Emerytura z urzędu zostanie podniesiona do kwoty najniższej emerytury – projekt ustawy nowelizującej

Emerytura z urzędu zostanie podwyższona do kwoty najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca 2017 r. Jest już projekt ustawy nowelizującej.

Przypomnijmy …

Z dniem 1 marca 2017 r. na mocy Ustawy z dnia 2 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2) niezależnie od corocznej waloryzacji została jednorazowo podniesiona  najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna do kwoty 1.000 zł, a renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy do kwoty 750 zł.

Nie dla wszystkich świadczeniobiorców

Zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym od 1 marca 2017 r. warunkiem uzyskania minimalnej emerytury było posiadanie odpowiedniego stażu pracy  tj. 20/22 lat okresów składkowych i nieskładkowych dla kobiet oraz 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych dla mężczyzn (art. 85 ust. 2 w zw. z art. 87 ustawy emerytalnej ). [1]

W przypadku emerytur przyznanych z urzędu w miejsce rent z tytułu niezdolności do pracy pobieranych w dniu 28 lutego 2017 r., osoby, które nie posiadały wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego otrzymały  emeryturę w wysokości dotychczas pobieranej renty zamiast gwarantowanej emerytury w wysokości 1.000 zł. Ich świadczenia z dniem 1 marca br. zostały zwaloryzowane wskaźnikiem waloryzacji  (100,44%) lub podwyższone  o 10 zł.  [2]

Projekt ustawy nowelizującej

Obecnie na etapie prac legislacyjnych znajduje się projekt Ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (nr projektu UD250).

Projekt ten zakłada:

1. Objęcie wszystkich emerytur przyznanych z urzędu zamiast rent z tytułu niezdolności do pracy, gwarancją kwoty najniższego świadczenia, odpowiednio w wysokości równej kwocie 1.000 zł (odpowiada wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy) albo 750 zł (odpowiada wysokości najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy), w zależności czy zamianie na emeryturę podlegała renta z tytułu całkowitej czy też z tytułu częściowej niezdolności do pracy (art. 1 pkt 3 projektowanej ustawy).

Zmieniony zostanie art. 85 ustawy emerytalnej poprzez dodanie do niego ust. 2a, w którym projektodawca rezygnuje z wymaganych ustawą lat stażu pracy: 

„Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887, z późn. zm.1)) wprowadza się następujące zmiany: (…) w art. 85: a) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

„2a. Jeżeli w wyniku waloryzacji emerytura przyznana na podstawie art. 24a lub art. 27a, osobie nie mającej okresu składkowego i nieskładkowego wymaganego do ustalenia tej emerytury w wysokości najniższej emerytury, jest niższa od obowiązujących od terminu waloryzacji nowych kwot najniższych rent z tytułu niezdolności do pracy, emeryturę tę podwyższa się odpowiednio do:

1) kwoty, o której mowa w art. 85 ust. 1 pkt 1, jeżeli emerytura z urzędu została przyznana osobie uprzednio uprawnionej do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

2) kwoty, o której mowa w art. 85 ust. 1 pkt 2, jeżeli emerytura z urzędu została przyznana osobie uprzednio uprawnionej do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.”

Zdaniem projektodawcy  powyższe „(…)  rozwiązanie zapobiegnie zróżnicowaniu wysokości świadczeń w zależności od daty przyznania emerytury z urzędu oraz uporządkuje obecnie obowiązujące rozwiązania, zapewniając jednocześnie minimalną gwarancję wysokości emerytury z urzędu odpowiednio na poziomie pobieranej wcześniej renty z tytułu niezdolności do pracy” [3]

2. Wprowadzenie regulacji uniemożliwiającej uzyskanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy przez osobę, która osiągnęła wiek emerytalny lub pobiera emeryturę, z wyjątkiem rent z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego.

W projekcie „(…) proponuje się, by uzyskanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, z wyłączeniem prawa do rent z ubezpieczenia wypadkowego, było możliwe tylko przez osobę, która nie osiągnęła wieku emerytalnego i której nie ustalono prawa do emerytury”.

Wyrównanie od dnia 1 marca 2017 r.

W uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, że regulacje przejściowe zawarte w projekcie przewidują, by emerytury przyznane z urzędu przed dniem 1 marca 2017 r. zostały podwyższone odpowiednio do kwoty 1000 zł i do kwoty 750 zł.

Wysokość emerytury zostanie ustalona z urzędu w najbliższym terminie waloryzacji, z wyrównaniem od dnia 1 marca 2017 r. Powyższe wynika z dyspozycji art. 3 projektowanej ustawy.

Co istotne, na mocy przepisów przejściowych do spraw o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy będą stosowane przepisy dotychczasowe.

Podsumujmy…

Projektowane rozwiązanie dotyczące emerytury przyznanej z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy ma pomóc świadczeniobiorcom, którzy nie wypracowali wymaganego przez ustawę emerytalną stażu pracy wynoszącego  20/22 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Obecnie  pobierają oni emerytury w „(…) wysokości dotychczas pobieranej renty. Oznacza to, że emerytura ta nie może być niższa od pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy, jednak nie jest objęta gwarancją wysokości kwot świadczeń najniższych” . Stąd też projekt ustawy nowelizującej zakłada m.in. objęcie emerytur „(…) gwarancją kwoty najniższego świadczenia” bez posiadania wymaganego stażu ubezpieczeniowego  (okresy składkowe i nieskładkowe).   

Etap legislacyjny: Rozpatrzenie projektu przez Stały Komitet Rady Ministrów.

Temat powiązany:

Od 1 marca 2017 roku wzrosła najniższa emerytura i renta – zobacz zmiany: https://lexagit.pl/1-marca-2017-roku-wzrosla-najnizsza-emerytura-renta-zobacz-zmiany/

Objaśnienia:

[1]  Ustawa emerytalna – Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.)

[2] Waloryzacja emerytur i rent – wyjaśnienia –  https://www.mpips.gov.pl/dla-mediow/sprostowania-i-wyjasnienia/art,8768,waloryzacja-emerytur-i-rent-wyjasnienia.html (dostęp w dniu 7 sierpnia 2017 r.)

[3] Uzasadnienie projektu ustawy nowelizującej –  http://www.mpips.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnych/projekty-ustaw/ubezpieczenia-spoleczne/projekt-ustawy-o–zmianie-ustawy-o-emeryturach-i-rentach-z-funduszu-ubezpieczen-spolecznych-oraz-ustawy-o-ubezpieczeniu-spolecznym-z-tytulu-wypadkow-przy-pracy-i-chorob-zawodowych-projekt-z-27-kwietnia-/#akapit2 (dostęp w dniu 7 sierpnia 2017 r.)

[4] Tamże

Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – https://www.mpips.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnych/projekty-ustaw/ubezpieczenia-spoleczne/

W.K.