Zawód doradcy restrukturyzacyjnego jest to nowy zawód w obszarze prawa restrukturyzacyjnego i prawa upadłościowego. Doradca restrukturyzacyjny jest organem pozasądowym każdego postępowania restrukturyzacyjnego. Może nim być :
- osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego przyznawaną przez Ministra Sprawiedliwości oraz konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe, albo
- spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają taką licencję oraz która ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe (art. 24 ust. 1 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, dalej: pr. restr.).
Warunki otrzymania licencji zawiera art. 3 Ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji doradcy restrukturyzacyjnego (t.j. Dz. U.2022.1007).
Jakie funkcje pełni doradca restrukturyzacyjny w postępowaniach restrukturyzacyjnych?
W prawie restrukturyzacyjnym występują cztery rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe oraz postępowanie sanacyjne.
W zależności od rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego doradca restrukturyzacyjny jest:
1) nadzorcą układu – w postępowaniu o zatwierdzenie układu,
2) nadzorcą sądowym – w przyspieszonym postępowaniu układowym i postępowaniu układowym,
3) zarządcą – w postępowaniu sanacyjnym.
Jakie jeszcze inne obowiązki może pełnić doradca restrukturyzacyjny?
Na podstawie art. 2 ust. 1- 2 ustawy o licencji doradcy restrukturyzacyjnego oprócz pełnienia ustawowych funkcji w toczących się postępowaniach restrukturyzacyjnych doradca restrukturyzacyjny może być:
- w postępowaniu upadłościowym – syndykiem masy upadłości
- w egzekucji przez zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym dłużnika będącego przedsiębiorcą – zarządcą (art. 1064(10) § 1 k.p.c.), a także
- wykonywać czynności doradztwa restrukturyzacyjnego.
Kto powołuje doradcę restrukturyzacyjnego?
W postępowaniu o zatwierdzenie układu dłużnik sam wybiera doradcę restrukturyzacyjnego. Na podstawie zawartej z nim umowy cywilnoprawnej pełni on funkcję nadzorcy układu (art. 35 ust. 1 pr. restr.). Nadzorca sądowy jest powoływany przez sąd w postanowieniu o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego lub postępowania układowego (art. 38 ust. 1 pr. restr.). W postanowieniu o otwarciu postępowania sanacyjnego zarządcę powołuje sąd restrukturyzacyjny ( art. 51 ust. 1 pr. restr.).
Co należy do najważniejszych czynności doradcy restrukturyzacyjnego?
Do najważniejszych czynności doradcy restrukturyzacyjnego należy przygotowanie planu restrukturyzacyjnego przedsiębiorstwa. Na nim bowiem opiera się każde postępowanie restrukturyzacyjne. Należy podkreślić, że etap pozasądowy postępowania o zatwierdzenie układu odbywa się pod nadzorem doradcy restrukturyzacyjnego. To on oprócz planu restrukturyzacyjnego m.in. przygotowuje wspólnie z dłużnikiem propozycje układowe, pomaga przy zebraniu głosów wierzycieli nad przyjęciem układu, składa do sądu restrukturyzacyjnego sprawozdanie o możliwości wykonania układu ( art. 37 pr. restr.).
Na ten temat pisałyśmy w artykułach:
- Restrukturyzacja firmy : Postępowanie o zatwierdzenie układu – etap pozasądowy (1)
- Restrukturyzacja firmy: Postępowanie o zatwierdzenie układu – etap pozasądowy (2)
Zakres czynności nadzorcy sądowego w przyspieszonym postępowaniu układowym oraz postępowaniu układowym określa art. 40 pr. restr. Należy do nich m.in.: zawiadomienie wierzycieli o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, sporządzenie planu restrukturyzacyjnego i spisu wierzytelności, ocena propozycji układowych.
W postępowaniu sanacyjnym zarządca niezwłocznie obejmuje zarząd masą sanacyjną ( majątek dłużnika), zarządza nią, sporządza spis inwentarza wraz z oszacowaniem oraz sporządza i realizuje plan restrukturyzacyjny ( art. 52 ust. 1 pr. restr.).
Więcej informacji na temat doradcy restrukturyzacyjnego tutaj:
Podstawa prawna:
- 2 ust. 1- 3 , art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji doradcy restrukturyzacyjnego (t.j. Dz. U.2022.1007)
- 24 ust. 1 , art. 35 ust. 1, art. 37, art. 38 ust. 1 , art. 40, art. 51 ust. 1 , art. 52 ust. 1 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz.U.2022.2309)
Stan prawny na dzień 16 stycznia 2023 roku
Małgorzata Gach, Wanda Książek