Artykuł omawia zarzuty apelacyjne przy apelacji cywilnej.
Przypomnijmy …
Apelację do sądu drugiej instancji strona może wnieść samodzielnie albo przez reprezentującego ją pełnomocnika. Termin do wniesienia apelacji jest terminem ustawowym i wynosi dwa tygodnie od dnia otrzymania orzeczenia z uzasadnieniem. Wymogi formalne apelacji zostały określone w art. 368 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.). Apelacją zaskarżamy orzeczenie w całości lub w określonej jego części. Przykładowo w wyroku rozwodowym można zaskarżyć fragment wyroku dotyczący kontaktów z małoletnim dzieckiem albo wysokość ustalonych alimentów na dziecko.
Wyrok w części nie objętej zaskarżeniem – staje się prawomocny.
Pisaliśmy o tym w artykule:
Apelacja cywilna 2020 – kilka pytań (1)
Apelacja cywilna 2020 – kilka pytań (2)
Co może być zarzutem apelacyjnym?
Zarzut apelacyjny jest jednym z wymogów formalnych apelacji cywilnej. W apelacji cywilnej zarzuty kierujemy pod adresem sądu, który wydał wyrok. Zarzuty te odnoszą się do tego, jakie błędy w wydanym orzeczeniu popełnił sąd pierwszej instancji. Zarzuty apelacyjne powinny być wyszczególnione w sposób zwięzły, a następnie uzasadnione. Może to być przykładowo nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego wynikające z nieprawidłowej oceny przez sąd zebranego materiału dowodowego (zasada swobodnej oceny dowodów), naruszenie przepisów prawa procesowego, co miało wpływ na treść skarżonego orzeczenia, bądź naruszenie przepisów praw materialnego, przez ich zastosowanie, niezastosowanie bądź ich błędną wykładnię.
Zasada swobodnej oceny dowodów w postępowaniu cywilnym – na czym polega
Zasadę swobodnej oceny dowodów w postępowaniu cywilnym zawiera art. 233 K.p.c. Z dyspozycji par. 1 powyższego artykułu wynika, że sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W uzasadnieniu wyroku z dnia 11 marca 2020 r. (sygn. akt III AUa 575/19) Sąd Apelacyjny w Lublinie podaje: „Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. należy wskazać, iż obejmuje ona wszystkie wypadki wadliwości wynikające z naruszenia tego przepisu, a więc także błędy popełnione przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego. Naruszenie ostatnio powołanego przepisu będzie występowało w następujących wypadkach:
a) gdy z treści dowodu wynika co innego niż przyjął sąd;
b) gdy pewnego dowodu zebranego nie uwzględniono przy ocenie – wbrew obowiązkowi oceny całokształtu okoliczności sprawy;
c) gdy sąd przyjął pewne fakty za ustalone, mimo że nie zostały one w ogóle lub są niedostatecznie potwierdzone;
d) gdy sąd uznał pewne fakty za nieudowodnione, mimo że były ku temu podstawy;
e) ocena materiału dowodowego koliduje z zasadami doświadczenia życiowego lub regułami logicznego wnioskowania”.
Kiedy można podważyć ocenę dowodów przeprowadzonych przez sąd I instancji?
W art. 233 par. 1 K.p.c. ustawodawca nie podaje kryteriów swobodnej oceny dowodów w postępowaniu cywilnym. Z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 8 grudnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 1198/16 wynika: „Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. (…) Reasumując, (…) Sąd Apelacyjny, podobnie jak Sąd I instancji, stanął przy tym na stanowisku, że nie są przekonującymi dowodami dokumenty będące przejawem prowadzenia działalność gospodarczej przez płatnika składek w postaci segregatora i zeszytu dotyczącego zamówień. Świadczyć one mogą o prowadzeniu sprzedaży, ale nie potwierdzają kto prowadził owe dokumenty”.
Apelacja cywilna sporządzona samodzielnie – schemat
Pominięto niektóre wymogi formalne pisma procesowego (art. 126 par. 1 pkt 1- 2 K.p.c.).
[…]
Apelacja
W imieniu własnym zaskarżam w całości Postanowienie Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich w ……………. , wydanego w dniu …….. 2020 r. w sprawie o sygn. akt …………., doręczonego uczestnikowi postępowania wraz z uzasadnieniem w dniu ……. 2020 r.
Zaskarżonemu Postanowieniu zarzucam błąd w ustaleniach faktycznych sprawy , który polegał na dowolnej ocenie dowodów przez sąd I instancji, a wyrażający się tym, że Sąd uznał za wiarygodne zeznania wnioskodawczyni ……., podczas gdy …………. …………….. .
Wobec powyższego zarzutu wnoszę o zmianę zaskarżonego Postanowienia przez …….. ewentualnie wnoszę o uchylenie zaskarżonego Postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu Wydział Rodzinny i Nieletnich w ……… w celu ponownego rozpoznania.
Uzasadnienie
W Postanowieniu z dnia ………… 2020 r. Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich …………… w ………………………… orzekł ……………………… (opisujemy treść wydanego Postanowienia ). Postanowienie wraz z uzasadnieniem uczestnik postępowania otrzymał w dniu …….. 2020 roku. ………………………………………………………. (następnie rozwijamy zarzuty).
Ustalając stan faktyczny sprawy sąd I instancji oparł się na zeznaniu wnioskodawczyni, a w ogóle nie wziął pod uwagę zeznania uczestnika postępowania. Pozwany uważa, że w niniejszej sprawie sąd I instancji błędnie ustalił stan faktyczny sprawy poprzez pominięcie wniosku dowodowego zgłoszonego przez pozwanego.………………………………………………………………………………………… (należy opisać czego dotyczył ten wniosek, który sąd pominął, można też podać nowe fakty i dowody dla uzasadnienia na okoliczność, że sąd I instancji popełnił błąd).
Ponadto Sąd odstąpił od rozważenia, że treść zeznań wnioskodawczyni pozostaje w sprzeczności z treścią pozostałych dowodów zaprezentowanych w toku postępowania, a w szczególności ……………………………………….. .
Niniejsza apelacja jest konieczna oraz uzasadniona.
…………………………………. (podpis uczestnika postępowania )
Załączniki:
- odpis apelacji,
- dowód wniesienia opłaty sądowej od apelacji.
Opłata od apelacji cywilnej – ile wynosi?
Wniesienie apelacji wymaga opłaty sądowej. Z art. 18 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynika, że sąd pobiera opłatę od apelacji, w wysokości opłaty od pozwu. Przykładowo wniesienie apelacji w sprawie rozwodowej to koszt 600 zł. Opłata sądowa od apelacji w sprawie o prawa majątkowe wynosi 5% wartości przedmiotu zaskarżenia. Strona wnosząca apelację może składać wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych z dołączonym formularzem obejmującym szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Regulacje prawną w tym zakresie zawiera art. 102 ust. 1 – 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Wniosek o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, podlega opłacie w kwocie 100, zł – opłata za zaliczana jest na poczet opłaty od apelacji, stąd jeśli wynosi ona ponad 100 zł – należy uiszczoną opłatę odliczyć od opłaty dołączanej do apelacji.
Podstawa prawna:
- art. 233 par. 1, art. 368 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego (t.j. Dz.U.2020.1575)
- art. 18 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. 2020. 755)
Stan prawny na dzień 22 października 2020 roku
Wanda Książek – współpracownik Portalu