat nazwy pod którą powinna funkcjonować spółka cywilna, wkładów, prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania.
Podstawa prawna:
– art. 860 – 875 Kodeksu cywilnego
Objaśnienie:
[1] GUS: Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, 2017 r., Warszawa 2018, – https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5504/1/21/1/zmiany_strukturalne_grup_podmiotow_gn_w_rejestrze_regon_2017.pdf (dostęp w dniu 18 października 2018 r.)
[2] Kodeks cywilny: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. 2018. 1025)
[3] Wpis do CEIDG danych ewidencyjnych oraz informacyjnych reguluje rozdział 2 Ustawy z dnia 6 maca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. 2018.647).
[4] Chodzi tutaj o jednostki organizacyjne, które nie posiadają osobowości prawnej (art. 33[1] K.c.). Ich zdolność prawna wynika z ustawy (przepis szczególny).
[5] Z dyspozycji art. 4 ust. 2 Ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. 2018. 646) wynika, że „Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej”.
Stan prawny na dzień 18 października 2018 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu
ZOBACZ E-BOOK ZWIĄZANY Z TEMATEM:
