Strona główna Aktualności Czy spółka jawna ma status pracodawcy?

Czy spółka jawna ma status pracodawcy?

2119
PODZIEL SIĘ
spółka jawna pracodawca Sprawna spółka

Spółka jawna może zatrudniać pracowników. Kto będzie wtedy pracodawcą – spółka jawna, czy jej wspólnicy?

Przypomnijmy …

Spółka jawna jest handlową spółką osobową. Z art. 8 par. 2 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.) spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą. Literatura prawnicza podaje, że „ (…) w odniesieniu do spółek handlowych firma jest nazwą, pod którą spółka handlowa prowadzi swoja działalność”. [1]

Regulacja prawna przedsiębiorcy

W świetle art. 4 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców [2]  przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą.

W uzasadnieniu do Postanowienia z dnia 26 września 2017 r., w sprawie o sygn. II UZ 51/17 SN  podał: „spółki osobowe prawa handlowego mogą we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane (art. 8 k.s.h.), są więc podmiotami prawa określonymi w art. 33(1) k.c. jako jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, i do których stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych. Na podstawie organizacyjnego i majątkowego wyodrębnienia od wspólników, spółki (nie wspólnicy) prowadzą przedsiębiorstwo (pod własną firmą), zatem spółki, a nie wspólnicy, są przedsiębiorcami (…)”. [3] 

Regulacja prawna pracodawcy

Regulację  prawną pracodawcy zawiera art. 3 Kodeksu pracy  Ustawodawca podaje  w nim, że pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

W uzasadnieniu wyroku z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie  I PK 25/04 Sad Najwyższy (SN) podał m.in., „że w obrocie wobec osób trzecich podmiotem działającym jest sama spółka, a nie jej wspólnicy. Konsekwencją procesową wymienionych regulacji jest, że spółki osobowe mają bierną i czynną legitymację procesową. Pracodawcą powoda była jednostka organizacyjna w formie spółki jawnej”. [4]

Spółka jawna jako płatnik składek na ubezpieczenie pracowników

ZUS  wyjaśnia: „W przypadku osób, które prowadzą pozarolniczą działalność jako wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o., spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich, każdy ze wspólników jest płatnikiem składek na własne ubezpieczenia społeczne i własne ubezpieczenie zdrowotne”. [6]

Z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych [5] wynika, że za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

SN w uzasadnieniu do Postanowienia z dnia 26 września 2017 r. ( II UZ 51/17) potwierdził, że spółki jawne „są pracodawcami dla zatrudnionych pracowników i płatnikami składek na ich ubezpieczenia społeczne”.

Podstawa prawna:

– art. 8 Kodeksu spółek handlowych

Objaśnienie: 

[1] Kępiński M., (w:) Koch A., Napierała J. (red.), Prawo spółek handlowych , Warszawa 2017, s. 127

[2] ustawa Prawo przedsiębiorców:  Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. 2018. 646)

[3] Postanowienie  SN z dnia 26 września 2017 r. ( II UZ 51/17) – http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/orzeczenia3/ii%20uz%2051-17.pdf (dostęp w dniu 26 marca 2019 r.)

[4] Wyrok SN z dnia 4 listopada 2004 r.(I PK 25/04) – http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/I%20PK%2025-04-1.pdf (dostęp w dniu 26 marca  2019 r. )

[5] ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych : Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U.2019.300)

[6] Poradnik dla płatników składek, Ogólne zasady wypełniania i korygowania dokumentów ubezpieczeniowych s. 18 –  https://www.zus.pl/documents/10182/167567/Ogolne_dok_ubezp.pdf (dostęp w dniu 26 marca 2019 r.)

Stan prawny na 26 marca 2019 roku

Wanda Książek – współpracownik Portalu


Masz pytania związane z tematem artykułu, bądź chcesz skonsultować swój problem prawny z zakresu prawa lub podatków?

opiekun merytoryczny LexAgit.pl GACH MIZIŃSKA