Egzekucja z rachunku wspólnego (3)

Dzisiaj o szczególnym sposobie egzekucji z rachunku bankowego tj. p egzekucji z rachunku wspólnego.

Co to jest rachunek wspólny?

Zgodnie z prawem bankowym – rachunek wspólny –  to rachunek bankowy, z wyjątkiem rachunku rodzinnego, który może być prowadzony m.in. dla kilku osób fizycznych, kilku jednostek samorządu terytorialnego, (art. 51 prawa bankowego).

W przypadku rachunku wspólnego prowadzonego dla osób fizycznych, o ile umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej:

• każdy ze współposiadaczy rachunku może dysponować samodzielnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku
• każdy ze współposiadaczy rachunku może w każdym czasie wypowiedzieć umowę ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy

Egzekucja z rachunku wspólnego – zasady

Wierzytelność z rachunku wspólnego prowadzonego dla dłużnika i osób trzecich można zająć na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko temu posiadaczowi rachunku, który jest dłużnikiem.

W takim przypadku dalsze czynności egzekucyjne są prowadzone do udziału przypadającego dłużnikowi w rachunku wspólnym stosownie do treści umowy rachunku bankowego, którą dłużnik jest obowiązany przedłożyć komornikowi w terminie tygodnia od daty zajęcia.

Jeżeli umowa nie określa udziału w rachunku wspólnym albo gdy dłużnik nie przedłoży umowy, domniemywa się, że udziały są równe. Po ustaleniu udziału dłużnika zwalnia się pozostałe udziały od egzekucji (art. 891¹ § 1 k.p.c.).

Egzekucja z rachunku wspólnego małżonków

Ponadto na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi pozostającemu w związku małżeńskim można prowadzić egzekucję z rachunku wspólnego dłużnika i jego małżonka (art.  891 § 1 k.p.c).

Przepis ten dotyczy nie każdego dłużnika będącego posiadaczem rachunku wspólnego wraz ze współmałżonkiem, ale tylko i wyłącznie o dłużnika pozostającego w związku małżeńskim o ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.

Natomiast, jeżeli dłużnik pozostaje w związku małżeńskim, w którym został przyjęty ustrój rozdzielności majątkowej lub rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków egzekucja z wspólnego rachunku bankowego małżonków może być prowadzona na zasadach obowiązujących przy egzekucji z wspólnego rachunku bankowego dłużnika i osób trzecich (art. 891¹ § 1 k.p.c.).

W przypadku zajęcia wspólnego rachunku bankowego należącego do małżonków, małżonek nie będący dłużnikiem  na możliwości obrony w drodze powództwa o zwolnienie od egzekucji, jeżeli na rachunku wspólnym małżonków zgromadzono środki, które nie wchodzą do majątku osobistego dłużnika, albo też środki, które nie pochodzą z pobranego przez dłużnika wynagrodzenia za pracę, dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy (art. 891² k.p.c.).

Egzekucja z rachunku wspólnego wspólników spółki cywilnej

Wspólny rachunek bankowy może być także prowadzony dla wspólników spółki cywilnej.

W razie zajęcia rachunku wspólnego dla wspólników spółki cywilnej, komornik zawiadamia pozostałych wspólników (art. 891¹ § 2 k.p.c.).

Tylko przypadku wspólnego rachunku bankowego wspólników spółki cywilnej przepisy prawa zobowiązują komornika do zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego pozostałych jego posiadaczy nie będących dłużnikami.

Obowiązek taki nie istnieje ani w odniesieniu do rachunku wspólnego osób trzecich ani współmałżonków. Nie oznacza to jednak, że w pozostałych przypadkach, poza dłużnikiem, inni współposiadacze rachunku nie mają prawa do uzyskania informacji o zajęciu rachunku będącego także w ich posiadaniu – zgodnie z art. 728 § 2 k.c. – bank jest obowiązany przesyłać posiadaczowi co najmniej raz w miesiącu bezpłatnie wyciąg z rachunku z informacją o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda, chyba że posiadacz wyraził pisemnie zgodę na inny sposób informowania o zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda.

Podstawa prawna

art. 889 – 893⁴ Kodeksu postępowania cywilnego

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe

Wykorzystana literatura

Kodeks postępowania cywilnego. T. 3, Komentarz: Art. 730 – 1088, redaktorzy: A.Marciniak, K.Piasecki

Stan prawny na dzień 2 stycznia 2018 r.

Joanna Mucha – współpracownik Portalu