Strona główna Inne Czy nabywca przedsiębiorstwa odpowiada za zaległości publicznoprawne zbywcy

Czy nabywca przedsiębiorstwa odpowiada za zaległości publicznoprawne zbywcy

2377
PODZIEL SIĘ

Czasami rozwój firmy wiąże się czy wymaga nabycia przedsiębiorstwa innego podmiotu. Zwykle nabycie przedsiębiorstwa (definicja przedsiębiorstwa) poprzedza przeprowadzenie badania prawnego/finansowego, które powinno dać odpowiedź na temat tego czy przeszłość podmiotu może kryć jakieś niespodzianki. Istotne jest w tym zakresie ustalenie czy nabywca takiego konglomeratu składników może kiedyś zostać pociągnięty do odpowiedzialności finansowej za zobowiązania, które powstały jeszcze przed nabyciem przedsiębiorstwa.

Zakresu odpowiedzialności nabywcy czasami nie da się ustalić szczególnie w zakresie podatków czy ZUS, gdzie przyjęta przez podatnika interpretacja przepisów najpierw prawidłowa – później może zostać zakwestionowana.

Odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa za zaległości publicznoprawne określa w szczególności art. 112 Ordynacji podatkowej. Przepis ten mówi, że „§ 1. Nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, chyba że przy zachowaniu należytej staranności nie mógł wiedzieć o tych zaległościach. § 3. Zakres odpowiedzialności nabywcy jest ograniczony do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. (…) § 6. Nabywca nie odpowiada za zaległości podatkowe, które nie zostały wykazane w zaświadczeniu, o którym mowa w 306 g § 7. Nabywca odpowiada również za zaległości podatkowe i inne należności zbywcy, wymienione w art. 107 §2 pkt. 2-4 z zastrzeżeniem § 4 pkt 2, powstałe po dniu wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 306g, a przed dniem nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, jeżeli od dnia wydania zaświadczenia do dnia zbycia upłynęło więcej niż 30 dni”.

Przepis ten wskazuje zatem, że:

  • nabywca ponosi solidarną odpowiedzialność ze zbywcą przedsiębiorstwa za zobowiązania podatkowe związane z działalnością przedsiębiorstwa do dnia zbycia przedsiębiorstwa,
  • odpowiedzialność powyższa jest wyłączona, jeśli nabywca o zaległościach tych nie wiedział i przy zachowaniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć,
  • zakres odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe zbywcy ograniczona jest kwotowo do wartości nabytego przedsiębiorstwa. „Wartość nabytego przedsiębiorstwa powinna być wartością rynkową, jaką można by otrzymać za dany składnik majątku, gdyby nie był obciążony długiem podatkowym (wyrok WSA w Lublinie z dnia 2 października 2009 r., I SA/Lu 266/09, LEX 550345).

Natomiast odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa podlegać może wyłączeniu o ile zaległości zbywcy przedsiębiorstwa nie zostaną wykazane w zaświadczeniu wydanym zgodnie z art. 306g § 7 Ordynacji Podatkowej. Konsekwencją dobrej wiary urzędowych zaświadczeń jest wyłączenie z zakresu odpowiedzialności zaległości podatkowych, które nie zostały wykazane w takim zaświadczeniu. W przypadku uzyskania zaświadczenia w tym trybie wyłączenie odpowiedzialności  za niewskazane w zaświadczeniu zaległości podatkowe dotyczy okresu do 30 dni od dnia wydania zaświadczenia, w przypadku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Zaznaczyć należy, że art. 306 g Ordynacji Podatkowej odnoszący się do wydawania zaświadczeń o wysokości zaległości podatkowych zbywcy przedsiębiorstwa wskazuje, że organ podatkowy wydaje je na wniosek zbywającego lub nabywcy (w zasadzie potencjalnego nabywcy), za zgodą zbywającego. W zaświadczeniu określa się wysokość zaległości podatkowych, a także innych należności zbywającego, za które odpowiedzialność może ponosić nabywca, znanych na dzień wydania zaświadczenia.

Podsumowując, nabywając przedsiębiorstwo liczyć się trzeba z odpowiedzialnością za zaległości publicznoprawne (podatkowe) zbywcy, odpowiedzialność tę można jednak znacznie ograniczyć lub wyłączyć występując do organu podatkowego o zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych zbywcy.

W kolejnej publikacji zajmiemy się odpowiedzialnością za zaległości w zapłacie składek ZUS.

GM.